x uchun yechish
x=-\frac{3}{5}=-0,6
x=-1
Grafik
Baham ko'rish
Klipbordga nusxa olish
a+b=8 ab=5\times 3=15
Tenglamani yechish uchun guruhlash orqali chap qoʻl tomonni faktorlang. Avvalo, chap qoʻl tomon 5x^{2}+ax+bx+3 sifatida qayta yozilishi kerak. a va b ni topish uchun yechiladigan tizimni sozlang.
1,15 3,5
ab musbat boʻlganda, a va b da bir xil belgi bor. a+b musbat boʻlganda, a va b ikkisi ham musbat. 15-mahsulotni beruvchi bunday butun juftliklarni roʻyxat qiling.
1+15=16 3+5=8
Har bir juftlik yigʻindisini hisoblang.
a=3 b=5
Yechim – 8 yigʻindisini beruvchi juftlik.
\left(5x^{2}+3x\right)+\left(5x+3\right)
5x^{2}+8x+3 ni \left(5x^{2}+3x\right)+\left(5x+3\right) sifatida qaytadan yozish.
x\left(5x+3\right)+5x+3
5x^{2}+3x ichida x ni ajrating.
\left(5x+3\right)\left(x+1\right)
Distributiv funktsiyasidan foydalangan holda 5x+3 umumiy terminini chiqaring.
x=-\frac{3}{5} x=-1
Tenglamani yechish uchun 5x+3=0 va x+1=0 ni yeching.
5x^{2}+8x+3=0
ax^{2}+bx+c=0 shaklidagi barcha tenglamalarni kvadrat formulasi bilan yechish mumkin: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}. Kvadrat formula ikki yechmni taqdim qiladi, biri ± qo'shish bo'lganda, va ikkinchisi ayiruv bo'lganda.
x=\frac{-8±\sqrt{8^{2}-4\times 5\times 3}}{2\times 5}
Ushbu tenglama standart shaklidadir: ax^{2}+bx+c=0. Kvadrat tenglama formulasida, \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} 5 ni a, 8 ni b va 3 ni c bilan almashtiring.
x=\frac{-8±\sqrt{64-4\times 5\times 3}}{2\times 5}
8 kvadratini chiqarish.
x=\frac{-8±\sqrt{64-20\times 3}}{2\times 5}
-4 ni 5 marotabaga ko'paytirish.
x=\frac{-8±\sqrt{64-60}}{2\times 5}
-20 ni 3 marotabaga ko'paytirish.
x=\frac{-8±\sqrt{4}}{2\times 5}
64 ni -60 ga qo'shish.
x=\frac{-8±2}{2\times 5}
4 ning kvadrat ildizini chiqarish.
x=\frac{-8±2}{10}
2 ni 5 marotabaga ko'paytirish.
x=-\frac{6}{10}
x=\frac{-8±2}{10} tenglamasini yeching, bunda ± musbat. -8 ni 2 ga qo'shish.
x=-\frac{3}{5}
\frac{-6}{10} ulushini 2 ni chiqarib, bekor qilish hisobiga eng past shartlarga kamaytiring.
x=-\frac{10}{10}
x=\frac{-8±2}{10} tenglamasini yeching, bunda ± manfiy. -8 dan 2 ni ayirish.
x=-1
-10 ni 10 ga bo'lish.
x=-\frac{3}{5} x=-1
Tenglama yechildi.
5x^{2}+8x+3=0
Bu kabi kvadrat tenglamalarni kvadratni yakunlab yechish mumkin. Kvadratni yechish uchun tenglama avval ushbu shaklda bo'lishi shart: x^{2}+bx=c.
5x^{2}+8x+3-3=-3
Tenglamaning ikkala tarafidan 3 ni ayirish.
5x^{2}+8x=-3
O‘zidan 3 ayirilsa 0 qoladi.
\frac{5x^{2}+8x}{5}=-\frac{3}{5}
Ikki tarafini 5 ga bo‘ling.
x^{2}+\frac{8}{5}x=-\frac{3}{5}
5 ga bo'lish 5 ga ko'paytirishni bekor qiladi.
x^{2}+\frac{8}{5}x+\left(\frac{4}{5}\right)^{2}=-\frac{3}{5}+\left(\frac{4}{5}\right)^{2}
\frac{8}{5} ni bo‘lish, x shartining koeffitsienti, 2 ga \frac{4}{5} olish uchun. Keyin, \frac{4}{5} ning kvadratini tenglamaning ikkala tarafiga qo‘shing. Ushbu qadam tenglamaning chap qismini mukammal kvadrat sifatida hosil qiladi.
x^{2}+\frac{8}{5}x+\frac{16}{25}=-\frac{3}{5}+\frac{16}{25}
Kasrning ham suratini, ham maxrajini kvadratga ko'paytirib \frac{4}{5} kvadratini chiqarish.
x^{2}+\frac{8}{5}x+\frac{16}{25}=\frac{1}{25}
Umumiy maxrajni topib va hisoblovchini qo'shish orqali -\frac{3}{5} ni \frac{16}{25} ga qo'shing. So'ngra agar imkoni bo'lsa kasrni eng kam shartga qisqartiring.
\left(x+\frac{4}{5}\right)^{2}=\frac{1}{25}
x^{2}+\frac{8}{5}x+\frac{16}{25} omili. Odatda, x^{2}+bx+c mukammal kvadrat bo'lsa, u doimo \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} omil sifatida bo'lishi mumkin.
\sqrt{\left(x+\frac{4}{5}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{1}{25}}
Tenglamaning ikkala tarafining kvadrat ildizini chiqarish.
x+\frac{4}{5}=\frac{1}{5} x+\frac{4}{5}=-\frac{1}{5}
Qisqartirish.
x=-\frac{3}{5} x=-1
Tenglamaning ikkala tarafidan \frac{4}{5} ni ayirish.
Misollar
Ikkilik tenglama
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
Trigonometriya
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
Chiziqli tenglama
y = 3x + 4
Arifmetik
699 * 533
Matritsa
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
Simli tenglama
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
Differensatsiya
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
Oʻngga
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
Chegaralar
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}