x^2-5x-130=0 шешу

$$x ^ { 2 } - 5 x - 130 = 0$$

x мәнін табыңыз

$$x = \frac{\sqrt{545} + 5}{2} \approx 14.17261753$$

$$x=\frac{5-\sqrt{545}}{2}\approx -9.17261753$$

Квадраттық теңдеу түбірлері формуласын пайдалану қадамдары

Формуланың барлық теңдеулерін ax^{2}+bx+c=0 квадраттық формуланың көмегімен шешуге болады: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}. Квадраттық формула бірінші шешімі ± плюс мәнді болғандағы, ал екіншісі шешімі минус мәнді болғандағы екі шешім ұсынады.

$$x^{2}-5x-130=0$$

Бұл теңдеу стандартты формулада берілген: ax^{2}+bx+c=0. \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} квадрат теңдеуінде 1 санын a мәніне, -5 санын b мәніне және -130 санын c мәніне ауыстырыңыз.

$$x=\frac{-\left(-5\right)±\sqrt{\left(-5\right)^{2}-4\left(-130\right)}}{2}$$

-5 санының квадратын шығарыңыз.

$$x=\frac{-\left(-5\right)±\sqrt{25-4\left(-130\right)}}{2}$$

-4 санын -130 санына көбейтіңіз.

$$x=\frac{-\left(-5\right)±\sqrt{25+520}}{2}$$

25 санын 520 санына қосу.

$$x=\frac{-\left(-5\right)±\sqrt{545}}{2}$$

-5 санына қарама-қарсы сан 5 мәніне тең.

$$x=\frac{5±\sqrt{545}}{2}$$

Енді ± плюс болған кездегі x=\frac{5±\sqrt{545}}{2} теңдеуін шешіңіз. 5 санын \sqrt{545} санына қосу.

$$x=\frac{\sqrt{545}+5}{2}$$

Енді ± минус болған кездегі x=\frac{5±\sqrt{545}}{2} теңдеуін шешіңіз. \sqrt{545} мәнінен 5 мәнін алу.

$$x=\frac{5-\sqrt{545}}{2}$$

Теңдеу енді шешілді.

$$x=\frac{\sqrt{545}+5}{2} x=\frac{5-\sqrt{545}}{2}$$

Толық квадратқа толтыру қадамдары

Осыған ұқсас квадрат теңдеулерді толық квадратқа дейін толтыру арқылы шешуге болады. Толық квадратқа дейін толтыру үшін, теңдеуді алдымен x^{2}+bx=c формуласына қою қажет.

$$x^{2}-5x-130=0$$

Теңдеудің екі жағына да 130 санын қосыңыз.

$$x^{2}-5x-130-\left(-130\right)=-\left(-130\right)$$

-130 санынан осы санның өзін алып тастаған кезде 0 қалады.

$$x^{2}-5x=-\left(-130\right)$$

-130 мәнінен 0 мәнін алу.

$$x^{2}-5x=130$$

x бос мүшесінің коэффициенті болып табылатын -5 санын 2 мәніне бөлсеңіз, -\frac{5}{2} саны шығады. Содан соң, теңдеудің екі жағына -\frac{5}{2} квадратын қосыңыз. Бұл қадам теңдеудің сол жағының толық квадратын шығарады.

$$x^{2}-5x+\left(-\frac{5}{2}\right)^{2}=130+\left(-\frac{5}{2}\right)^{2}$$

Бөлшектің алымы мен бөлімінің квадратын шығару арқылы -\frac{5}{2} бөлшегінің квадратын табыңыз.

$$x^{2}-5x+\frac{25}{4}=130+\frac{25}{4}$$

130 санын \frac{25}{4} санына қосу.

$$x^{2}-5x+\frac{25}{4}=\frac{545}{4}$$

x^{2}-5x+\frac{25}{4} көбейткіштерге жіктеу. Әдетте, x^{2}+bx+c толық квадрат болса, оны әрдайым \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} түрінде көбейткіштерге жіктеуге болады.

$$\left(x-\frac{5}{2}\right)^{2}=\frac{545}{4}$$

Теңдеудің екі жағының квадрат түбірін шығарыңыз.

$$\sqrt{\left(x-\frac{5}{2}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{545}{4}}$$

Қысқартыңыз.

$$x-\frac{5}{2}=\frac{\sqrt{545}}{2} x-\frac{5}{2}=-\frac{\sqrt{545}}{2}$$

Теңдеудің екі жағына да \frac{5}{2} санын қосыңыз.

$$x=\frac{\sqrt{545}+5}{2} x=\frac{5-\sqrt{545}}{2}$$