Datrys 5x^2+x-7=0

$$5 x ^ { 2 } + x - 7 = 0$$

Datrys ar gyfer x

$$x = \frac{\sqrt{141} - 1}{10} \approx 1.087434209$$

$$x=\frac{-\sqrt{141}-1}{10}\approx -1.287434209$$

Camau gan Ddefnyddio’r Fformiwla Cwadratig

Mae modd datrys pob hafaliad sydd yn y ffurf ax^{2}+bx+c=0 drwy ddefnyddio'r fformiwla cwadratig: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}. Mae'r fformiwla cwadratig yn rhoi dau ateb, pan fydd ± yn adio â’r llall pan fydd yn tynnu.

$$5x^{2}+x-7=0$$

Mae’r hafaliad hwn yn y ffurf safonol: ax^{2}+bx+c=0. Amnewidiwch 5 am a, 1 am b, a -7 am c yn y fformiwla gwadratig, \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}.

$$x=\frac{-1±\sqrt{1^{2}-4\times 5\left(-7\right)}}{2\times 5}$$

Sgwâr 1.

$$x=\frac{-1±\sqrt{1-4\times 5\left(-7\right)}}{2\times 5}$$

Lluoswch -4 â 5.

$$x=\frac{-1±\sqrt{1-20\left(-7\right)}}{2\times 5}$$

Lluoswch -20 â -7.

$$x=\frac{-1±\sqrt{1+140}}{2\times 5}$$

Adio 1 at 140.

$$x=\frac{-1±\sqrt{141}}{2\times 5}$$

Lluoswch 2 â 5.

$$x=\frac{-1±\sqrt{141}}{10}$$

Datryswch yr hafaliad x=\frac{-1±\sqrt{141}}{10} pan fydd ± yn plws. Adio -1 at \sqrt{141}.

$$x=\frac{\sqrt{141}-1}{10}$$

Datryswch yr hafaliad x=\frac{-1±\sqrt{141}}{10} pan fydd ± yn minws. Tynnu \sqrt{141} o -1.

$$x=\frac{-\sqrt{141}-1}{10}$$

Mae’r hafaliad wedi’i ddatrys nawr.

$$x=\frac{\sqrt{141}-1}{10} x=\frac{-\sqrt{141}-1}{10}$$

Camau ar Gyfer Cwblhau'r Sgwâr

Mae modd datrys hafaliadau cwadratig fel hwn drwy gwblhau’r sgwâr. Er mwyn cwblhau’r sgwâr, yn gyntaf mae’n rhaid i'r hafaliad fod ar ffurf x^{2}+bx=c.

$$5x^{2}+x-7=0$$

Adio 7 at ddwy ochr yr hafaliad.

$$5x^{2}+x-7-\left(-7\right)=-\left(-7\right)$$

Mae tynnu -7 o’i hun yn gadael 0.

$$5x^{2}+x=-\left(-7\right)$$

Tynnu -7 o 0.

$$5x^{2}+x=7$$

Rhannu’r ddwy ochr â 5.

$$\frac{5x^{2}+x}{5}=\frac{7}{5}$$

Mae rhannu â 5 yn dad-wneud lluosi â 5.

$$x^{2}+\frac{1}{5}x=\frac{7}{5}$$

Rhannwch \frac{1}{5}, cyfernod y term x, â 2 i gael \frac{1}{10}. Yna ychwanegwch sgwâr \frac{1}{10} at ddwy ochr yr hafaliad. Mae'r cam hwn yn gwneud ochr chwith yr hafaliad yn sgwâr perffaith.

$$x^{2}+\frac{1}{5}x+\left(\frac{1}{10}\right)^{2}=\frac{7}{5}+\left(\frac{1}{10}\right)^{2}$$

Sgwariwch \frac{1}{10} drwy sgwario'r rhifiadur ag enwadur y ffracsiwn.

$$x^{2}+\frac{1}{5}x+\frac{1}{100}=\frac{7}{5}+\frac{1}{100}$$

Adio \frac{7}{5} at \frac{1}{100} drwy ddod o hyd i enwadur cyffredin ac ychwanegu’r rhifiaduron. Yna, lleihau’r ffracsiwn i’r termau isaf os yn bosibl.

$$x^{2}+\frac{1}{5}x+\frac{1}{100}=\frac{141}{100}$$

Ffactora x^{2}+\frac{1}{5}x+\frac{1}{100}. Yn gyffredinol, pan fydd x^{2}+bx+c yn sgwâr perffaith, mae modd ei ffactora bob amser fel \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2}.

$$\left(x+\frac{1}{10}\right)^{2}=\frac{141}{100}$$

Cymrwch isradd dwy ochr yr hafaliad.

$$\sqrt{\left(x+\frac{1}{10}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{141}{100}}$$

Symleiddio.

$$x+\frac{1}{10}=\frac{\sqrt{141}}{10} x+\frac{1}{10}=-\frac{\sqrt{141}}{10}$$

Tynnu \frac{1}{10} o ddwy ochr yr hafaliad.

$$x=\frac{\sqrt{141}-1}{10} x=\frac{-\sqrt{141}-1}{10}$$