Tīpoka ki ngā ihirangi matua
Whakaoti mō x
Tick mark Image
Graph

Ngā Raru Ōrite mai i te Rapu Tukutuku

Tohaina

4x^{2}-4x+1=121
Whakamahia te ture huarua \left(a-b\right)^{2}=a^{2}-2ab+b^{2} hei whakaroha \left(2x-1\right)^{2}.
4x^{2}-4x+1-121=0
Tangohia te 121 mai i ngā taha e rua.
4x^{2}-4x-120=0
Tangohia te 121 i te 1, ka -120.
x^{2}-x-30=0
Whakawehea ngā taha e rua ki te 4.
a+b=-1 ab=1\left(-30\right)=-30
Hei whakaoti i te whārite, whakatauwehea te taha mauī mā te whakarōpū. Tuatahi, me tuhi anō te taha mauī hei x^{2}+ax+bx-30. Hei kimi a me b, whakaritea tētahi pūnaha kia whakaoti.
1,-30 2,-15 3,-10 5,-6
I te mea kua tōraro te ab, he tauaro ngā tohu o a me b. I te mea kua tōraro te a+b, he nui ake te uara pū o te tau tōraro i tō te tōrunga. Whakarārangitia ngā tau tōpū takirua pērā katoa ka hoatu i te hua -30.
1-30=-29 2-15=-13 3-10=-7 5-6=-1
Tātaihia te tapeke mō ia takirua.
a=-6 b=5
Ko te otinga te takirua ka hoatu i te tapeke -1.
\left(x^{2}-6x\right)+\left(5x-30\right)
Tuhia anō te x^{2}-x-30 hei \left(x^{2}-6x\right)+\left(5x-30\right).
x\left(x-6\right)+5\left(x-6\right)
Tauwehea te x i te tuatahi me te 5 i te rōpū tuarua.
\left(x-6\right)\left(x+5\right)
Whakatauwehea atu te kīanga pātahi x-6 mā te whakamahi i te āhuatanga tātai tohatoha.
x=6 x=-5
Hei kimi otinga whārite, me whakaoti te x-6=0 me te x+5=0.
4x^{2}-4x+1=121
Whakamahia te ture huarua \left(a-b\right)^{2}=a^{2}-2ab+b^{2} hei whakaroha \left(2x-1\right)^{2}.
4x^{2}-4x+1-121=0
Tangohia te 121 mai i ngā taha e rua.
4x^{2}-4x-120=0
Tangohia te 121 i te 1, ka -120.
x=\frac{-\left(-4\right)±\sqrt{\left(-4\right)^{2}-4\times 4\left(-120\right)}}{2\times 4}
Kei te āhua arowhānui tēnei whārite: ax^{2}+bx+c=0. Me whakakapi 4 mō a, -4 mō b, me -120 mō c i te tikanga tātai pūrua, \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a}.
x=\frac{-\left(-4\right)±\sqrt{16-4\times 4\left(-120\right)}}{2\times 4}
Pūrua -4.
x=\frac{-\left(-4\right)±\sqrt{16-16\left(-120\right)}}{2\times 4}
Whakareatia -4 ki te 4.
x=\frac{-\left(-4\right)±\sqrt{16+1920}}{2\times 4}
Whakareatia -16 ki te -120.
x=\frac{-\left(-4\right)±\sqrt{1936}}{2\times 4}
Tāpiri 16 ki te 1920.
x=\frac{-\left(-4\right)±44}{2\times 4}
Tuhia te pūtakerua o te 1936.
x=\frac{4±44}{2\times 4}
Ko te tauaro o -4 ko 4.
x=\frac{4±44}{8}
Whakareatia 2 ki te 4.
x=\frac{48}{8}
Nā, me whakaoti te whārite x=\frac{4±44}{8} ina he tāpiri te ±. Tāpiri 4 ki te 44.
x=6
Whakawehe 48 ki te 8.
x=-\frac{40}{8}
Nā, me whakaoti te whārite x=\frac{4±44}{8} ina he tango te ±. Tango 44 mai i 4.
x=-5
Whakawehe -40 ki te 8.
x=6 x=-5
Kua oti te whārite te whakatau.
4x^{2}-4x+1=121
Whakamahia te ture huarua \left(a-b\right)^{2}=a^{2}-2ab+b^{2} hei whakaroha \left(2x-1\right)^{2}.
4x^{2}-4x=121-1
Tangohia te 1 mai i ngā taha e rua.
4x^{2}-4x=120
Tangohia te 1 i te 121, ka 120.
\frac{4x^{2}-4x}{4}=\frac{120}{4}
Whakawehea ngā taha e rua ki te 4.
x^{2}+\left(-\frac{4}{4}\right)x=\frac{120}{4}
Mā te whakawehe ki te 4 ka wetekia te whakareanga ki te 4.
x^{2}-x=\frac{120}{4}
Whakawehe -4 ki te 4.
x^{2}-x=30
Whakawehe 120 ki te 4.
x^{2}-x+\left(-\frac{1}{2}\right)^{2}=30+\left(-\frac{1}{2}\right)^{2}
Whakawehea te -1, te tau whakarea o te kīanga tau x, ki te 2 kia riro ai te -\frac{1}{2}. Nā, tāpiria te pūrua o te -\frac{1}{2} ki ngā taha e rua o te whārite. Mā konei e pūrua tika tonu ai te taha mauī o te whārite.
x^{2}-x+\frac{1}{4}=30+\frac{1}{4}
Pūruatia -\frac{1}{2} mā te pūrua i te taurunga me te tauraro o te hautanga.
x^{2}-x+\frac{1}{4}=\frac{121}{4}
Tāpiri 30 ki te \frac{1}{4}.
\left(x-\frac{1}{2}\right)^{2}=\frac{121}{4}
Tauwehea x^{2}-x+\frac{1}{4}. Ko te tikanga pūnoa, ina ko x^{2}+bx+c he pūrua tika pūrua tika pū, ka taea taua mea te tauwehea i ngā wā katoa hei \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2}.
\sqrt{\left(x-\frac{1}{2}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{121}{4}}
Tuhia te pūtakerua o ngā taha e rua o te whārite.
x-\frac{1}{2}=\frac{11}{2} x-\frac{1}{2}=-\frac{11}{2}
Whakarūnātia.
x=6 x=-5
Me tāpiri \frac{1}{2} ki ngā taha e rua o te whārite.