Datrys x^2+15x-36=0

$$x ^ { 2 } + 15 x - 36 = 0$$

Datrys ar gyfer x

$$x = \frac{3 \sqrt{41} - 15}{2} \approx 2.104686356$$

$$x=\frac{-3\sqrt{41}-15}{2}\approx -17.104686356$$

Camau gan Ddefnyddio’r Fformiwla Cwadratig

Mae modd datrys pob hafaliad sydd yn y ffurf ax^{2}+bx+c=0 drwy ddefnyddio'r fformiwla cwadratig: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}. Mae'r fformiwla cwadratig yn rhoi dau ateb, pan fydd ± yn adio â’r llall pan fydd yn tynnu.

$$x^{2}+15x-36=0$$

Mae’r hafaliad hwn yn y ffurf safonol: ax^{2}+bx+c=0. Amnewidiwch 1 am a, 15 am b, a -36 am c yn y fformiwla gwadratig, \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}.

$$x=\frac{-15±\sqrt{15^{2}-4\left(-36\right)}}{2}$$

Sgwâr 15.

$$x=\frac{-15±\sqrt{225-4\left(-36\right)}}{2}$$

Lluoswch -4 â -36.

$$x=\frac{-15±\sqrt{225+144}}{2}$$

Adio 225 at 144.

$$x=\frac{-15±\sqrt{369}}{2}$$

Cymryd isradd 369.

$$x=\frac{-15±3\sqrt{41}}{2}$$

Datryswch yr hafaliad x=\frac{-15±3\sqrt{41}}{2} pan fydd ± yn plws. Adio -15 at 3\sqrt{41}.

$$x=\frac{3\sqrt{41}-15}{2}$$

Datryswch yr hafaliad x=\frac{-15±3\sqrt{41}}{2} pan fydd ± yn minws. Tynnu 3\sqrt{41} o -15.

$$x=\frac{-3\sqrt{41}-15}{2}$$

Mae’r hafaliad wedi’i ddatrys nawr.

$$x=\frac{3\sqrt{41}-15}{2} x=\frac{-3\sqrt{41}-15}{2}$$

Camau ar Gyfer Cwblhau'r Sgwâr

Mae modd datrys hafaliadau cwadratig fel hwn drwy gwblhau’r sgwâr. Er mwyn cwblhau’r sgwâr, yn gyntaf mae’n rhaid i'r hafaliad fod ar ffurf x^{2}+bx=c.

$$x^{2}+15x-36=0$$

Adio 36 at ddwy ochr yr hafaliad.

$$x^{2}+15x-36-\left(-36\right)=-\left(-36\right)$$

Mae tynnu -36 o’i hun yn gadael 0.

$$x^{2}+15x=-\left(-36\right)$$

Tynnu -36 o 0.

$$x^{2}+15x=36$$

Rhannwch 15, cyfernod y term x, â 2 i gael \frac{15}{2}. Yna ychwanegwch sgwâr \frac{15}{2} at ddwy ochr yr hafaliad. Mae'r cam hwn yn gwneud ochr chwith yr hafaliad yn sgwâr perffaith.

$$x^{2}+15x+\left(\frac{15}{2}\right)^{2}=36+\left(\frac{15}{2}\right)^{2}$$

Sgwariwch \frac{15}{2} drwy sgwario'r rhifiadur ag enwadur y ffracsiwn.

$$x^{2}+15x+\frac{225}{4}=36+\frac{225}{4}$$

Adio 36 at \frac{225}{4}.

$$x^{2}+15x+\frac{225}{4}=\frac{369}{4}$$

Ffactora x^{2}+15x+\frac{225}{4}. Yn gyffredinol, pan fydd x^{2}+bx+c yn sgwâr perffaith, mae modd ei ffactora bob amser fel \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2}.

$$\left(x+\frac{15}{2}\right)^{2}=\frac{369}{4}$$

Cymrwch isradd dwy ochr yr hafaliad.

$$\sqrt{\left(x+\frac{15}{2}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{369}{4}}$$

Symleiddio.

$$x+\frac{15}{2}=\frac{3\sqrt{41}}{2} x+\frac{15}{2}=-\frac{3\sqrt{41}}{2}$$

Tynnu \frac{15}{2} o ddwy ochr yr hafaliad.

$$x=\frac{3\sqrt{41}-15}{2} x=\frac{-3\sqrt{41}-15}{2}$$