x için çözün
x=-5
x=\frac{1}{3}\approx 0,333333333
Grafik
Paylaş
Panoya kopyalandı
9x^{2}+42x-15=0
Her iki taraftan 15 sayısını çıkarın.
3x^{2}+14x-5=0
Her iki tarafı 3 ile bölün.
a+b=14 ab=3\left(-5\right)=-15
Denklemi çözmek için sol tarafı gruplandırarak çarpanlarına ayırın. Öncelikle sol tarafın 3x^{2}+ax+bx-5 olarak yeniden yazılması gerekir. a ve b bulmak için, bir sistemi çözülebilecek şekilde ayarlayın.
-1,15 -3,5
ab negatif olduğundan a ve b ters işaretlere sahip. a+b pozitif olduğundan, pozitif sayı negatif boyuttan daha büyük mutlak değer içeriyor. Çarpımı -15 olan tam sayı çiftlerini listeleyin.
-1+15=14 -3+5=2
Her çiftin toplamını hesaplayın.
a=-1 b=15
Çözüm, 14 toplamını veren çifttir.
\left(3x^{2}-x\right)+\left(15x-5\right)
3x^{2}+14x-5 ifadesini \left(3x^{2}-x\right)+\left(15x-5\right) olarak yeniden yazın.
x\left(3x-1\right)+5\left(3x-1\right)
İkinci gruptaki ilk ve 5 x çarpanlarına ayırın.
\left(3x-1\right)\left(x+5\right)
Dağılma özelliği kullanarak 3x-1 ortak terimi parantezine alın.
x=\frac{1}{3} x=-5
Denklem çözümlerini bulmak için 3x-1=0 ve x+5=0 çözün.
9x^{2}+42x=15
ax^{2}+bx+c=0 biçimindeki tüm denklemler, ikinci dereceden denklem formülü kullanılarak çözülebilir: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}. İkinci dereceden denklem formülü, biri ± toplama diğeri de çıkarma olduğunda size iki çözüm sunar.
9x^{2}+42x-15=15-15
Denklemin her iki tarafından 15 çıkarın.
9x^{2}+42x-15=0
15 kendisinden çıkarıldığında 0 kalır.
x=\frac{-42±\sqrt{42^{2}-4\times 9\left(-15\right)}}{2\times 9}
Bu denklem standart biçimdedir: ax^{2}+bx+c=0. \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} ikinci dereceden denklem formülünde a yerine 9, b yerine 42 ve c yerine -15 değerini koyarak çözün.
x=\frac{-42±\sqrt{1764-4\times 9\left(-15\right)}}{2\times 9}
42 sayısının karesi.
x=\frac{-42±\sqrt{1764-36\left(-15\right)}}{2\times 9}
-4 ile 9 sayısını çarpın.
x=\frac{-42±\sqrt{1764+540}}{2\times 9}
-36 ile -15 sayısını çarpın.
x=\frac{-42±\sqrt{2304}}{2\times 9}
540 ile 1764 sayısını toplayın.
x=\frac{-42±48}{2\times 9}
2304 sayısının karekökünü alın.
x=\frac{-42±48}{18}
2 ile 9 sayısını çarpın.
x=\frac{6}{18}
Şimdi, ± değerinin pozitif olduğunu varsayarak x=\frac{-42±48}{18} denklemini çözün. 48 ile -42 sayısını toplayın.
x=\frac{1}{3}
6 terimini kökün dışına çıkarıp yok ederek \frac{6}{18} kesrini sadeleştirin.
x=-\frac{90}{18}
Şimdi, ± değerinin negatif olduğunu varsayarak x=\frac{-42±48}{18} denklemini çözün. 48 sayısını -42 sayısından çıkarın.
x=-5
-90 sayısını 18 ile bölün.
x=\frac{1}{3} x=-5
Denklem çözüldü.
9x^{2}+42x=15
Buna benzer karesel denklemler, kareyi tamamlayarak çözülebilir. Kareyi tamamlamak için denklemin x^{2}+bx=c biçiminde olması gerekir.
\frac{9x^{2}+42x}{9}=\frac{15}{9}
Her iki tarafı 9 ile bölün.
x^{2}+\frac{42}{9}x=\frac{15}{9}
9 ile bölme, 9 ile çarpma işlemini geri alır.
x^{2}+\frac{14}{3}x=\frac{15}{9}
3 terimini kökün dışına çıkarıp yok ederek \frac{42}{9} kesrini sadeleştirin.
x^{2}+\frac{14}{3}x=\frac{5}{3}
3 terimini kökün dışına çıkarıp yok ederek \frac{15}{9} kesrini sadeleştirin.
x^{2}+\frac{14}{3}x+\left(\frac{7}{3}\right)^{2}=\frac{5}{3}+\left(\frac{7}{3}\right)^{2}
x teriminin katsayısı olan \frac{14}{3} sayısını 2 değerine bölerek \frac{7}{3} sonucunu elde edin. Sonra, denklemin her iki tarafına \frac{7}{3} sayısının karesini ekleyin. Bu adım, denklemin sol tarafının tam kare olmasını sağlar.
x^{2}+\frac{14}{3}x+\frac{49}{9}=\frac{5}{3}+\frac{49}{9}
\frac{7}{3} kesrinin karesini almak için hem payın hem de paydanın karesini alın.
x^{2}+\frac{14}{3}x+\frac{49}{9}=\frac{64}{9}
Ortak paydayı bularak ve payları toplayarak \frac{5}{3} ile \frac{49}{9} sayısını toplayın. Daha sonra mümkünse kesri en küçük terimlere sadeleştirin.
\left(x+\frac{7}{3}\right)^{2}=\frac{64}{9}
Faktör x^{2}+\frac{14}{3}x+\frac{49}{9}. Genel olarak, x^{2}+bx+c bir kare olduğunda, her zaman kare olarak \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2}.
\sqrt{\left(x+\frac{7}{3}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{64}{9}}
Denklemin her iki tarafının kare kökünü alın.
x+\frac{7}{3}=\frac{8}{3} x+\frac{7}{3}=-\frac{8}{3}
Sadeleştirin.
x=\frac{1}{3} x=-5
Denklemin her iki tarafından \frac{7}{3} çıkarın.
Örnekler
İkinci dereceden denklem
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
Trigonometri
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
Doğrusal denklem
y = 3x + 4
Aritmetik
699 * 533
Matris
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
Eş zamanlı denklem
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
Türevleme
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
İntegralleme
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
Limitler
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}