ମୁଖ୍ୟ ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ଛାଡି ଦିଅନ୍ତୁ
w.r.t. x ର ପ୍ରଭେଦ ଦର୍ଶାନ୍ତୁ
Tick mark Image
ମୂଲ୍ୟାୟନ କରିବା
Tick mark Image
ଗ୍ରାଫ୍
କ୍ୱିଜ୍‌
Trigonometry

ଅଂଶୀଦାର

\frac{\mathrm{d}}{\mathrm{d}x}(\cos(x))=\left(\lim_{h\to 0}\frac{\cos(x+h)-\cos(x)}{h}\right)
ଏକ ଫଙ୍କସନ୍‌ f\left(x\right) ପାଇଁ, ଡେରିଭେଟିଭ୍‌ ହେଉଛି \frac{f\left(x+h\right)-f\left(x\right)}{h} ର ସୀମା ଯେତେବେଳେ h, 0 କୁ ଯାଇଥାଏ, ଯଦି ସେହି ସୀମା ବିଦ୍ୟମାନ ରହିଥାଏ.
\lim_{h\to 0}\frac{\cos(x+h)-\cos(x)}{h}
କୋସାଇନ୍‌ ପାଇଁ ସମଷ୍ଟି ସୂତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ.
\lim_{h\to 0}\frac{\cos(x)\left(\cos(h)-1\right)-\sin(x)\sin(h)}{h}
\cos(x) ର ଗୁଣନିୟକ ବାହାର କରନ୍ତୁ.
\left(\lim_{h\to 0}\cos(x)\right)\left(\lim_{h\to 0}\frac{\cos(h)-1}{h}\right)-\left(\lim_{h\to 0}\sin(x)\right)\left(\lim_{h\to 0}\frac{\sin(h)}{h}\right)
ସୀମାକୁ ପୁଣି ଲେଖନ୍ତୁ.
\cos(x)\left(\lim_{h\to 0}\frac{\cos(h)-1}{h}\right)-\sin(x)\left(\lim_{h\to 0}\frac{\sin(h)}{h}\right)
ଏହି ତଥ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ଯେ x ହେଉଛି ଏକ ସ୍ଥିରାଙ୍କ ଯେତେବେଳେ ଗଣନା ସୀମା h ରୁ 0 କୁ ଯାଇଥାଏ.
\cos(x)\left(\lim_{h\to 0}\frac{\cos(h)-1}{h}\right)-\sin(x)
ସୀମା \lim_{x\to 0}\frac{\sin(x)}{x} ହେଉଛି 1.
\left(\lim_{h\to 0}\frac{\cos(h)-1}{h}\right)=\left(\lim_{h\to 0}\frac{\left(\cos(h)-1\right)\left(\cos(h)+1\right)}{h\left(\cos(h)+1\right)}\right)
ସୀମା \lim_{h\to 0}\frac{\cos(h)-1}{h} ମୂଲ୍ୟାୟନ କରିବାକୁ, ପ୍ରଥମେ ଲବ ଏବଂ ହରକୁ \cos(h)+1 ଦ୍ୱାରା ଗୁଣନ କରନ୍ତୁ.
\lim_{h\to 0}\frac{\left(\cos(h)\right)^{2}-1}{h\left(\cos(h)+1\right)}
\cos(h)+1 କୁ \cos(h)-1 ଥର ଗୁଣନ କରନ୍ତୁ.
\lim_{h\to 0}-\frac{\left(\sin(h)\right)^{2}}{h\left(\cos(h)+1\right)}
ପାଇଥାଗୋରୀୟ ଆଇଡେଣ୍ଟିଟି ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ.
\left(\lim_{h\to 0}-\frac{\sin(h)}{h}\right)\left(\lim_{h\to 0}\frac{\sin(h)}{\cos(h)+1}\right)
ସୀମାକୁ ପୁଣି ଲେଖନ୍ତୁ.
-\left(\lim_{h\to 0}\frac{\sin(h)}{\cos(h)+1}\right)
ସୀମା \lim_{x\to 0}\frac{\sin(x)}{x} ହେଉଛି 1.
\left(\lim_{h\to 0}\frac{\sin(h)}{\cos(h)+1}\right)=0
ଏହି ତଥ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ଯେ 0 ଠାରେ \frac{\sin(h)}{\cos(h)+1} ଧାରାବାହିକ ଅଟେ.
-\sin(x)
ଅଭିବ୍ୟକ୍ତି \cos(x)\left(\lim_{h\to 0}\frac{\cos(h)-1}{h}\right)-\sin(x) ରେ ମୂଲ୍ୟ 0 ପ୍ରତିବଦଳ କରନ୍ତୁ.