x ਲਈ ਹਲ ਕਰੋ
x=\frac{2}{3}\approx 0.666666667
x=\frac{8}{15}\approx 0.533333333
ਗ੍ਰਾਫ
ਸਾਂਝਾ ਕਰੋ
ਕਲਿੱਪਬੋਰਡ 'ਤੇ ਕਾਪੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
\frac{3}{8}x^{2}-\frac{9}{20}x=-\frac{2}{15}
ax^{2}+bx+c=0 ਰੂਪ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਮੀਕਰਨਾਂ ਨੂੰ ਕਵੈਡ੍ਰਿਕ ਸੂਤਰ ਵਰਤ ਕੇ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}। ਕਵੈਡ੍ਰਿਕ ਸੂਤਰ ਦੋ ਸਮਾਧਾਨ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਜਦੋਂ ± ਜੋੜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਜਦੋਂ ਇਹ ਘਟਾਉ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
\frac{3}{8}x^{2}-\frac{9}{20}x-\left(-\frac{2}{15}\right)=-\frac{2}{15}-\left(-\frac{2}{15}\right)
ਸਮੀਕਰਨ ਦੇ ਦੋਹਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਵਿੱਚ \frac{2}{15} ਨੂੰ ਜੋੜੋ।
\frac{3}{8}x^{2}-\frac{9}{20}x-\left(-\frac{2}{15}\right)=0
-\frac{2}{15} ਨੂੰ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਵਿੱਚੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 0 ਬੱਚਦਾ ਹੈ।
\frac{3}{8}x^{2}-\frac{9}{20}x+\frac{2}{15}=0
0 ਵਿੱਚੋਂ -\frac{2}{15} ਨੂੰ ਘਟਾਓ।
x=\frac{-\left(-\frac{9}{20}\right)±\sqrt{\left(-\frac{9}{20}\right)^{2}-4\times \frac{3}{8}\times \frac{2}{15}}}{2\times \frac{3}{8}}
ਇਹ ਸਮੀਕਰਨ ਮਿਆਰੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੈ: ax^{2}+bx+c=0. ਵਰਗਾਤਮਕ ਸੂਤਰ \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} ਵਿੱਚ \frac{3}{8} ਨੂੰ a ਲਈ, -\frac{9}{20} ਨੂੰ b ਲਈ, ਅਤੇ \frac{2}{15} ਨੂੰ c ਲਈ ਬਦਲ ਦਿਓ।
x=\frac{-\left(-\frac{9}{20}\right)±\sqrt{\frac{81}{400}-4\times \frac{3}{8}\times \frac{2}{15}}}{2\times \frac{3}{8}}
ਫ੍ਰੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਨਿਉਮਰੇਟਰ ਅਤੇ ਡੀਨੋਮਿਨੇਟਰ ਦੋਹਾਂ ਦਾ ਵਰਗ ਕੱਢ ਕੇ -\frac{9}{20} ਦਾ ਵਰਗ ਕੱਢੋ।
x=\frac{-\left(-\frac{9}{20}\right)±\sqrt{\frac{81}{400}-\frac{3}{2}\times \frac{2}{15}}}{2\times \frac{3}{8}}
-4 ਨੂੰ \frac{3}{8} ਵਾਰ ਗੁਣਾ ਕਰੋ।
x=\frac{-\left(-\frac{9}{20}\right)±\sqrt{\frac{81}{400}-\frac{1}{5}}}{2\times \frac{3}{8}}
ਨਿਉਮਰੇਟਰ ਟਾਇਮਸ ਨਿਉਮਰੇਟਰ ਅਤੇ ਡਿਨੋਮੀਨੇਟਰ ਟਾਈਮਸ ਡੀਨੋਮਿਨੇਟਰ ਨੂੰ ਗੁਣਾ ਕਰਕੇ -\frac{3}{2} ਟਾਈਮਸ \frac{2}{15} ਨੂੰ ਗੁਣਾ ਕਰੋ। ਫੇਰ, ਫ੍ਰੈਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀਆਂ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਘਟਾ ਦਿਓ, ਜੇ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ।
x=\frac{-\left(-\frac{9}{20}\right)±\sqrt{\frac{1}{400}}}{2\times \frac{3}{8}}
ਸਾਂਝਾ ਡਿਨੋਮੀਨੇਟਰ(ਹੇਠਲੀ ਸੰਖਿਆ) ਲੱਭ ਕੇ ਅਤੇ ਨਿਉਮਰੇਟਰਾਂ(ਉੱਤਲੀ ਸੰਖਿਆ) ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ \frac{81}{400} ਨੂੰ -\frac{1}{5} ਵਿੱਚ ਜੋੜੋ। ਫੇਰ, ਫ੍ਰੈਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀਆਂ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਘਟਾ ਦਿਓ, ਜੇ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ।
x=\frac{-\left(-\frac{9}{20}\right)±\frac{1}{20}}{2\times \frac{3}{8}}
\frac{1}{400} ਦਾ ਵਰਗ ਮੂਲ ਲਓ।
x=\frac{\frac{9}{20}±\frac{1}{20}}{2\times \frac{3}{8}}
-\frac{9}{20} ਸੰਖਿਆ ਦਾ ਵਿਪਰੀਤ \frac{9}{20} ਹੈ।
x=\frac{\frac{9}{20}±\frac{1}{20}}{\frac{3}{4}}
2 ਨੂੰ \frac{3}{8} ਵਾਰ ਗੁਣਾ ਕਰੋ।
x=\frac{\frac{1}{2}}{\frac{3}{4}}
ਹੁਣ, ਸਮੀਕਰਨ x=\frac{\frac{9}{20}±\frac{1}{20}}{\frac{3}{4}} ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਓ ਜਦੋਂ ± ਪਲੱਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਂਝਾ ਡਿਨੋਮੀਨੇਟਰ(ਹੇਠਲੀ ਸੰਖਿਆ) ਲੱਭ ਕੇ ਅਤੇ ਨਿਉਮਰੇਟਰਾਂ(ਉੱਤਲੀ ਸੰਖਿਆ) ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ \frac{9}{20} ਨੂੰ \frac{1}{20} ਵਿੱਚ ਜੋੜੋ। ਫੇਰ, ਫ੍ਰੈਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀਆਂ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਘਟਾ ਦਿਓ, ਜੇ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ।
x=\frac{2}{3}
\frac{1}{2} ਨੂੰ \frac{3}{4} ਦੇ ਰੈਸੀਪ੍ਰੋਕਲ ਨਾਲ ਗੁਣਾ ਕਰਕੇ \frac{1}{2}ਨੂੰ \frac{3}{4} ਨਾਲ ਤਕਸੀਮ ਕਰੋ।
x=\frac{\frac{2}{5}}{\frac{3}{4}}
ਹੁਣ, ਸਮੀਕਰਨ x=\frac{\frac{9}{20}±\frac{1}{20}}{\frac{3}{4}} ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਓ ਜਦੋਂ ± ਮਾਈਨਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਂਝਾ ਡੀਨੋਮਿਨੇਟਰ ਕੱਢ ਕੇ ਅਤੇ ਨਿਉਮਰੇਟਰਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ \frac{9}{20} ਵਿੱਚੋਂ \frac{1}{20} ਨੂੰ ਘਟਾ ਦਿਓ। ਫੇਰ, ਫ੍ਰੈਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀਆਂ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਘਟਾ ਦਿਓ, ਜੇ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ।
x=\frac{8}{15}
\frac{2}{5} ਨੂੰ \frac{3}{4} ਦੇ ਰੈਸੀਪ੍ਰੋਕਲ ਨਾਲ ਗੁਣਾ ਕਰਕੇ \frac{2}{5}ਨੂੰ \frac{3}{4} ਨਾਲ ਤਕਸੀਮ ਕਰੋ।
x=\frac{2}{3} x=\frac{8}{15}
ਸਮੀਕਰਨ ਹੁਣ ਸੁਲਝ ਗਿਆ ਹੈ।
\frac{3}{8}x^{2}-\frac{9}{20}x=-\frac{2}{15}
ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਵਰਗਾਕਾਰ ਸਮੀਕਰਨਾਂ ਨੂੰ ਵਰਗ ਪੂਰਾ ਕਰਕੇ ਹਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਸਮੀਕਰਨ ਦਾ ਪਹਿਲੇ x^{2}+bx=c ਦੇ ਫਾਰਮ ਵਿੱਚ ਹੋਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ।
\frac{\frac{3}{8}x^{2}-\frac{9}{20}x}{\frac{3}{8}}=-\frac{\frac{2}{15}}{\frac{3}{8}}
ਸਮੀਕਰਨ ਦੇ ਦੋਹਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਨੂੰ \frac{3}{8} ਨਾਲ ਤਕਸੀਮ ਕਰ ਦਿਓ, ਜੋ ਦੋਹਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਨੂੰ ਫ੍ਰੈਕਸ਼ਨ (ਉਪਅੰਸ਼) ਦੇ ਰੈਸੀਪ੍ਰੋਕਲ (ਅੰਕ-ਵਿਉਂਤਕ੍ਰਮ) ਦੇ ਨਾਲ ਗੁਣਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
x^{2}+\left(-\frac{\frac{9}{20}}{\frac{3}{8}}\right)x=-\frac{\frac{2}{15}}{\frac{3}{8}}
\frac{3}{8} ਨਾਲ ਤਕਸੀਮ ਕਰਨਾ \frac{3}{8} ਦੁਆਰਾ ਗੁਣਨ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
x^{2}-\frac{6}{5}x=-\frac{\frac{2}{15}}{\frac{3}{8}}
-\frac{9}{20} ਨੂੰ \frac{3}{8} ਦੇ ਰੈਸੀਪ੍ਰੋਕਲ ਨਾਲ ਗੁਣਾ ਕਰਕੇ -\frac{9}{20}ਨੂੰ \frac{3}{8} ਨਾਲ ਤਕਸੀਮ ਕਰੋ।
x^{2}-\frac{6}{5}x=-\frac{16}{45}
-\frac{2}{15} ਨੂੰ \frac{3}{8} ਦੇ ਰੈਸੀਪ੍ਰੋਕਲ ਨਾਲ ਗੁਣਾ ਕਰਕੇ -\frac{2}{15}ਨੂੰ \frac{3}{8} ਨਾਲ ਤਕਸੀਮ ਕਰੋ।
x^{2}-\frac{6}{5}x+\left(-\frac{3}{5}\right)^{2}=-\frac{16}{45}+\left(-\frac{3}{5}\right)^{2}
-\frac{6}{5}, x ਟਰਮ ਦੇ ਕੋਐਫੀਸ਼ੀਐਂਟ ਨੂੰ, 2 ਨਾਲ ਤਕਸੀਮ ਕਰੋ, ਤਾਂ ਜੋ -\frac{3}{5} ਨਿਕਲੇ। ਫੇਰ, -\frac{3}{5} ਦੇ ਵਰਗ ਨੂੰ ਸਮੀਕਰਨ ਦੇ ਦੋਹਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੋੜ ਦਿਓ। ਇਹ ਸਟੈਪ ਸਮੀਕਰਨ ਦੇ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪਰਫੈਕਟ ਸਕ੍ਵੇਅਰ ਬਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
x^{2}-\frac{6}{5}x+\frac{9}{25}=-\frac{16}{45}+\frac{9}{25}
ਫ੍ਰੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਨਿਉਮਰੇਟਰ ਅਤੇ ਡੀਨੋਮਿਨੇਟਰ ਦੋਹਾਂ ਦਾ ਵਰਗ ਕੱਢ ਕੇ -\frac{3}{5} ਦਾ ਵਰਗ ਕੱਢੋ।
x^{2}-\frac{6}{5}x+\frac{9}{25}=\frac{1}{225}
ਸਾਂਝਾ ਡਿਨੋਮੀਨੇਟਰ(ਹੇਠਲੀ ਸੰਖਿਆ) ਲੱਭ ਕੇ ਅਤੇ ਨਿਉਮਰੇਟਰਾਂ(ਉੱਤਲੀ ਸੰਖਿਆ) ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ -\frac{16}{45} ਨੂੰ \frac{9}{25} ਵਿੱਚ ਜੋੜੋ। ਫੇਰ, ਫ੍ਰੈਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀਆਂ ਸੰਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਘਟਾ ਦਿਓ, ਜੇ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ।
\left(x-\frac{3}{5}\right)^{2}=\frac{1}{225}
ਫੈਕਟਰ x^{2}-\frac{6}{5}x+\frac{9}{25}। ਸਾਧਾਰਨ ਤੌਰ ਤੇ, ਜਦੋਂ x^{2}+bx+c ਇੱਕ ਪਰਫੈਕਟ ਸਕ੍ਵੇਅਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} ਵਜੋਂ ਫੈਕਟਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
\sqrt{\left(x-\frac{3}{5}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{1}{225}}
ਸਮੀਕਰਨ ਦੇ ਦੋਹਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦਾ ਵਰਗ ਮੂਲ ਲਓ।
x-\frac{3}{5}=\frac{1}{15} x-\frac{3}{5}=-\frac{1}{15}
ਸਪਸ਼ਟ ਕਰੋ।
x=\frac{2}{3} x=\frac{8}{15}
ਸਮੀਕਰਨ ਦੇ ਦੋਹਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਵਿੱਚ \frac{3}{5} ਨੂੰ ਜੋੜੋ।
ਉਦਾਹਰਨ
ਦੋ-ਘਾਤੀ ਸਮੀਕਰਨ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ਟ੍ਰਿਗਨੋਮੈਟਰੀ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
ਰੇਖਿਕ ਸਮੀਕਰਨ
y = 3x + 4
ਐਰਿਥਮੈਟਿਕ
699 * 533
ਮੈਟਰਿਕਸ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
ਸਮਕਾਲੀ ਸਮੀਕਰਨ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ਵਖਰੇਵਾਂ
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ਇੰਟੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
ਸੀਮਾਵਾਂ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}