Datrys x^2+5x-30=0

$${ x }^{ 2 } +5x-30=0$$

Datrys ar gyfer x

$$x = \frac{\sqrt{145} - 5}{2} \approx 3.520797289$$

$$x=\frac{-\sqrt{145}-5}{2}\approx -8.520797289$$

Camau gan Ddefnyddio’r Fformiwla Cwadratig

Mae modd datrys pob hafaliad sydd yn y ffurf ax^{2}+bx+c=0 drwy ddefnyddio'r fformiwla cwadratig: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}. Mae'r fformiwla cwadratig yn rhoi dau ateb, pan fydd ± yn adio â’r llall pan fydd yn tynnu.

$$x^{2}+5x-30=0$$

Mae’r hafaliad hwn yn y ffurf safonol: ax^{2}+bx+c=0. Amnewidiwch 1 am a, 5 am b, a -30 am c yn y fformiwla gwadratig, \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}.

$$x=\frac{-5±\sqrt{5^{2}-4\left(-30\right)}}{2}$$

Sgwâr 5.

$$x=\frac{-5±\sqrt{25-4\left(-30\right)}}{2}$$

Lluoswch -4 â -30.

$$x=\frac{-5±\sqrt{25+120}}{2}$$

Adio 25 at 120.

$$x=\frac{-5±\sqrt{145}}{2}$$

Datryswch yr hafaliad x=\frac{-5±\sqrt{145}}{2} pan fydd ± yn plws. Adio -5 at \sqrt{145}.

$$x=\frac{\sqrt{145}-5}{2}$$

Datryswch yr hafaliad x=\frac{-5±\sqrt{145}}{2} pan fydd ± yn minws. Tynnu \sqrt{145} o -5.

$$x=\frac{-\sqrt{145}-5}{2}$$

Mae’r hafaliad wedi’i ddatrys nawr.

$$x=\frac{\sqrt{145}-5}{2} x=\frac{-\sqrt{145}-5}{2}$$

Camau ar Gyfer Cwblhau'r Sgwâr

Mae modd datrys hafaliadau cwadratig fel hwn drwy gwblhau’r sgwâr. Er mwyn cwblhau’r sgwâr, yn gyntaf mae’n rhaid i'r hafaliad fod ar ffurf x^{2}+bx=c.

$$x^{2}+5x-30=0$$

Adio 30 at ddwy ochr yr hafaliad.

$$x^{2}+5x-30-\left(-30\right)=-\left(-30\right)$$

Mae tynnu -30 o’i hun yn gadael 0.

$$x^{2}+5x=-\left(-30\right)$$

Tynnu -30 o 0.

$$x^{2}+5x=30$$

Rhannwch 5, cyfernod y term x, â 2 i gael \frac{5}{2}. Yna ychwanegwch sgwâr \frac{5}{2} at ddwy ochr yr hafaliad. Mae'r cam hwn yn gwneud ochr chwith yr hafaliad yn sgwâr perffaith.

$$x^{2}+5x+\left(\frac{5}{2}\right)^{2}=30+\left(\frac{5}{2}\right)^{2}$$

Sgwariwch \frac{5}{2} drwy sgwario'r rhifiadur ag enwadur y ffracsiwn.

$$x^{2}+5x+\frac{25}{4}=30+\frac{25}{4}$$

Adio 30 at \frac{25}{4}.

$$x^{2}+5x+\frac{25}{4}=\frac{145}{4}$$

Ffactora x^{2}+5x+\frac{25}{4}. Yn gyffredinol, pan fydd x^{2}+bx+c yn sgwâr perffaith, mae modd ei ffactora bob amser fel \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2}.

$$\left(x+\frac{5}{2}\right)^{2}=\frac{145}{4}$$

Cymrwch isradd dwy ochr yr hafaliad.

$$\sqrt{\left(x+\frac{5}{2}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{145}{4}}$$

Symleiddio.

$$x+\frac{5}{2}=\frac{\sqrt{145}}{2} x+\frac{5}{2}=-\frac{\sqrt{145}}{2}$$

Tynnu \frac{5}{2} o ddwy ochr yr hafaliad.

$$x=\frac{\sqrt{145}-5}{2} x=\frac{-\sqrt{145}-5}{2}$$