Datrys x^2-12x+19=-2x-5

$$x ^ { 2 } - 12 x + 19 = - 2 x - 5$$

Datrys ar gyfer x

$$x=4$$

$$x=6$$

Camau i Ddefnyddio Ffactorio

Ychwanegu 2x at y ddwy ochr.

$$x^{2}-12x+19+2x=-5$$

Cyfuno -12x a 2x i gael -10x.

$$x^{2}-10x+19=-5$$

Ychwanegu 5 at y ddwy ochr.

$$x^{2}-10x+19+5=0$$

Adio 19 a 5 i gael 24.

$$x^{2}-10x+24=0$$

Er mwyn datrys yr hafaliad, dylech ffactorio x^{2}-10x+24 gan ddefnyddio'r fformiwla x^{2}+\left(a+b\right)x+ab=\left(x+a\right)\left(x+b\right). I ddod o hyd i a a b, gosodwch system i'w datrys.

$$a+b=-10 ab=24$$

Gan fod ab yn bositif, mae gan a a b yr un arwydd. Gan fod a+b yn negatif, mae a a b ill dau yn negatif. Rhestrwch bob pâr cyfanrif o'r fath sy'n rhoi'r cynnyrch 24.

$$-1,-24 -2,-12 -3,-8 -4,-6$$

Cyfrifo'r swm ar gyfer pob pâr.

$$-1-24=-25 -2-12=-14 -3-8=-11 -4-6=-10$$

Yr ateb yw'r pâr sy'n rhoi'r swm -10.

$$a=-6 b=-4$$

Ail-ysgrifennwch y mynegiant wedi'i ffactorio \left(x+a\right)\left(x+b\right) gan ddefnyddio'r gwerthoedd a gafwyd.

$$\left(x-6\right)\left(x-4\right)$$

I ddod o hyd i atebion hafaliad, datryswch x-6=0 a x-4=0.

$$x=6 x=4$$

Camau i Ddefnyddio Ffactorio Drwy Grwpio

Ychwanegu 2x at y ddwy ochr.

$$x^{2}-12x+19+2x=-5$$

Cyfuno -12x a 2x i gael -10x.

$$x^{2}-10x+19=-5$$

Ychwanegu 5 at y ddwy ochr.

$$x^{2}-10x+19+5=0$$

Adio 19 a 5 i gael 24.

$$x^{2}-10x+24=0$$

I ddatrys yr hafaliad, dylech ffactorio'r ochr chwith drwy grwpio. Yn gyntaf, mae angen ailysgrifennu'r ochr chwith fel x^{2}+ax+bx+24. I ddod o hyd i a a b, gosodwch system i'w datrys.

$$a+b=-10 ab=1\times 24=24$$

Gan fod ab yn bositif, mae gan a a b yr un arwydd. Gan fod a+b yn negatif, mae a a b ill dau yn negatif. Rhestrwch bob pâr cyfanrif o'r fath sy'n rhoi'r cynnyrch 24.

$$-1,-24 -2,-12 -3,-8 -4,-6$$

Cyfrifo'r swm ar gyfer pob pâr.

$$-1-24=-25 -2-12=-14 -3-8=-11 -4-6=-10$$

Yr ateb yw'r pâr sy'n rhoi'r swm -10.

$$a=-6 b=-4$$

Ailysgrifennwch x^{2}-10x+24 fel \left(x^{2}-6x\right)+\left(-4x+24\right).

$$\left(x^{2}-6x\right)+\left(-4x+24\right)$$

Ni ddylech ffactorio x yn y cyntaf a -4 yn yr ail grŵp.

$$x\left(x-6\right)-4\left(x-6\right)$$

Ffactoriwch y term cyffredin x-6 allan drwy ddefnyddio'r briodwedd ddosbarthol.

$$\left(x-6\right)\left(x-4\right)$$

I ddod o hyd i atebion hafaliad, datryswch x-6=0 a x-4=0.

$$x=6 x=4$$

Camau gan Ddefnyddio’r Fformiwla Cwadratig

Ychwanegu 2x at y ddwy ochr.

$$x^{2}-12x+19+2x=-5$$

Cyfuno -12x a 2x i gael -10x.

$$x^{2}-10x+19=-5$$

Ychwanegu 5 at y ddwy ochr.

$$x^{2}-10x+19+5=0$$

Adio 19 a 5 i gael 24.

$$x^{2}-10x+24=0$$

Mae’r hafaliad hwn yn y ffurf safonol: ax^{2}+bx+c=0. Amnewidiwch 1 am a, -10 am b, a 24 am c yn y fformiwla gwadratig, \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}.

$$x=\frac{-\left(-10\right)±\sqrt{\left(-10\right)^{2}-4\times 24}}{2}$$

Sgwâr -10.

$$x=\frac{-\left(-10\right)±\sqrt{100-4\times 24}}{2}$$

Lluoswch -4 â 24.

$$x=\frac{-\left(-10\right)±\sqrt{100-96}}{2}$$

Adio 100 at -96.

$$x=\frac{-\left(-10\right)±\sqrt{4}}{2}$$

Cymryd isradd 4.

$$x=\frac{-\left(-10\right)±2}{2}$$

Gwrthwyneb -10 yw 10.

$$x=\frac{10±2}{2}$$

Datryswch yr hafaliad x=\frac{10±2}{2} pan fydd ± yn plws. Adio 10 at 2.

$$x=\frac{12}{2}$$

Rhannwch 12 â 2.

$$x=6$$

Datryswch yr hafaliad x=\frac{10±2}{2} pan fydd ± yn minws. Tynnu 2 o 10.

$$x=\frac{8}{2}$$

Rhannwch 8 â 2.

$$x=4$$

Mae’r hafaliad wedi’i ddatrys nawr.

$$x=6 x=4$$

Camau ar Gyfer Cwblhau'r Sgwâr

Ychwanegu 2x at y ddwy ochr.

$$x^{2}-12x+19+2x=-5$$

Cyfuno -12x a 2x i gael -10x.

$$x^{2}-10x+19=-5$$

Tynnu 19 o'r ddwy ochr.

$$x^{2}-10x=-5-19$$

Tynnu 19 o -5 i gael -24.

$$x^{2}-10x=-24$$

Rhannwch -10, cyfernod y term x, â 2 i gael -5. Yna ychwanegwch sgwâr -5 at ddwy ochr yr hafaliad. Mae'r cam hwn yn gwneud ochr chwith yr hafaliad yn sgwâr perffaith.

$$x^{2}-10x+\left(-5\right)^{2}=-24+\left(-5\right)^{2}$$

Sgwâr -5.

$$x^{2}-10x+25=-24+25$$

Adio -24 at 25.

$$x^{2}-10x+25=1$$

Ffactora x^{2}-10x+25. Yn gyffredinol, pan fydd x^{2}+bx+c yn sgwâr perffaith, mae modd ei ffactora bob amser fel \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2}.

$$\left(x-5\right)^{2}=1$$

Cymrwch isradd dwy ochr yr hafaliad.

$$\sqrt{\left(x-5\right)^{2}}=\sqrt{1}$$

Symleiddio.

$$x-5=1 x-5=-1$$

Adio 5 at ddwy ochr yr hafaliad.

$$x=6 x=4$$