x, y को लागि हल गर्नुहोस्
x=-\frac{14}{73}\approx -0.191780822
y = \frac{143}{73} = 1\frac{70}{73} \approx 1.95890411
ग्राफ
साझेदारी गर्नुहोस्
क्लिपबोर्डमा प्रतिलिपि गरियो
-3x-y-2x=-1
पहिलो समीकरणलाई मनन गर्नुहोस्। दुवै छेउबाट 2x घटाउनुहोस्।
-5x-y=-1
-5x प्राप्त गर्नको लागि -3x र -2x लाई संयोजन गर्नुहोस्।
-6x-15y=x+y-30
दोस्रो समीकरणलाई मनन गर्नुहोस्। -3 लाई 2x+5y ले गुणा गर्नको लागि वितरणमूलक गुणा प्रयोग गर्नुहोस्।
-6x-15y-x=y-30
दुवै छेउबाट x घटाउनुहोस्।
-7x-15y=y-30
-7x प्राप्त गर्नको लागि -6x र -x लाई संयोजन गर्नुहोस्।
-7x-15y-y=-30
दुवै छेउबाट y घटाउनुहोस्।
-7x-16y=-30
-16y प्राप्त गर्नको लागि -15y र -y लाई संयोजन गर्नुहोस्।
-5x-y=-1,-7x-16y=-30
प्रतिस्थापनको प्रयोग गरी जोडी समीकरणहरूको हल गर्न, पहिले एउटा चरको एउटा समीकरण हल गर्नुहोस्। त्यसपछि त्यो चरको मानलाई अर्को समीकरणमा प्रतिस्थापन गर्नुहोस्।
-5x-y=-1
समीकरणहरू मध्ये एउटा छान्नुहोस् र बराबर चिह्नको बायाँतिरको x लाई अलग गरी x का लागि हल गर्नुहोस्।
-5x=y-1
समीकरणको दुबैतिर y जोड्नुहोस्।
x=-\frac{1}{5}\left(y-1\right)
दुबैतिर -5 ले भाग गर्नुहोस्।
x=-\frac{1}{5}y+\frac{1}{5}
-\frac{1}{5} लाई y-1 पटक गुणन गर्नुहोस्।
-7\left(-\frac{1}{5}y+\frac{1}{5}\right)-16y=-30
\frac{-y+1}{5} लाई x ले अर्को समीकरण -7x-16y=-30 मा प्रतिस्थापन गर्नुहोस्।
\frac{7}{5}y-\frac{7}{5}-16y=-30
-7 लाई \frac{-y+1}{5} पटक गुणन गर्नुहोस्।
-\frac{73}{5}y-\frac{7}{5}=-30
-16y मा \frac{7y}{5} जोड्नुहोस्
-\frac{73}{5}y=-\frac{143}{5}
समीकरणको दुबैतिर \frac{7}{5} जोड्नुहोस्।
y=\frac{143}{73}
समीकरणको दुबैतिर -\frac{73}{5} ले भाग गर्नुहोस्, जुन दुबैतिर भिन्नको व्युत्क्रमानुपातिकले गुणन गरे बराबर हुन्छ।
x=-\frac{1}{5}\times \frac{143}{73}+\frac{1}{5}
x=-\frac{1}{5}y+\frac{1}{5} मा y लाई \frac{143}{73} ले प्रतिस्थापन गर्नुहोस्। परिणामी समीकरणमा एउटा मात्र चर समावेश भएकोले, तपाइँले x लाई सिधै हल गर्न सक्नुहुन्छ।
x=-\frac{143}{365}+\frac{1}{5}
अंश पटकले अंशलाई र हर पटकलाई हरले गुणन गरी -\frac{1}{5} लाई \frac{143}{73} पटक गुणन गर्नुहोस्। त्यसपछि सम्भव भएसम्म न्यूनतम पदहरूमा भिन्नलाई झार्नुहोस्।
x=-\frac{14}{73}
साझा हर फेला पारेर तथा अंशहरूलाई जोडेर \frac{1}{5} लाई -\frac{143}{365} मा जोड्नुहोस्। त्यसपछि सम्भव भएमा भिन्नलाई न्यूनतम पदमा झार्नुहोस्।
x=-\frac{14}{73},y=\frac{143}{73}
अब प्रणाली समाधान भएको छ।
-3x-y-2x=-1
पहिलो समीकरणलाई मनन गर्नुहोस्। दुवै छेउबाट 2x घटाउनुहोस्।
-5x-y=-1
-5x प्राप्त गर्नको लागि -3x र -2x लाई संयोजन गर्नुहोस्।
-6x-15y=x+y-30
दोस्रो समीकरणलाई मनन गर्नुहोस्। -3 लाई 2x+5y ले गुणा गर्नको लागि वितरणमूलक गुणा प्रयोग गर्नुहोस्।
-6x-15y-x=y-30
दुवै छेउबाट x घटाउनुहोस्।
-7x-15y=y-30
-7x प्राप्त गर्नको लागि -6x र -x लाई संयोजन गर्नुहोस्।
-7x-15y-y=-30
दुवै छेउबाट y घटाउनुहोस्।
-7x-16y=-30
-16y प्राप्त गर्नको लागि -15y र -y लाई संयोजन गर्नुहोस्।
-5x-y=-1,-7x-16y=-30
समीकरणलाई स्तरीय रूपमा राख्नुहोस् र त्यसपछि समीकरणहरूको प्रणालीलाई हल गर्न मेट्रिक्सहरू प्रयोग गर्नुहोस्।
\left(\begin{matrix}-5&-1\\-7&-16\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-1\\-30\end{matrix}\right)
समीकरणहरूलाई मेट्रिक्स ढाँचामा लेख्नुहोस्।
inverse(\left(\begin{matrix}-5&-1\\-7&-16\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-5&-1\\-7&-16\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}-5&-1\\-7&-16\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-1\\-30\end{matrix}\right)
समीकरणलाई \left(\begin{matrix}-5&-1\\-7&-16\end{matrix}\right) को विपरीत म्याट्रिक्सले बायाँतिर गुणन गर्नुहोस्।
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}-5&-1\\-7&-16\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-1\\-30\end{matrix}\right)
म्यार्टिक्सको उत्पादन र यसको विपरीत नै म्याट्रिक्सको पहिचान हो।
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}-5&-1\\-7&-16\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-1\\-30\end{matrix}\right)
बराबर चिन्हको बायाँ भागमा रहेका म्याट्रिक्सहरूलाई गुणन गर्नुहोस्।
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{16}{-5\left(-16\right)-\left(-\left(-7\right)\right)}&-\frac{-1}{-5\left(-16\right)-\left(-\left(-7\right)\right)}\\-\frac{-7}{-5\left(-16\right)-\left(-\left(-7\right)\right)}&-\frac{5}{-5\left(-16\right)-\left(-\left(-7\right)\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}-1\\-30\end{matrix}\right)
2\times 2 मेट्रिक्स \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) का लागि, विपरीत मेट्रिक्स \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) हो, त्यसैले मेट्रिक्स समिकरणलाई मेट्रिक्स गुणन समस्याका रूपमा पुन: लेख्न सकिन्छ।
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{16}{73}&\frac{1}{73}\\\frac{7}{73}&-\frac{5}{73}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}-1\\-30\end{matrix}\right)
हिसाब गर्नुहोस्।
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{16}{73}\left(-1\right)+\frac{1}{73}\left(-30\right)\\\frac{7}{73}\left(-1\right)-\frac{5}{73}\left(-30\right)\end{matrix}\right)
मेट्रिक्सहरू गुणन गर्नुहोस्।
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{14}{73}\\\frac{143}{73}\end{matrix}\right)
हिसाब गर्नुहोस्।
x=-\frac{14}{73},y=\frac{143}{73}
मेट्रिक्स तत्त्वहरू x र y लाई ता्नुहोस्।
-3x-y-2x=-1
पहिलो समीकरणलाई मनन गर्नुहोस्। दुवै छेउबाट 2x घटाउनुहोस्।
-5x-y=-1
-5x प्राप्त गर्नको लागि -3x र -2x लाई संयोजन गर्नुहोस्।
-6x-15y=x+y-30
दोस्रो समीकरणलाई मनन गर्नुहोस्। -3 लाई 2x+5y ले गुणा गर्नको लागि वितरणमूलक गुणा प्रयोग गर्नुहोस्।
-6x-15y-x=y-30
दुवै छेउबाट x घटाउनुहोस्।
-7x-15y=y-30
-7x प्राप्त गर्नको लागि -6x र -x लाई संयोजन गर्नुहोस्।
-7x-15y-y=-30
दुवै छेउबाट y घटाउनुहोस्।
-7x-16y=-30
-16y प्राप्त गर्नको लागि -15y र -y लाई संयोजन गर्नुहोस्।
-5x-y=-1,-7x-16y=-30
निराकरण गरी हल गर्नको लागि, चरहरू मध्ये एउटा चरको गुणांक दुबै समीकरणहरूमा समान हुनुपर्छ जसले गर्दा अर्कोबाट एउटा समीकरण घटाउँदा चर काटिनेछ।
-7\left(-5\right)x-7\left(-1\right)y=-7\left(-1\right),-5\left(-7\right)x-5\left(-16\right)y=-5\left(-30\right)
-5x र -7x लाई बराबर बनाउन, पहिलो समीकरणको प्रत्येक भागमा सबै पदहरूलाई -7 ले गुणन गर्नुहोस् र दोस्रोको प्रत्येक भागमा सबै पदहरूलाई -5 ले गुणन गर्नुहोस्।
35x+7y=7,35x+80y=150
सरल गर्नुहोस्।
35x-35x+7y-80y=7-150
बराबर चिन्हको प्रत्येक भागमा समान पदहरूलाई घटाएर 35x+7y=7 बाट 35x+80y=150 घटाउनुहोस्।
7y-80y=7-150
-35x मा 35x जोड्नुहोस् समाधान हुन सक्ने एउटा मात्र चर भएको समीकरण छोड्दै 35x र -35x राशी रद्द हुन्छन्।
-73y=7-150
-80y मा 7y जोड्नुहोस्
-73y=-143
-150 मा 7 जोड्नुहोस्
y=\frac{143}{73}
दुबैतिर -73 ले भाग गर्नुहोस्।
-7x-16\times \frac{143}{73}=-30
-7x-16y=-30 मा y लाई \frac{143}{73} ले प्रतिस्थापन गर्नुहोस्। परिणामी समीकरणमा एउटा मात्र चर समावेश भएकोले, तपाइँले x लाई सिधै हल गर्न सक्नुहुन्छ।
-7x-\frac{2288}{73}=-30
-16 लाई \frac{143}{73} पटक गुणन गर्नुहोस्।
-7x=\frac{98}{73}
समीकरणको दुबैतिर \frac{2288}{73} जोड्नुहोस्।
x=-\frac{14}{73}
दुबैतिर -7 ले भाग गर्नुहोस्।
x=-\frac{14}{73},y=\frac{143}{73}
अब प्रणाली समाधान भएको छ।
उदाहरणहरू[सम्पादन गर्ने]
द्विघात समीकरण
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
त्रिकोणमिति
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
रैखिक समीकरण
y = 3x + 4
अंकगणित
699 * 533
म्याट्रिक्स
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
समकालिक समीकरण
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
भिन्नता
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
Integration
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
सीमाहरू
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}