Datrys 2x-5/x^2+3x+2+4/x^2-4=1/x-2

$$\frac { 2 x - 5 } { x ^ { 2 } + 3 x + 2 } + \frac { 4 } { x ^ { 2 } - 4 } = \frac { 1 } { x - 2 }$$

Datrys ar gyfer x

$$x=6$$

Camau i Ddefnyddio Ffactorio

All y newidyn x ddim fod yn hafal i unrhyw un o’r gwerthoedd -2,-1,2 gan nad ydy rhannu â sero wedi’i ddiffinio. Lluoswch ddwy ochr yr hafaliad wrth \left(x-2\right)\left(x+1\right)\left(x+2\right), lluoswm cyffredin lleiaf x^{2}+3x+2,x^{2}-4,x-2.

$$\left(x-2\right)\left(2x-5\right)+\left(x+1\right)\times 4=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Defnyddio’r briodwedd ddosbarthu i luosi x-2 â 2x-5 a chyfuno termau tebyg.

$$2x^{2}-9x+10+\left(x+1\right)\times 4=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Defnyddio’r briodwedd ddosbarthu i luosi x+1 â 4.

$$2x^{2}-9x+10+4x+4=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Cyfuno -9x a 4x i gael -5x.

$$2x^{2}-5x+10+4=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Adio 10 a 4 i gael 14.

$$2x^{2}-5x+14=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Defnyddio’r briodwedd ddosbarthu i luosi x+1 â x+2 a chyfuno termau tebyg.

$$2x^{2}-5x+14=x^{2}+3x+2$$

Tynnu x^{2} o'r ddwy ochr.

$$2x^{2}-5x+14-x^{2}=3x+2$$

Cyfuno 2x^{2} a -x^{2} i gael x^{2}.

$$x^{2}-5x+14=3x+2$$

Tynnu 3x o'r ddwy ochr.

$$x^{2}-5x+14-3x=2$$

Cyfuno -5x a -3x i gael -8x.

$$x^{2}-8x+14=2$$

Tynnu 2 o'r ddwy ochr.

$$x^{2}-8x+14-2=0$$

Tynnu 2 o 14 i gael 12.

$$x^{2}-8x+12=0$$

Er mwyn datrys yr hafaliad, dylech ffactorio x^{2}-8x+12 gan ddefnyddio'r fformiwla x^{2}+\left(a+b\right)x+ab=\left(x+a\right)\left(x+b\right). I ddod o hyd i a a b, gosodwch system i'w datrys.

$$a+b=-8 ab=12$$

Gan fod ab yn bositif, mae gan a a b yr un arwydd. Gan fod a+b yn negatif, mae a a b ill dau yn negatif. Rhestrwch bob pâr cyfanrif o'r fath sy'n rhoi'r cynnyrch 12.

$$-1,-12 -2,-6 -3,-4$$

Cyfrifo'r swm ar gyfer pob pâr.

$$-1-12=-13 -2-6=-8 -3-4=-7$$

Yr ateb yw'r pâr sy'n rhoi'r swm -8.

$$a=-6 b=-2$$

Ail-ysgrifennwch y mynegiant wedi'i ffactorio \left(x+a\right)\left(x+b\right) gan ddefnyddio'r gwerthoedd a gafwyd.

$$\left(x-6\right)\left(x-2\right)$$

I ddod o hyd i atebion hafaliad, datryswch x-6=0 a x-2=0.

$$x=6 x=2$$

All y newidyn x ddim fod yn hafal i 2.

$$x=6$$

Camau i Ddefnyddio Ffactorio Drwy Grwpio

All y newidyn x ddim fod yn hafal i unrhyw un o’r gwerthoedd -2,-1,2 gan nad ydy rhannu â sero wedi’i ddiffinio. Lluoswch ddwy ochr yr hafaliad wrth \left(x-2\right)\left(x+1\right)\left(x+2\right), lluoswm cyffredin lleiaf x^{2}+3x+2,x^{2}-4,x-2.

$$\left(x-2\right)\left(2x-5\right)+\left(x+1\right)\times 4=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Defnyddio’r briodwedd ddosbarthu i luosi x-2 â 2x-5 a chyfuno termau tebyg.

$$2x^{2}-9x+10+\left(x+1\right)\times 4=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Defnyddio’r briodwedd ddosbarthu i luosi x+1 â 4.

$$2x^{2}-9x+10+4x+4=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Cyfuno -9x a 4x i gael -5x.

$$2x^{2}-5x+10+4=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Adio 10 a 4 i gael 14.

$$2x^{2}-5x+14=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Defnyddio’r briodwedd ddosbarthu i luosi x+1 â x+2 a chyfuno termau tebyg.

$$2x^{2}-5x+14=x^{2}+3x+2$$

Tynnu x^{2} o'r ddwy ochr.

$$2x^{2}-5x+14-x^{2}=3x+2$$

Cyfuno 2x^{2} a -x^{2} i gael x^{2}.

$$x^{2}-5x+14=3x+2$$

Tynnu 3x o'r ddwy ochr.

$$x^{2}-5x+14-3x=2$$

Cyfuno -5x a -3x i gael -8x.

$$x^{2}-8x+14=2$$

Tynnu 2 o'r ddwy ochr.

$$x^{2}-8x+14-2=0$$

Tynnu 2 o 14 i gael 12.

$$x^{2}-8x+12=0$$

I ddatrys yr hafaliad, dylech ffactorio'r ochr chwith drwy grwpio. Yn gyntaf, mae angen ailysgrifennu'r ochr chwith fel x^{2}+ax+bx+12. I ddod o hyd i a a b, gosodwch system i'w datrys.

$$a+b=-8 ab=1\times 12=12$$

Gan fod ab yn bositif, mae gan a a b yr un arwydd. Gan fod a+b yn negatif, mae a a b ill dau yn negatif. Rhestrwch bob pâr cyfanrif o'r fath sy'n rhoi'r cynnyrch 12.

$$-1,-12 -2,-6 -3,-4$$

Cyfrifo'r swm ar gyfer pob pâr.

$$-1-12=-13 -2-6=-8 -3-4=-7$$

Yr ateb yw'r pâr sy'n rhoi'r swm -8.

$$a=-6 b=-2$$

Ailysgrifennwch x^{2}-8x+12 fel \left(x^{2}-6x\right)+\left(-2x+12\right).

$$\left(x^{2}-6x\right)+\left(-2x+12\right)$$

Ni ddylech ffactorio x yn y cyntaf a -2 yn yr ail grŵp.

$$x\left(x-6\right)-2\left(x-6\right)$$

Ffactoriwch y term cyffredin x-6 allan drwy ddefnyddio'r briodwedd ddosbarthol.

$$\left(x-6\right)\left(x-2\right)$$

I ddod o hyd i atebion hafaliad, datryswch x-6=0 a x-2=0.

$$x=6 x=2$$

All y newidyn x ddim fod yn hafal i 2.

$$x=6$$

Camau gan Ddefnyddio’r Fformiwla Cwadratig

All y newidyn x ddim fod yn hafal i unrhyw un o’r gwerthoedd -2,-1,2 gan nad ydy rhannu â sero wedi’i ddiffinio. Lluoswch ddwy ochr yr hafaliad wrth \left(x-2\right)\left(x+1\right)\left(x+2\right), lluoswm cyffredin lleiaf x^{2}+3x+2,x^{2}-4,x-2.

$$\left(x-2\right)\left(2x-5\right)+\left(x+1\right)\times 4=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Defnyddio’r briodwedd ddosbarthu i luosi x-2 â 2x-5 a chyfuno termau tebyg.

$$2x^{2}-9x+10+\left(x+1\right)\times 4=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Defnyddio’r briodwedd ddosbarthu i luosi x+1 â 4.

$$2x^{2}-9x+10+4x+4=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Cyfuno -9x a 4x i gael -5x.

$$2x^{2}-5x+10+4=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Adio 10 a 4 i gael 14.

$$2x^{2}-5x+14=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Defnyddio’r briodwedd ddosbarthu i luosi x+1 â x+2 a chyfuno termau tebyg.

$$2x^{2}-5x+14=x^{2}+3x+2$$

Tynnu x^{2} o'r ddwy ochr.

$$2x^{2}-5x+14-x^{2}=3x+2$$

Cyfuno 2x^{2} a -x^{2} i gael x^{2}.

$$x^{2}-5x+14=3x+2$$

Tynnu 3x o'r ddwy ochr.

$$x^{2}-5x+14-3x=2$$

Cyfuno -5x a -3x i gael -8x.

$$x^{2}-8x+14=2$$

Tynnu 2 o'r ddwy ochr.

$$x^{2}-8x+14-2=0$$

Tynnu 2 o 14 i gael 12.

$$x^{2}-8x+12=0$$

Mae’r hafaliad hwn yn y ffurf safonol: ax^{2}+bx+c=0. Amnewidiwch 1 am a, -8 am b, a 12 am c yn y fformiwla gwadratig, \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}.

$$x=\frac{-\left(-8\right)±\sqrt{\left(-8\right)^{2}-4\times 12}}{2}$$

Sgwâr -8.

$$x=\frac{-\left(-8\right)±\sqrt{64-4\times 12}}{2}$$

Lluoswch -4 â 12.

$$x=\frac{-\left(-8\right)±\sqrt{64-48}}{2}$$

Adio 64 at -48.

$$x=\frac{-\left(-8\right)±\sqrt{16}}{2}$$

Cymryd isradd 16.

$$x=\frac{-\left(-8\right)±4}{2}$$

Gwrthwyneb -8 yw 8.

$$x=\frac{8±4}{2}$$

Datryswch yr hafaliad x=\frac{8±4}{2} pan fydd ± yn plws. Adio 8 at 4.

$$x=\frac{12}{2}$$

Rhannwch 12 â 2.

$$x=6$$

Datryswch yr hafaliad x=\frac{8±4}{2} pan fydd ± yn minws. Tynnu 4 o 8.

$$x=\frac{4}{2}$$

Rhannwch 4 â 2.

$$x=2$$

Mae’r hafaliad wedi’i ddatrys nawr.

$$x=6 x=2$$

All y newidyn x ddim fod yn hafal i 2.

$$x=6$$

Camau ar Gyfer Cwblhau'r Sgwâr

All y newidyn x ddim fod yn hafal i unrhyw un o’r gwerthoedd -2,-1,2 gan nad ydy rhannu â sero wedi’i ddiffinio. Lluoswch ddwy ochr yr hafaliad wrth \left(x-2\right)\left(x+1\right)\left(x+2\right), lluoswm cyffredin lleiaf x^{2}+3x+2,x^{2}-4,x-2.

$$\left(x-2\right)\left(2x-5\right)+\left(x+1\right)\times 4=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Defnyddio’r briodwedd ddosbarthu i luosi x-2 â 2x-5 a chyfuno termau tebyg.

$$2x^{2}-9x+10+\left(x+1\right)\times 4=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Defnyddio’r briodwedd ddosbarthu i luosi x+1 â 4.

$$2x^{2}-9x+10+4x+4=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Cyfuno -9x a 4x i gael -5x.

$$2x^{2}-5x+10+4=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Adio 10 a 4 i gael 14.

$$2x^{2}-5x+14=\left(x+1\right)\left(x+2\right)$$

Defnyddio’r briodwedd ddosbarthu i luosi x+1 â x+2 a chyfuno termau tebyg.

$$2x^{2}-5x+14=x^{2}+3x+2$$

Tynnu x^{2} o'r ddwy ochr.

$$2x^{2}-5x+14-x^{2}=3x+2$$

Cyfuno 2x^{2} a -x^{2} i gael x^{2}.

$$x^{2}-5x+14=3x+2$$

Tynnu 3x o'r ddwy ochr.

$$x^{2}-5x+14-3x=2$$

Cyfuno -5x a -3x i gael -8x.

$$x^{2}-8x+14=2$$

Tynnu 14 o'r ddwy ochr.

$$x^{2}-8x=2-14$$

Tynnu 14 o 2 i gael -12.

$$x^{2}-8x=-12$$

Rhannwch -8, cyfernod y term x, â 2 i gael -4. Yna ychwanegwch sgwâr -4 at ddwy ochr yr hafaliad. Mae'r cam hwn yn gwneud ochr chwith yr hafaliad yn sgwâr perffaith.

$$x^{2}-8x+\left(-4\right)^{2}=-12+\left(-4\right)^{2}$$

Sgwâr -4.

$$x^{2}-8x+16=-12+16$$

Adio -12 at 16.

$$x^{2}-8x+16=4$$

Ffactora x^{2}-8x+16. Yn gyffredinol, pan fydd x^{2}+bx+c yn sgwâr perffaith, mae modd ei ffactora bob amser fel \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2}.

$$\left(x-4\right)^{2}=4$$

Cymrwch isradd dwy ochr yr hafaliad.

$$\sqrt{\left(x-4\right)^{2}}=\sqrt{4}$$

Symleiddio.

$$x-4=2 x-4=-2$$

Adio 4 at ddwy ochr yr hafaliad.

$$x=6 x=2$$

All y newidyn x ddim fod yn hafal i 2.

$$x=6$$