x өчен чишелеш
x = \frac{15}{2} = 7\frac{1}{2} = 7.5
Граф
Уртаклык
Клип тактага күчереп
\left(x-3\right)x=\left(x+3\right)\times 6+27-x^{2}
Үзгәртүчән x -3,3-нең бер кыйммәтенә дә тигез булырга мөмкин түгел, чөнки нольгә бүлү билгеләнмәгән. Тигезләмәнең ике өлешен \left(x-3\right)\left(x+3\right)-га, x+3,x-3,9-x^{2}'ның иң ким гомуми дәрәҗәсенә тапкырлагыз.
x^{2}-3x=\left(x+3\right)\times 6+27-x^{2}
x-3 x'га тапкырлау өчен, бүлү үзлеген кулланыгыз.
x^{2}-3x=6x+18+27-x^{2}
x+3 6'га тапкырлау өчен, бүлү үзлеген кулланыгыз.
x^{2}-3x=6x+45-x^{2}
45 алу өчен, 18 һәм 27 өстәгез.
x^{2}-3x-6x=45-x^{2}
6x'ны ике яктан алыгыз.
x^{2}-9x=45-x^{2}
-9x алу өчен, -3x һәм -6x берләштерегз.
x^{2}-9x-45=-x^{2}
45'ны ике яктан алыгыз.
x^{2}-9x-45+x^{2}=0
Ике як өчен x^{2} өстәгез.
2x^{2}-9x-45=0
2x^{2} алу өчен, x^{2} һәм x^{2} берләштерегз.
a+b=-9 ab=2\left(-45\right)=-90
Тигезләмәне чишү өчен, сул өлешне төркемләп тапкырлагыз. Беренчедән, сул өлешне 2x^{2}+ax+bx-45 буларак яңадан язарга кирәк. a һәм b табу өчен, системаны чишү өчен көйләгез.
1,-90 2,-45 3,-30 5,-18 6,-15 9,-10
ab тискәре булгач, a һәм b тамгачыгы капма-каршы. a+b тискәре булгач, тискәре санның абсолют кыйммәте уңай санныкыннан зуррак. -90 продуктын бирүче андый һәр парларны күрсәтегез.
1-90=-89 2-45=-43 3-30=-27 5-18=-13 6-15=-9 9-10=-1
Һәр пар өчен сумманы исәпләү.
a=-15 b=6
Чишелеш - -9 бирүче пар.
\left(2x^{2}-15x\right)+\left(6x-45\right)
2x^{2}-9x-45-ны \left(2x^{2}-15x\right)+\left(6x-45\right) буларак яңадан языгыз.
x\left(2x-15\right)+3\left(2x-15\right)
x беренче һәм 3 икенче төркемдә тапкырлау.
\left(2x-15\right)\left(x+3\right)
Булу үзлеген кулланып, 2x-15 гомуми шартны чыгартыгыз.
x=\frac{15}{2} x=-3
Тигезләмә чишелешләрен табу өчен, 2x-15=0 һәм x+3=0 чишегез.
x=\frac{15}{2}
Үзгәртүчән x -3-гә тигез булырга мөмкин түгел.
\left(x-3\right)x=\left(x+3\right)\times 6+27-x^{2}
Үзгәртүчән x -3,3-нең бер кыйммәтенә дә тигез булырга мөмкин түгел, чөнки нольгә бүлү билгеләнмәгән. Тигезләмәнең ике өлешен \left(x-3\right)\left(x+3\right)-га, x+3,x-3,9-x^{2}'ның иң ким гомуми дәрәҗәсенә тапкырлагыз.
x^{2}-3x=\left(x+3\right)\times 6+27-x^{2}
x-3 x'га тапкырлау өчен, бүлү үзлеген кулланыгыз.
x^{2}-3x=6x+18+27-x^{2}
x+3 6'га тапкырлау өчен, бүлү үзлеген кулланыгыз.
x^{2}-3x=6x+45-x^{2}
45 алу өчен, 18 һәм 27 өстәгез.
x^{2}-3x-6x=45-x^{2}
6x'ны ике яктан алыгыз.
x^{2}-9x=45-x^{2}
-9x алу өчен, -3x һәм -6x берләштерегз.
x^{2}-9x-45=-x^{2}
45'ны ике яктан алыгыз.
x^{2}-9x-45+x^{2}=0
Ике як өчен x^{2} өстәгез.
2x^{2}-9x-45=0
2x^{2} алу өчен, x^{2} һәм x^{2} берләштерегз.
x=\frac{-\left(-9\right)±\sqrt{\left(-9\right)^{2}-4\times 2\left(-45\right)}}{2\times 2}
Әлеге тигезләмә стандарт формасында: ax^{2}+bx+c=0. Квадрат формуласында 2'ны a'га, -9'ны b'га һәм -45'ны c'га алыштырыгыз, \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}.
x=\frac{-\left(-9\right)±\sqrt{81-4\times 2\left(-45\right)}}{2\times 2}
-9 квадратын табыгыз.
x=\frac{-\left(-9\right)±\sqrt{81-8\left(-45\right)}}{2\times 2}
-4'ны 2 тапкыр тапкырлагыз.
x=\frac{-\left(-9\right)±\sqrt{81+360}}{2\times 2}
-8'ны -45 тапкыр тапкырлагыз.
x=\frac{-\left(-9\right)±\sqrt{441}}{2\times 2}
81'ны 360'га өстәгез.
x=\frac{-\left(-9\right)±21}{2\times 2}
441'нан квадрат тамырын чыгартыгыз.
x=\frac{9±21}{2\times 2}
-9 санның капма-каршысы - 9.
x=\frac{9±21}{4}
2'ны 2 тапкыр тапкырлагыз.
x=\frac{30}{4}
Хәзер ± плюс булганда, x=\frac{9±21}{4} тигезләмәсен чишегез. 9'ны 21'га өстәгез.
x=\frac{15}{2}
2 чыгартып һәм ташлап, \frac{30}{4} өлешен иң түбән буыннарга кадәр киметү.
x=-\frac{12}{4}
Хәзер ± минус булганда, x=\frac{9±21}{4} тигезләмәсен чишегез. 21'ны 9'нан алыгыз.
x=-3
-12'ны 4'га бүлегез.
x=\frac{15}{2} x=-3
Тигезләмә хәзер чишелгән.
x=\frac{15}{2}
Үзгәртүчән x -3-гә тигез булырга мөмкин түгел.
\left(x-3\right)x=\left(x+3\right)\times 6+27-x^{2}
Үзгәртүчән x -3,3-нең бер кыйммәтенә дә тигез булырга мөмкин түгел, чөнки нольгә бүлү билгеләнмәгән. Тигезләмәнең ике өлешен \left(x-3\right)\left(x+3\right)-га, x+3,x-3,9-x^{2}'ның иң ким гомуми дәрәҗәсенә тапкырлагыз.
x^{2}-3x=\left(x+3\right)\times 6+27-x^{2}
x-3 x'га тапкырлау өчен, бүлү үзлеген кулланыгыз.
x^{2}-3x=6x+18+27-x^{2}
x+3 6'га тапкырлау өчен, бүлү үзлеген кулланыгыз.
x^{2}-3x=6x+45-x^{2}
45 алу өчен, 18 һәм 27 өстәгез.
x^{2}-3x-6x=45-x^{2}
6x'ны ике яктан алыгыз.
x^{2}-9x=45-x^{2}
-9x алу өчен, -3x һәм -6x берләштерегз.
x^{2}-9x+x^{2}=45
Ике як өчен x^{2} өстәгез.
2x^{2}-9x=45
2x^{2} алу өчен, x^{2} һәм x^{2} берләштерегз.
\frac{2x^{2}-9x}{2}=\frac{45}{2}
Ике якны 2-га бүлегез.
x^{2}-\frac{9}{2}x=\frac{45}{2}
2'га бүлү 2'га тапкырлауны кире кага.
x^{2}-\frac{9}{2}x+\left(-\frac{9}{4}\right)^{2}=\frac{45}{2}+\left(-\frac{9}{4}\right)^{2}
-\frac{9}{4}-не алу өчен, -\frac{9}{2} — x элементының коэффициентын — 2-гә бүлегез. Аннары -\frac{9}{4}'ның квадратын тигезләмәнең ике ягына өстәгез. Бу адым тигезләмәнең сул ягын идеаль квадрат итә.
x^{2}-\frac{9}{2}x+\frac{81}{16}=\frac{45}{2}+\frac{81}{16}
Вакланманың санаучысын һәм ваклаучысын квадратлап, -\frac{9}{4} квадратын табыгыз.
x^{2}-\frac{9}{2}x+\frac{81}{16}=\frac{441}{16}
Гомуми ваклаучыны табып һәм санаучыларны өстәп, \frac{45}{2}'ны \frac{81}{16}'га өстәгез. Аннары вакланманы мөмкин булган иң түбән элементка кадәр киметегез.
\left(x-\frac{9}{4}\right)^{2}=\frac{441}{16}
x^{2}-\frac{9}{2}x+\frac{81}{16} тапкырлаучыларга таратыгыз. Гомуми очракта, x^{2}+bx+c идеаль квадрат булганда, ул һәрвакыт \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} буларак вакланырга мөмкин.
\sqrt{\left(x-\frac{9}{4}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{441}{16}}
Тигезләмәнең ике ягыннан квадрат тамырын чыгарту.
x-\frac{9}{4}=\frac{21}{4} x-\frac{9}{4}=-\frac{21}{4}
Гадиләштерегез.
x=\frac{15}{2} x=-3
Тигезләмәнең ике ягына \frac{9}{4} өстәгез.
x=\frac{15}{2}
Үзгәртүчән x -3-гә тигез булырга мөмкин түгел.
Мисаллар
Квадратик тигезләмә
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
Тригонометрия
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
Сызык тигезләмәсе
y = 3x + 4
Арифметика
699 * 533
Матрица
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
Бер үк вакытта тигезләмә
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
Дифференциация
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
Интеграция
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
Чикләр
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}