Leysa {l}{x+3y=14}{y=-4x+1}

$$\left. \begin{array} { l } { x + 3 y = 14 } \\ { y = - 4 x + 1 } \end{array} \right.$$

Leystu fyrir x, y

$$x=-1$$

$$y=5$$

Skref með innsetningu

Íhugaðu aðra jöfnuna. Bættu 4x við báðar hliðar.

$$y+4x=1$$

Til að leysa jöfnupar með innsetningu skal fyrst leysa eina jöfnuna fyrir eina breytuna. Síðan skal setja niðurstöðuna inn fyrir breytuna í hinni jöfnunni.

$$x+3y=14,4x+y=1$$

Veldu eina jöfnuna og leystu x með því að einangra x vinstra megin við samasemmerkið.

$$x+3y=14$$

Dragðu 3y frá báðum hliðum jöfnunar.

$$x=-3y+14$$

Settu -3y+14 inn fyrir x í hinni jöfnunni, 4x+y=1.

$$4\left(-3y+14\right)+y=1$$

Margfaldaðu 4 sinnum -3y+14.

$$-12y+56+y=1$$

Leggðu -12y saman við y.

$$-11y+56=1$$

Dragðu 56 frá báðum hliðum jöfnunar.

$$-11y=-55$$

Deildu báðum hliðum með -11.

$$y=5$$

Skiptu 5 út fyrir y í x=-3y+14. Þar sem jafnan sem af þessu leiðir inniheldur einungis eina breytu geturðu leyst x strax.

$$x=-3\times 5+14$$

Margfaldaðu -3 sinnum 5.

$$x=-15+14$$

Leggðu 14 saman við -15.

$$x=-1$$

Leyst var úr kerfinu.

$$x=-1,y=5$$

Skref með fylkjum

Íhugaðu aðra jöfnuna. Bættu 4x við báðar hliðar.

$$y+4x=1$$

Settu jöfnurnar í staðlað form og notaðu svo fylki til að leysa jöfnuhneppið.

$$x+3y=14,4x+y=1$$

Skrifaðu jöfnurnar á fylkjaformi.

$$\left(\begin{matrix}1&3\\4&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}14\\1\end{matrix}\right)$$

Margfaldaðu vinstri hlið jöfnunnar með andhverfu fylkis \left(\begin{matrix}1&3\\4&1\end{matrix}\right).

$$inverse(\left(\begin{matrix}1&3\\4&1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}1&3\\4&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}1&3\\4&1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}14\\1\end{matrix}\right)$$

Margfeldi fylkis og andhverfu þess er einingarfylki.

$$\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}1&3\\4&1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}14\\1\end{matrix}\right)$$

Margfaldaðu fylkin vinstra megin við samasemmerkið.

$$\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}1&3\\4&1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}14\\1\end{matrix}\right)$$

Fyrir 2\times 2-fylkið \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) er andhverfa fylkið \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right), þannig að hægt er að endurrita fylkisjöfnuna sem fylkismargföldunardæmi.

$$\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{1}{1-3\times 4}&-\frac{3}{1-3\times 4}\\-\frac{4}{1-3\times 4}&\frac{1}{1-3\times 4}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}14\\1\end{matrix}\right)$$

Reiknaðu.

$$\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{1}{11}&\frac{3}{11}\\\frac{4}{11}&-\frac{1}{11}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}14\\1\end{matrix}\right)$$

Margfaldaðu fylkin.

$$\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{1}{11}\times 14+\frac{3}{11}\\\frac{4}{11}\times 14-\frac{1}{11}\end{matrix}\right)$$

Reiknaðu.

$$\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-1\\5\end{matrix}\right)$$

Dragðu út stuðul fylkjanna x og y.

$$x=-1,y=5$$

Skref með útilokun

Íhugaðu aðra jöfnuna. Bættu 4x við báðar hliðar.

$$y+4x=1$$

Til að nota útilokun við lausn verða stuðlar einnar breytunnar að vera eins í báðum jöfnunum til að breytan núllist út þegar ein jafna er dregin frá annarri.

$$x+3y=14,4x+y=1$$

Til að gera x og 4x jafnt skal margfalda alla liði á hverri hlið fyrstu jöfnunnar með 4 og alla liði á hverri hlið annarrar jöfnunnar með 1.

$$4x+4\times 3y=4\times 14,4x+y=1$$

Einfaldaðu.

$$4x+12y=56,4x+y=1$$

Dragðu 4x+y=1 frá 4x+12y=56 með því að draga frá líka liði sitt hvorum megin við samasemmerkið.

$$4x-4x+12y-y=56-1$$

Leggðu 4x saman við -4x. Liðirnir 4x og -4x núlla hvorn annan út, sem skilur eftir jöfnu með einungis eina breytu sem hægt er að leysa.

$$12y-y=56-1$$

Leggðu 12y saman við -y.

$$11y=56-1$$

Leggðu 56 saman við -1.

$$11y=55$$

Deildu báðum hliðum með 11.

$$y=5$$

Skiptu 5 út fyrir y í 4x+y=1. Þar sem jafnan sem af þessu leiðir inniheldur einungis eina breytu geturðu leyst x strax.

$$4x+5=1$$

Dragðu 5 frá báðum hliðum jöfnunar.

$$4x=-4$$

Deildu báðum hliðum með 4.

$$x=-1$$

Leyst var úr kerfinu.

$$x=-1,y=5$$