Réitigh -3x^2+5x-1=0

$$- 3 x ^ { 2 } + 5 x - 1 = 0$$

Réitigh do x.

$$x = \frac{\sqrt{13} + 5}{6} \approx 1.434258546$$

$$x=\frac{5-\sqrt{13}}{6}\approx 0.232408121$$

Céimeanna ag Baint Úsáid as an bhFoirmle Chearnach

Is féidir gach cothromóid san fhoirm ax^{2}+bx+c=0 a réiteach ag baint úsáid as an bhfoirmle chearnach : \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}. Tugann an fhoirmle chearnach dhá réiteach, ceann amháin nuair is suimiú é ± agus ceann eile nuair is dealú é.

$$-3x^{2}+5x-1=0$$

Tá an chothromóid seo i bhfoirm chaighdeánach: ax^{2}+bx+c=0. Cuir -3 in ionad a, 5 in ionad b, agus -1 in ionad c san fhoirmle chearnach, \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}.

$$x=\frac{-5±\sqrt{5^{2}-4\left(-3\right)\left(-1\right)}}{2\left(-3\right)}$$

Cearnóg 5.

$$x=\frac{-5±\sqrt{25-4\left(-3\right)\left(-1\right)}}{2\left(-3\right)}$$

Méadaigh -4 faoi -3.

$$x=\frac{-5±\sqrt{25+12\left(-1\right)}}{2\left(-3\right)}$$

Méadaigh 12 faoi -1.

$$x=\frac{-5±\sqrt{25-12}}{2\left(-3\right)}$$

Suimigh 25 le -12?

$$x=\frac{-5±\sqrt{13}}{2\left(-3\right)}$$

Méadaigh 2 faoi -3.

$$x=\frac{-5±\sqrt{13}}{-6}$$

Réitigh an chothromóid x=\frac{-5±\sqrt{13}}{-6} nuair is ionann ± agus plus. Suimigh -5 le \sqrt{13}?

$$x=\frac{\sqrt{13}-5}{-6}$$

Roinn -5+\sqrt{13} faoi -6.

$$x=\frac{5-\sqrt{13}}{6}$$

Réitigh an chothromóid x=\frac{-5±\sqrt{13}}{-6} nuair is ionann ± agus míneas. Dealaigh \sqrt{13} ó -5.

$$x=\frac{-\sqrt{13}-5}{-6}$$

Roinn -5-\sqrt{13} faoi -6.

$$x=\frac{\sqrt{13}+5}{6}$$

Tá an chothromóid réitithe anois.

$$x=\frac{5-\sqrt{13}}{6} x=\frac{\sqrt{13}+5}{6}$$

Céimeanna chun an Chearnóg a Chomhlánú

Is féidir cothromóidí cearnach cosúil leis an gceann seo a réitigh tríd an gcearnóg a chomhlánú. Chun an chearnóg a chomhlánú, ní mór don chothromóid a bheith san fhoirm x^{2}+bx=c ar dtús.

$$-3x^{2}+5x-1=0$$

Cuir 1 leis an dá thaobh den chothromóid.

$$-3x^{2}+5x-1-\left(-1\right)=-\left(-1\right)$$

Má dhealaítear -1 uaidh féin faightear 0.

$$-3x^{2}+5x=-\left(-1\right)$$

Dealaigh -1 ó 0.

$$-3x^{2}+5x=1$$

Roinn an dá thaobh faoi -3.

$$\frac{-3x^{2}+5x}{-3}=\frac{1}{-3}$$

Má roinntear é faoi -3 cuirtear an iolrúchán faoi -3 ar ceal.

$$x^{2}+\frac{5}{-3}x=\frac{1}{-3}$$

Roinn 5 faoi -3.

$$x^{2}-\frac{5}{3}x=\frac{1}{-3}$$

Roinn 1 faoi -3.

$$x^{2}-\frac{5}{3}x=-\frac{1}{3}$$

Roinn -\frac{5}{3}, comhéifeacht an téarma x, faoi 2 chun -\frac{5}{6} a fháil. Ansin suimigh uimhir chearnach -\frac{5}{6} leis an dá thaobh den chothromóid. Déanann an chéim seo slánchearnóg de thaobh clé na cothromóide.

$$x^{2}-\frac{5}{3}x+\left(-\frac{5}{6}\right)^{2}=-\frac{1}{3}+\left(-\frac{5}{6}\right)^{2}$$

Cearnaigh -\frac{5}{6} trí uimhreoir agus ainmneoir an chodáin a chearnú.

$$x^{2}-\frac{5}{3}x+\frac{25}{36}=-\frac{1}{3}+\frac{25}{36}$$

Suimigh -\frac{1}{3} le \frac{25}{36} trí chomhainmneoir a fháil agus na huimhreoirí a shuimiú. Laghdaigh an codán ansin go dtí na téarmaí is ísle más féidir.

$$x^{2}-\frac{5}{3}x+\frac{25}{36}=\frac{13}{36}$$

Fachtóirigh x^{2}-\frac{5}{3}x+\frac{25}{36}. Go ginearálta, nuair x^{2}+bx+c cearnóg fhoirfe é, is féidir é a fhachtóiriú i gcónaí mar \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2}.

$$\left(x-\frac{5}{6}\right)^{2}=\frac{13}{36}$$

Tóg fréamh chearnach an dá thaobh den chothromóid.

$$\sqrt{\left(x-\frac{5}{6}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{13}{36}}$$

Simpligh.

$$x-\frac{5}{6}=\frac{\sqrt{13}}{6} x-\frac{5}{6}=-\frac{\sqrt{13}}{6}$$

Cuir \frac{5}{6} leis an dá thaobh den chothromóid.

$$x=\frac{\sqrt{13}+5}{6} x=\frac{5-\sqrt{13}}{6}$$