Datrys x^2+x-6=10

$$x ^ { 2 } + x - 6 = 10$$

Datrys ar gyfer x

$$x = \frac{\sqrt{65} - 1}{2} \approx 3.531128874$$

$$x=\frac{-\sqrt{65}-1}{2}\approx -4.531128874$$

Camau gan Ddefnyddio’r Fformiwla Cwadratig

Mae modd datrys pob hafaliad sydd yn y ffurf ax^{2}+bx+c=0 drwy ddefnyddio'r fformiwla cwadratig: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}. Mae'r fformiwla cwadratig yn rhoi dau ateb, pan fydd ± yn adio â’r llall pan fydd yn tynnu.

$$x^{2}+x-6=10$$

Tynnu 10 o ddwy ochr yr hafaliad.

$$x^{2}+x-6-10=10-10$$

Mae tynnu 10 o’i hun yn gadael 0.

$$x^{2}+x-6-10=0$$

Tynnu 10 o -6.

$$x^{2}+x-16=0$$

Mae’r hafaliad hwn yn y ffurf safonol: ax^{2}+bx+c=0. Amnewidiwch 1 am a, 1 am b, a -16 am c yn y fformiwla gwadratig, \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}.

$$x=\frac{-1±\sqrt{1^{2}-4\left(-16\right)}}{2}$$

Sgwâr 1.

$$x=\frac{-1±\sqrt{1-4\left(-16\right)}}{2}$$

Lluoswch -4 â -16.

$$x=\frac{-1±\sqrt{1+64}}{2}$$

Adio 1 at 64.

$$x=\frac{-1±\sqrt{65}}{2}$$

Datryswch yr hafaliad x=\frac{-1±\sqrt{65}}{2} pan fydd ± yn plws. Adio -1 at \sqrt{65}.

$$x=\frac{\sqrt{65}-1}{2}$$

Datryswch yr hafaliad x=\frac{-1±\sqrt{65}}{2} pan fydd ± yn minws. Tynnu \sqrt{65} o -1.

$$x=\frac{-\sqrt{65}-1}{2}$$

Mae’r hafaliad wedi’i ddatrys nawr.

$$x=\frac{\sqrt{65}-1}{2} x=\frac{-\sqrt{65}-1}{2}$$

Camau ar Gyfer Cwblhau'r Sgwâr

Mae modd datrys hafaliadau cwadratig fel hwn drwy gwblhau’r sgwâr. Er mwyn cwblhau’r sgwâr, yn gyntaf mae’n rhaid i'r hafaliad fod ar ffurf x^{2}+bx=c.

$$x^{2}+x-6=10$$

Adio 6 at ddwy ochr yr hafaliad.

$$x^{2}+x-6-\left(-6\right)=10-\left(-6\right)$$

Mae tynnu -6 o’i hun yn gadael 0.

$$x^{2}+x=10-\left(-6\right)$$

Tynnu -6 o 10.

$$x^{2}+x=16$$

Rhannwch 1, cyfernod y term x, â 2 i gael \frac{1}{2}. Yna ychwanegwch sgwâr \frac{1}{2} at ddwy ochr yr hafaliad. Mae'r cam hwn yn gwneud ochr chwith yr hafaliad yn sgwâr perffaith.

$$x^{2}+x+\left(\frac{1}{2}\right)^{2}=16+\left(\frac{1}{2}\right)^{2}$$

Sgwariwch \frac{1}{2} drwy sgwario'r rhifiadur ag enwadur y ffracsiwn.

$$x^{2}+x+\frac{1}{4}=16+\frac{1}{4}$$

Adio 16 at \frac{1}{4}.

$$x^{2}+x+\frac{1}{4}=\frac{65}{4}$$

Ffactora x^{2}+x+\frac{1}{4}. Yn gyffredinol, pan fydd x^{2}+bx+c yn sgwâr perffaith, mae modd ei ffactora bob amser fel \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2}.

$$\left(x+\frac{1}{2}\right)^{2}=\frac{65}{4}$$

Cymrwch isradd dwy ochr yr hafaliad.

$$\sqrt{\left(x+\frac{1}{2}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{65}{4}}$$

Symleiddio.

$$x+\frac{1}{2}=\frac{\sqrt{65}}{2} x+\frac{1}{2}=-\frac{\sqrt{65}}{2}$$

Tynnu \frac{1}{2} o ddwy ochr yr hafaliad.

$$x=\frac{\sqrt{65}-1}{2} x=\frac{-\sqrt{65}-1}{2}$$