9x^2-30x+25=0 шешу

$$9 { x }^{ 2 } -30x+25=0$$

x мәнін табыңыз

$$x = \frac{5}{3} = 1\frac{2}{3} \approx 1.666666667$$

Топтастыру арқылы көбейткіштерге жіктеу әдісі

Теңдеуді шешу үшін, сол жағын топтастыру арқылы көбейткіштерге жіктеңіз. Алдымен, сол жағы 9x^{2}+ax+bx+25 ретінде қайта жазылуы керек. a және b мәндерін табу үшін, жүйені шешу әрекетіне реттеңіз.

$$a+b=-30 ab=9\times 25=225$$

ab оң болғандықтан, a және b белгілері бірдей болады. a+b теріс болғандықтан, a және b мәндері теріс болады. Көбейтіндісі 225 мәнін беретін барлық бүтін жұп сандарды тізімдеңіз.

$$-1,-225 -3,-75 -5,-45 -9,-25 -15,-15$$

Әр жұптың қосындысын есептеңіз.

$$-1-225=-226 -3-75=-78 -5-45=-50 -9-25=-34 -15-15=-30$$

Шешім — бұл -30 қосындысын беретін жұп.

$$a=-15 b=-15$$

9x^{2}-30x+25 мәнін \left(9x^{2}-15x\right)+\left(-15x+25\right) ретінде қайта жазыңыз.

$$\left(9x^{2}-15x\right)+\left(-15x+25\right)$$

Бірінші топтағы 3x ортақ көбейткішін және екінші топтағы -5 ортақ көбейткішін жақшаның сыртына шығарыңыз.

$$3x\left(3x-5\right)-5\left(3x-5\right)$$

Үлестіру сипаты арқылы 3x-5 ортақ көбейткішін жақша сыртына шығарыңыз.

$$\left(3x-5\right)\left(3x-5\right)$$

Қос мүшелі шаршы ретінде қайта белгілеңіз.

$$\left(3x-5\right)^{2}$$

Теңдеудің шешімін табу үшін, 3x-5=0 теңдігін шешіңіз.

$$x=\frac{5}{3}$$

Квадраттық теңдеу түбірлері формуласын пайдалану қадамдары

Формуланың барлық теңдеулерін ax^{2}+bx+c=0 квадраттық формуланың көмегімен шешуге болады: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}. Квадраттық формула бірінші шешімі ± плюс мәнді болғандағы, ал екіншісі шешімі минус мәнді болғандағы екі шешім ұсынады.

$$9x^{2}-30x+25=0$$

Бұл теңдеу стандартты формулада берілген: ax^{2}+bx+c=0. \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} квадрат теңдеуінде 9 санын a мәніне, -30 санын b мәніне және 25 санын c мәніне ауыстырыңыз.

$$x=\frac{-\left(-30\right)±\sqrt{\left(-30\right)^{2}-4\times 9\times 25}}{2\times 9}$$

-30 санының квадратын шығарыңыз.

$$x=\frac{-\left(-30\right)±\sqrt{900-4\times 9\times 25}}{2\times 9}$$

-4 санын 9 санына көбейтіңіз.

$$x=\frac{-\left(-30\right)±\sqrt{900-36\times 25}}{2\times 9}$$

-36 санын 25 санына көбейтіңіз.

$$x=\frac{-\left(-30\right)±\sqrt{900-900}}{2\times 9}$$

900 санын -900 санына қосу.

$$x=\frac{-\left(-30\right)±\sqrt{0}}{2\times 9}$$

0 санының квадраттық түбірін шығарыңыз.

$$x=-\frac{-30}{2\times 9}$$

-30 санына қарама-қарсы сан 30 мәніне тең.

$$x=\frac{30}{2\times 9}$$

2 санын 9 санына көбейтіңіз.

$$x=\frac{30}{18}$$

6 мәнін шегеру және алу арқылы \frac{30}{18} үлесін ең аз мәнге азайтыңыз.

$$x=\frac{5}{3}$$

Толық квадратқа толтыру қадамдары

Осыған ұқсас квадрат теңдеулерді толық квадратқа дейін толтыру арқылы шешуге болады. Толық квадратқа дейін толтыру үшін, теңдеуді алдымен x^{2}+bx=c формуласына қою қажет.

$$9x^{2}-30x+25=0$$

Теңдеудің екі жағынан 25 санын алып тастаңыз.

$$9x^{2}-30x+25-25=-25$$

25 санынан осы санның өзін алып тастаған кезде 0 қалады.

$$9x^{2}-30x=-25$$

Екі жағын да 9 санына бөліңіз.

$$\frac{9x^{2}-30x}{9}=-\frac{25}{9}$$

9 санына бөлген кезде 9 санына көбейту әрекетінің күшін жояды.

$$x^{2}+\left(-\frac{30}{9}\right)x=-\frac{25}{9}$$

3 мәнін шегеру және алу арқылы \frac{-30}{9} үлесін ең аз мәнге азайтыңыз.

$$x^{2}-\frac{10}{3}x=-\frac{25}{9}$$

x бос мүшесінің коэффициенті болып табылатын -\frac{10}{3} санын 2 мәніне бөлсеңіз, -\frac{5}{3} саны шығады. Содан соң, теңдеудің екі жағына -\frac{5}{3} квадратын қосыңыз. Бұл қадам теңдеудің сол жағының толық квадратын шығарады.

$$x^{2}-\frac{10}{3}x+\left(-\frac{5}{3}\right)^{2}=-\frac{25}{9}+\left(-\frac{5}{3}\right)^{2}$$

Бөлшектің алымы мен бөлімінің квадратын шығару арқылы -\frac{5}{3} бөлшегінің квадратын табыңыз.

$$x^{2}-\frac{10}{3}x+\frac{25}{9}=\frac{-25+25}{9}$$

Бөлшектің ортақ бөлгішін тауып, алымдарды қосу арқылы -\frac{25}{9} бөлшегіне \frac{25}{9} бөлшегін қосыңыз. Содан соң, бөлшекті барынша қысқартыңыз.

$$x^{2}-\frac{10}{3}x+\frac{25}{9}=0$$

x^{2}-\frac{10}{3}x+\frac{25}{9} көбейткіштерге жіктеу. Әдетте, x^{2}+bx+c толық квадрат болса, оны әрдайым \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} түрінде көбейткіштерге жіктеуге болады.

$$\left(x-\frac{5}{3}\right)^{2}=0$$

Теңдеудің екі жағының квадрат түбірін шығарыңыз.

$$\sqrt{\left(x-\frac{5}{3}\right)^{2}}=\sqrt{0}$$

Қысқартыңыз.

$$x-\frac{5}{3}=0 x-\frac{5}{3}=0$$

Теңдеудің екі жағына да \frac{5}{3} санын қосыңыз.

$$x=\frac{5}{3} x=\frac{5}{3}$$

Теңдеу енді шешілді. Шешімдері бірдей.

$$x=\frac{5}{3}$$