p өчен чишелеш
p=1
p = \frac{5}{3} = 1\frac{2}{3} \approx 1.666666667
Уртаклык
Клип тактага күчереп
a+b=-8 ab=3\times 5=15
Тигезләмәне чишү өчен, сул өлешне төркемләп тапкырлагыз. Беренчедән, сул өлешне 3p^{2}+ap+bp+5 буларак яңадан язарга кирәк. a һәм b табу өчен, системаны чишү өчен көйләгез.
-1,-15 -3,-5
ab уңай булгач, a һәм b бер ук тамгачыгы. a+b тискәре булгач, a һәм b икесе дә тискәре. 15 продуктын бирүче андый һәр парларны күрсәтегез.
-1-15=-16 -3-5=-8
Һәр пар өчен сумманы исәпләү.
a=-5 b=-3
Чишелеш - -8 бирүче пар.
\left(3p^{2}-5p\right)+\left(-3p+5\right)
3p^{2}-8p+5-ны \left(3p^{2}-5p\right)+\left(-3p+5\right) буларак яңадан языгыз.
p\left(3p-5\right)-\left(3p-5\right)
p беренче һәм -1 икенче төркемдә тапкырлау.
\left(3p-5\right)\left(p-1\right)
Булу үзлеген кулланып, 3p-5 гомуми шартны чыгартыгыз.
p=\frac{5}{3} p=1
Тигезләмә чишелешләрен табу өчен, 3p-5=0 һәм p-1=0 чишегез.
3p^{2}-8p+5=0
ax^{2}+bx+c=0 формадагы барлык тигезләмәләр түбәндәге квадрат формуласын кулланып чишелергә мөмкин: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}. Квадрат формуласы ике чишелеш бирә, берсендә ± кушу һәм берсендә алу булганда.
p=\frac{-\left(-8\right)±\sqrt{\left(-8\right)^{2}-4\times 3\times 5}}{2\times 3}
Әлеге тигезләмә стандарт формасында: ax^{2}+bx+c=0. Квадрат формуласында 3'ны a'га, -8'ны b'га һәм 5'ны c'га алыштырыгыз, \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}.
p=\frac{-\left(-8\right)±\sqrt{64-4\times 3\times 5}}{2\times 3}
-8 квадратын табыгыз.
p=\frac{-\left(-8\right)±\sqrt{64-12\times 5}}{2\times 3}
-4'ны 3 тапкыр тапкырлагыз.
p=\frac{-\left(-8\right)±\sqrt{64-60}}{2\times 3}
-12'ны 5 тапкыр тапкырлагыз.
p=\frac{-\left(-8\right)±\sqrt{4}}{2\times 3}
64'ны -60'га өстәгез.
p=\frac{-\left(-8\right)±2}{2\times 3}
4'нан квадрат тамырын чыгартыгыз.
p=\frac{8±2}{2\times 3}
-8 санның капма-каршысы - 8.
p=\frac{8±2}{6}
2'ны 3 тапкыр тапкырлагыз.
p=\frac{10}{6}
Хәзер ± плюс булганда, p=\frac{8±2}{6} тигезләмәсен чишегез. 8'ны 2'га өстәгез.
p=\frac{5}{3}
2 чыгартып һәм ташлап, \frac{10}{6} өлешен иң түбән буыннарга кадәр киметү.
p=\frac{6}{6}
Хәзер ± минус булганда, p=\frac{8±2}{6} тигезләмәсен чишегез. 2'ны 8'нан алыгыз.
p=1
6'ны 6'га бүлегез.
p=\frac{5}{3} p=1
Тигезләмә хәзер чишелгән.
3p^{2}-8p+5=0
Мондый квадрат тигезләмәләрне квадратны тәмамлап чишәргә мөмкин. Квадратны тәмамлау өчен, тигезләмә башта x^{2}+bx=c формасында булырга тиеш.
3p^{2}-8p+5-5=-5
Тигезләмәнең ике ягыннан 5 алыгыз.
3p^{2}-8p=-5
5'ны үзеннән алу 0 калдыра.
\frac{3p^{2}-8p}{3}=-\frac{5}{3}
Ике якны 3-га бүлегез.
p^{2}-\frac{8}{3}p=-\frac{5}{3}
3'га бүлү 3'га тапкырлауны кире кага.
p^{2}-\frac{8}{3}p+\left(-\frac{4}{3}\right)^{2}=-\frac{5}{3}+\left(-\frac{4}{3}\right)^{2}
-\frac{4}{3}-не алу өчен, -\frac{8}{3} — x элементының коэффициентын — 2-гә бүлегез. Аннары -\frac{4}{3}'ның квадратын тигезләмәнең ике ягына өстәгез. Бу адым тигезләмәнең сул ягын идеаль квадрат итә.
p^{2}-\frac{8}{3}p+\frac{16}{9}=-\frac{5}{3}+\frac{16}{9}
Вакланманың санаучысын һәм ваклаучысын квадратлап, -\frac{4}{3} квадратын табыгыз.
p^{2}-\frac{8}{3}p+\frac{16}{9}=\frac{1}{9}
Гомуми ваклаучыны табып һәм санаучыларны өстәп, -\frac{5}{3}'ны \frac{16}{9}'га өстәгез. Аннары вакланманы мөмкин булган иң түбән элементка кадәр киметегез.
\left(p-\frac{4}{3}\right)^{2}=\frac{1}{9}
p^{2}-\frac{8}{3}p+\frac{16}{9} тапкырлаучыларга таратыгыз. Гомуми очракта, x^{2}+bx+c идеаль квадрат булганда, ул һәрвакыт \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} буларак вакланырга мөмкин.
\sqrt{\left(p-\frac{4}{3}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{1}{9}}
Тигезләмәнең ике ягыннан квадрат тамырын чыгарту.
p-\frac{4}{3}=\frac{1}{3} p-\frac{4}{3}=-\frac{1}{3}
Гадиләштерегез.
p=\frac{5}{3} p=1
Тигезләмәнең ике ягына \frac{4}{3} өстәгез.
Мисаллар
Квадратик тигезләмә
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
Тригонометрия
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
Сызык тигезләмәсе
y = 3x + 4
Арифметика
699 * 533
Матрица
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
Бер үк вакытта тигезләмә
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
Дифференциация
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
Интеграция
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
Чикләр
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}