Zgjidh {c}{4x+2y=8}{16x-y=14}

$$\left. \begin{array} { c } { 4 x + 2 y = 8 } \\ { 16 x - y = 14 } \end{array} \right.$$

Gjej x, y

$$x=1$$

$$y=2$$

Hapat që përdorin zëvendësimin

Për të zgjidhur një çift ekuacionesh duke përdorur zëvendësimin, në fillim zgjidh njërin prej ekuacioneve për njërën prej ndryshoreve. Më pas zëvendësoje rezultatin për atë ndryshore në ekuacionin tjetër.

$$4x+2y=8,16x-y=14$$

Zgjidh njërin prej ekuacioneve dhe gjej x duke veçuar x në anën e majtë të shenjës së barazimit.

$$4x+2y=8$$

Zbrit 2y nga të dyja anët e ekuacionit.

$$4x=-2y+8$$

Pjesëto të dyja anët me 4.

$$x=\frac{1}{4}\left(-2y+8\right)$$

Shumëzo \frac{1}{4} herë -2y+8.

$$x=-\frac{1}{2}y+2$$

Zëvendëso x me -\frac{y}{2}+2 në ekuacionin tjetër, 16x-y=14.

$$16\left(-\frac{1}{2}y+2\right)-y=14$$

Shumëzo 16 herë -\frac{y}{2}+2.

$$-8y+32-y=14$$

Mblidh -8y me -y.

$$-9y+32=14$$

Zbrit 32 nga të dyja anët e ekuacionit.

$$-9y=-18$$

Pjesëto të dyja anët me -9.

$$y=2$$

Zëvendëso y me 2 në x=-\frac{1}{2}y+2. Meqë ekuacioni që përftojmë përmban vetëm një ndryshore, mund ta gjesh x menjëherë.

$$x=-\frac{1}{2}\times 2+2$$

Shumëzo -\frac{1}{2} herë 2.

$$x=-1+2$$

Mblidh 2 me -1.

$$x=1$$

Sistemi është zgjidhur tani.

$$x=1,y=2$$

Hapat që përdorin matricat

Vendos ekuacionet në formën standarde dhe më pas përdor matricat për të zgjidhur sistemin e ekuacioneve.

$$4x+2y=8,16x-y=14$$

Shkruaj ekuacionet në formë matrice.

$$\left(\begin{matrix}4&2\\16&-1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}8\\14\end{matrix}\right)$$

Shumëzo majtas ekuacionit me matricën e kundërt të \left(\begin{matrix}4&2\\16&-1\end{matrix}\right).

$$inverse(\left(\begin{matrix}4&2\\16&-1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}4&2\\16&-1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}4&2\\16&-1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}8\\14\end{matrix}\right)$$

Prodhimi i një matrice me të kundërtën e saj është matrica e identitetit.

$$\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}4&2\\16&-1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}8\\14\end{matrix}\right)$$

Shumëzo matricat në anën e majtë të shenjës së barazimit.

$$\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}4&2\\16&-1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}8\\14\end{matrix}\right)$$

Për matricën 2\times 2 \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right), matrica e anasjelltë është \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right), kështu që ekuacioni i matricës mund të rishkruhet si problem i shumëzimit të matricave.

$$\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{1}{4\left(-1\right)-2\times 16}&-\frac{2}{4\left(-1\right)-2\times 16}\\-\frac{16}{4\left(-1\right)-2\times 16}&\frac{4}{4\left(-1\right)-2\times 16}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}8\\14\end{matrix}\right)$$

Bëj veprimet.

$$\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{1}{36}&\frac{1}{18}\\\frac{4}{9}&-\frac{1}{9}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}8\\14\end{matrix}\right)$$

Shumëzo matricat.

$$\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{1}{36}\times 8+\frac{1}{18}\times 14\\\frac{4}{9}\times 8-\frac{1}{9}\times 14\end{matrix}\right)$$

Bëj veprimet.

$$\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}1\\2\end{matrix}\right)$$

Nxirr elementet e matricës x dhe y.

$$x=1,y=2$$

Hapat që përdorin eliminimin

Për të zgjidhur nëpërmjet eliminimit, koeficientet e njërës prej ndryshoreve duhet të jenë të njëjtë në të dyja ekuacionet në mënyrë që ndryshorja të thjeshtohet kur një ekuacion të zbritet nga tjetri.

$$4x+2y=8,16x-y=14$$

Për ta bërë 4x të barabartë me 16x, shumëzo të gjitha kufizat në secilën anë të ekuacionit të parë me 16 dhe të gjitha kufizat në secilën anë të ekuacionit të dytë me 4.

$$16\times 4x+16\times 2y=16\times 8,4\times 16x+4\left(-1\right)y=4\times 14$$

Thjeshto.

$$64x+32y=128,64x-4y=56$$

Zbrit 64x-4y=56 nga 64x+32y=128 duke zbritur kufizat e ngjashme në secilën anë të shenjës së barazimit.

$$64x-64x+32y+4y=128-56$$

Mblidh 64x me -64x. Shprehjet 64x dhe -64x thjeshtohen, duke e lënë ekuacionin vetëm me një ndryshore që mund të gjendet.

$$32y+4y=128-56$$

Mblidh 32y me 4y.

$$36y=128-56$$

Mblidh 128 me -56.

$$36y=72$$

Pjesëto të dyja anët me 36.

$$y=2$$

Zëvendëso y me 2 në 16x-y=14. Meqë ekuacioni që përftojmë përmban vetëm një ndryshore, mund ta gjesh x menjëherë.

$$16x-2=14$$

Mblidh 2 në të dyja anët e ekuacionit.

$$16x=16$$

Pjesëto të dyja anët me 16.

$$x=1$$

Sistemi është zgjidhur tani.

$$x=1,y=2$$