x+4/x-1=0 хәл итегез

$$x + \frac { 4 } { x } - 1 = 0$$

x өчен чишелеш (complex solution)

$$x=\frac{1+\sqrt{15}i}{2}\approx 0.5+1.936491673i$$

$$x=\frac{-\sqrt{15}i+1}{2}\approx 0.5-1.936491673i$$

Квадрат формуласын куллану адымнары

Үзгәртүчән x 0-гә тигез булырга мөмкин түгел, чөнки нольгә бүлү билгеләнмәгән. Тигезләмәнең ике ягын x тапкырлагыз.

$$xx+4+x\left(-1\right)=0$$

x^{2} алу өчен, x һәм x тапкырлагыз.

$$x^{2}+4+x\left(-1\right)=0$$

ax^{2}+bx+c=0 формадагы барлык тигезләмәләр түбәндәге квадрат формуласын кулланып чишелергә мөмкин: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}. Квадрат формуласы ике чишелеш бирә, берсендә ± кушу һәм берсендә алу булганда.

$$x^{2}-x+4=0$$

Әлеге тигезләмә стандарт формасында: ax^{2}+bx+c=0. Квадрат формуласында 1'ны a'га, -1'ны b'га һәм 4'ны c'га алыштырыгыз, \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}.

$$x=\frac{-\left(-1\right)±\sqrt{1-4\times 4}}{2}$$

-4'ны 4 тапкыр тапкырлагыз.

$$x=\frac{-\left(-1\right)±\sqrt{1-16}}{2}$$

1'ны -16'га өстәгез.

$$x=\frac{-\left(-1\right)±\sqrt{-15}}{2}$$

-15'нан квадрат тамырын чыгартыгыз.

$$x=\frac{-\left(-1\right)±\sqrt{15}i}{2}$$

-1 санның капма-каршысы - 1.

$$x=\frac{1±\sqrt{15}i}{2}$$

Хәзер ± плюс булганда, x=\frac{1±\sqrt{15}i}{2} тигезләмәсен чишегез. 1'ны i\sqrt{15}'га өстәгез.

$$x=\frac{1+\sqrt{15}i}{2}$$

Хәзер ± минус булганда, x=\frac{1±\sqrt{15}i}{2} тигезләмәсен чишегез. i\sqrt{15}'ны 1'нан алыгыз.

$$x=\frac{-\sqrt{15}i+1}{2}$$

Тигезләмә хәзер чишелгән.

$$x=\frac{1+\sqrt{15}i}{2} x=\frac{-\sqrt{15}i+1}{2}$$

Квадратны тәмамлау адымнары

Үзгәртүчән x 0-гә тигез булырга мөмкин түгел, чөнки нольгә бүлү билгеләнмәгән. Тигезләмәнең ике ягын x тапкырлагыз.

$$xx+4+x\left(-1\right)=0$$

x^{2} алу өчен, x һәм x тапкырлагыз.

$$x^{2}+4+x\left(-1\right)=0$$

4'ны ике яктан алыгыз. Нульдән теләсә кайсы әйбер алынса, аның тискәре саны булып чыга.

$$x^{2}+x\left(-1\right)=-4$$

Мондый квадрат тигезләмәләрне квадратны тәмамлап чишәргә мөмкин. Квадратны тәмамлау өчен, тигезләмә башта x^{2}+bx=c формасында булырга тиеш.

$$x^{2}-x=-4$$

-\frac{1}{2}-не алу өчен, -1 — x элементының коэффициентын — 2-гә бүлегез. Аннары -\frac{1}{2}'ның квадратын тигезләмәнең ике ягына өстәгез. Бу адым тигезләмәнең сул ягын идеаль квадрат итә.

$$x^{2}-x+\left(-\frac{1}{2}\right)^{2}=-4+\left(-\frac{1}{2}\right)^{2}$$

Вакланманың санаучысын һәм ваклаучысын квадратлап, -\frac{1}{2} квадратын табыгыз.

$$x^{2}-x+\frac{1}{4}=-4+\frac{1}{4}$$

-4'ны \frac{1}{4}'га өстәгез.

$$x^{2}-x+\frac{1}{4}=-\frac{15}{4}$$

x^{2}-x+\frac{1}{4} тапкырлаучыларга таратыгыз. Гомуми очракта, x^{2}+bx+c идеаль квадрат булганда, ул һәрвакыт \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} буларак вакланырга мөмкин.

$$\left(x-\frac{1}{2}\right)^{2}=-\frac{15}{4}$$

Тигезләмәнең ике ягыннан квадрат тамырын чыгарту.

$$\sqrt{\left(x-\frac{1}{2}\right)^{2}}=\sqrt{-\frac{15}{4}}$$

Гадиләштерегез.

$$x-\frac{1}{2}=\frac{\sqrt{15}i}{2} x-\frac{1}{2}=-\frac{\sqrt{15}i}{2}$$

Тигезләмәнең ике ягына \frac{1}{2} өстәгез.

$$x=\frac{1+\sqrt{15}i}{2} x=\frac{-\sqrt{15}i+1}{2}$$