t өчен чишелеш
t=3
t = \frac{3}{2} = 1\frac{1}{2} = 1.5
Уртаклык
Клип тактага күчереп
-\frac{2}{3}t^{2}+3t=3
ax^{2}+bx+c=0 формадагы барлык тигезләмәләр түбәндәге квадрат формуласын кулланып чишелергә мөмкин: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}. Квадрат формуласы ике чишелеш бирә, берсендә ± кушу һәм берсендә алу булганда.
-\frac{2}{3}t^{2}+3t-3=3-3
Тигезләмәнең ике ягыннан 3 алыгыз.
-\frac{2}{3}t^{2}+3t-3=0
3'ны үзеннән алу 0 калдыра.
t=\frac{-3±\sqrt{3^{2}-4\left(-\frac{2}{3}\right)\left(-3\right)}}{2\left(-\frac{2}{3}\right)}
Әлеге тигезләмә стандарт формасында: ax^{2}+bx+c=0. Квадрат формуласында -\frac{2}{3}'ны a'га, 3'ны b'га һәм -3'ны c'га алыштырыгыз, \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}.
t=\frac{-3±\sqrt{9-4\left(-\frac{2}{3}\right)\left(-3\right)}}{2\left(-\frac{2}{3}\right)}
3 квадратын табыгыз.
t=\frac{-3±\sqrt{9+\frac{8}{3}\left(-3\right)}}{2\left(-\frac{2}{3}\right)}
-4'ны -\frac{2}{3} тапкыр тапкырлагыз.
t=\frac{-3±\sqrt{9-8}}{2\left(-\frac{2}{3}\right)}
\frac{8}{3}'ны -3 тапкыр тапкырлагыз.
t=\frac{-3±\sqrt{1}}{2\left(-\frac{2}{3}\right)}
9'ны -8'га өстәгез.
t=\frac{-3±1}{2\left(-\frac{2}{3}\right)}
1'нан квадрат тамырын чыгартыгыз.
t=\frac{-3±1}{-\frac{4}{3}}
2'ны -\frac{2}{3} тапкыр тапкырлагыз.
t=-\frac{2}{-\frac{4}{3}}
Хәзер ± плюс булганда, t=\frac{-3±1}{-\frac{4}{3}} тигезләмәсен чишегез. -3'ны 1'га өстәгез.
t=\frac{3}{2}
-2'ны -\frac{4}{3}'ның кире зурлыгына тапкырлап, -2'ны -\frac{4}{3}'га бүлегез.
t=-\frac{4}{-\frac{4}{3}}
Хәзер ± минус булганда, t=\frac{-3±1}{-\frac{4}{3}} тигезләмәсен чишегез. 1'ны -3'нан алыгыз.
t=3
-4'ны -\frac{4}{3}'ның кире зурлыгына тапкырлап, -4'ны -\frac{4}{3}'га бүлегез.
t=\frac{3}{2} t=3
Тигезләмә хәзер чишелгән.
-\frac{2}{3}t^{2}+3t=3
Мондый квадрат тигезләмәләрне квадратны тәмамлап чишәргә мөмкин. Квадратны тәмамлау өчен, тигезләмә башта x^{2}+bx=c формасында булырга тиеш.
\frac{-\frac{2}{3}t^{2}+3t}{-\frac{2}{3}}=\frac{3}{-\frac{2}{3}}
Ике ягын да вакланманың кире зурлыгына тапкырлауга тиңдәш булган -\frac{2}{3} тигезләмәнең ике ягын да бүлегез.
t^{2}+\frac{3}{-\frac{2}{3}}t=\frac{3}{-\frac{2}{3}}
-\frac{2}{3}'га бүлү -\frac{2}{3}'га тапкырлауны кире кага.
t^{2}-\frac{9}{2}t=\frac{3}{-\frac{2}{3}}
3'ны -\frac{2}{3}'ның кире зурлыгына тапкырлап, 3'ны -\frac{2}{3}'га бүлегез.
t^{2}-\frac{9}{2}t=-\frac{9}{2}
3'ны -\frac{2}{3}'ның кире зурлыгына тапкырлап, 3'ны -\frac{2}{3}'га бүлегез.
t^{2}-\frac{9}{2}t+\left(-\frac{9}{4}\right)^{2}=-\frac{9}{2}+\left(-\frac{9}{4}\right)^{2}
-\frac{9}{4}-не алу өчен, -\frac{9}{2} — x элементының коэффициентын — 2-гә бүлегез. Аннары -\frac{9}{4}'ның квадратын тигезләмәнең ике ягына өстәгез. Бу адым тигезләмәнең сул ягын идеаль квадрат итә.
t^{2}-\frac{9}{2}t+\frac{81}{16}=-\frac{9}{2}+\frac{81}{16}
Вакланманың санаучысын һәм ваклаучысын квадратлап, -\frac{9}{4} квадратын табыгыз.
t^{2}-\frac{9}{2}t+\frac{81}{16}=\frac{9}{16}
Гомуми ваклаучыны табып һәм санаучыларны өстәп, -\frac{9}{2}'ны \frac{81}{16}'га өстәгез. Аннары вакланманы мөмкин булган иң түбән элементка кадәр киметегез.
\left(t-\frac{9}{4}\right)^{2}=\frac{9}{16}
t^{2}-\frac{9}{2}t+\frac{81}{16} тапкырлаучыларга таратыгыз. Гомуми очракта, x^{2}+bx+c идеаль квадрат булганда, ул һәрвакыт \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} буларак вакланырга мөмкин.
\sqrt{\left(t-\frac{9}{4}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{9}{16}}
Тигезләмәнең ике ягыннан квадрат тамырын чыгарту.
t-\frac{9}{4}=\frac{3}{4} t-\frac{9}{4}=-\frac{3}{4}
Гадиләштерегез.
t=3 t=\frac{3}{2}
Тигезләмәнең ике ягына \frac{9}{4} өстәгез.
Мисаллар
Квадратик тигезләмә
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
Тригонометрия
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
Сызык тигезләмәсе
y = 3x + 4
Арифметика
699 * 533
Матрица
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
Бер үк вакытта тигезләмә
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
Дифференциация
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
Интеграция
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
Чикләр
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}