x uchun yechish
x=-3
x=21
Grafik
Baham ko'rish
Klipbordga nusxa olish
x^{2}-18x-63=0
Ikkala tarafdan 63 ni ayirish.
a+b=-18 ab=-63
Bu tenglamani yechish uchun x^{2}+\left(a+b\right)x+ab=\left(x+a\right)\left(x+b\right) formulasi yordamida x^{2}-18x-63 ni faktorlang. a va b ni topish uchun yechiladigan tizimni sozlang.
1,-63 3,-21 7,-9
ab manfiy boʻlganda, a va b da qarama-qarshi belgilar bor. a+b manfiy boʻlganda, manfiy sonda musbatga nisbatdan kattaroq mutlaq qiymat bor. -63-mahsulotni beruvchi bunday butun juftliklarni roʻyxat qiling.
1-63=-62 3-21=-18 7-9=-2
Har bir juftlik yigʻindisini hisoblang.
a=-21 b=3
Yechim – -18 yigʻindisini beruvchi juftlik.
\left(x-21\right)\left(x+3\right)
Faktorlangan \left(x+a\right)\left(x+b\right) ifodani olingan qiymatlar bilan qaytadan yozing.
x=21 x=-3
Tenglamani yechish uchun x-21=0 va x+3=0 ni yeching.
x^{2}-18x-63=0
Ikkala tarafdan 63 ni ayirish.
a+b=-18 ab=1\left(-63\right)=-63
Tenglamani yechish uchun guruhlash orqali chap qoʻl tomonni faktorlang. Avvalo, chap qoʻl tomon x^{2}+ax+bx-63 sifatida qayta yozilishi kerak. a va b ni topish uchun yechiladigan tizimni sozlang.
1,-63 3,-21 7,-9
ab manfiy boʻlganda, a va b da qarama-qarshi belgilar bor. a+b manfiy boʻlganda, manfiy sonda musbatga nisbatdan kattaroq mutlaq qiymat bor. -63-mahsulotni beruvchi bunday butun juftliklarni roʻyxat qiling.
1-63=-62 3-21=-18 7-9=-2
Har bir juftlik yigʻindisini hisoblang.
a=-21 b=3
Yechim – -18 yigʻindisini beruvchi juftlik.
\left(x^{2}-21x\right)+\left(3x-63\right)
x^{2}-18x-63 ni \left(x^{2}-21x\right)+\left(3x-63\right) sifatida qaytadan yozish.
x\left(x-21\right)+3\left(x-21\right)
Birinchi guruhda x ni va ikkinchi guruhda 3 ni faktordan chiqaring.
\left(x-21\right)\left(x+3\right)
Distributiv funktsiyasidan foydalangan holda x-21 umumiy terminini chiqaring.
x=21 x=-3
Tenglamani yechish uchun x-21=0 va x+3=0 ni yeching.
x^{2}-18x=63
ax^{2}+bx+c=0 shaklidagi barcha tenglamalarni kvadrat formulasi bilan yechish mumkin: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}. Kvadrat formula ikki yechmni taqdim qiladi, biri ± qo'shish bo'lganda, va ikkinchisi ayiruv bo'lganda.
x^{2}-18x-63=63-63
Tenglamaning ikkala tarafidan 63 ni ayirish.
x^{2}-18x-63=0
O‘zidan 63 ayirilsa 0 qoladi.
x=\frac{-\left(-18\right)±\sqrt{\left(-18\right)^{2}-4\left(-63\right)}}{2}
Ushbu tenglama standart shaklidadir: ax^{2}+bx+c=0. Kvadrat tenglama formulasida, \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} 1 ni a, -18 ni b va -63 ni c bilan almashtiring.
x=\frac{-\left(-18\right)±\sqrt{324-4\left(-63\right)}}{2}
-18 kvadratini chiqarish.
x=\frac{-\left(-18\right)±\sqrt{324+252}}{2}
-4 ni -63 marotabaga ko'paytirish.
x=\frac{-\left(-18\right)±\sqrt{576}}{2}
324 ni 252 ga qo'shish.
x=\frac{-\left(-18\right)±24}{2}
576 ning kvadrat ildizini chiqarish.
x=\frac{18±24}{2}
-18 ning teskarisi 18 ga teng.
x=\frac{42}{2}
x=\frac{18±24}{2} tenglamasini yeching, bunda ± musbat. 18 ni 24 ga qo'shish.
x=21
42 ni 2 ga bo'lish.
x=-\frac{6}{2}
x=\frac{18±24}{2} tenglamasini yeching, bunda ± manfiy. 18 dan 24 ni ayirish.
x=-3
-6 ni 2 ga bo'lish.
x=21 x=-3
Tenglama yechildi.
x^{2}-18x=63
Bu kabi kvadrat tenglamalarni kvadratni yakunlab yechish mumkin. Kvadratni yechish uchun tenglama avval ushbu shaklda bo'lishi shart: x^{2}+bx=c.
x^{2}-18x+\left(-9\right)^{2}=63+\left(-9\right)^{2}
-18 ni bo‘lish, x shartining koeffitsienti, 2 ga -9 olish uchun. Keyin, -9 ning kvadratini tenglamaning ikkala tarafiga qo‘shing. Ushbu qadam tenglamaning chap qismini mukammal kvadrat sifatida hosil qiladi.
x^{2}-18x+81=63+81
-9 kvadratini chiqarish.
x^{2}-18x+81=144
63 ni 81 ga qo'shish.
\left(x-9\right)^{2}=144
x^{2}-18x+81 omili. Odatda, x^{2}+bx+c mukammal kvadrat bo'lsa, u doimo \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} omil sifatida bo'lishi mumkin.
\sqrt{\left(x-9\right)^{2}}=\sqrt{144}
Tenglamaning ikkala tarafining kvadrat ildizini chiqarish.
x-9=12 x-9=-12
Qisqartirish.
x=21 x=-3
9 ni tenglamaning ikkala tarafiga qo'shish.
Misollar
Ikkilik tenglama
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
Trigonometriya
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
Chiziqli tenglama
y = 3x + 4
Arifmetik
699 * 533
Matritsa
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
Simli tenglama
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
Differensatsiya
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
Oʻngga
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
Chegaralar
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}