x માટે ઉકેલો
x=\frac{\sqrt{105}}{4}+\frac{5}{2}\approx 5.061737691
x=-\frac{\sqrt{105}}{4}+\frac{5}{2}\approx -0.061737691
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
x+16x^{2}=81x+5
બંને સાઇડ્સ માટે 16x^{2} ઍડ કરો.
x+16x^{2}-81x=5
બન્ને બાજુથી 81x ઘટાડો.
-80x+16x^{2}=5
-80x ને મેળવવા માટે x અને -81x ને એકસાથે કરો.
-80x+16x^{2}-5=0
બન્ને બાજુથી 5 ઘટાડો.
16x^{2}-80x-5=0
ax^{2}+bx+c=0 પ્રપત્રના બધા સમીકરણો ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} નો ઉપયોગ કરી ઉકેલી શકાય છે. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર બે નિરાકરણો આપે છે, એક જ્યારે ± સરવાલો હોય અને એક જ્યારે તે બાદબાકી હોય.
x=\frac{-\left(-80\right)±\sqrt{\left(-80\right)^{2}-4\times 16\left(-5\right)}}{2\times 16}
આ સમીકરણ માનક ફૉર્મમાં છે: ax^{2}+bx+c=0. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} માં, a માટે 16 ને, b માટે -80 ને, અને c માટે -5 ને બદલીને મૂકો.
x=\frac{-\left(-80\right)±\sqrt{6400-4\times 16\left(-5\right)}}{2\times 16}
વર્ગ -80.
x=\frac{-\left(-80\right)±\sqrt{6400-64\left(-5\right)}}{2\times 16}
16 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-\left(-80\right)±\sqrt{6400+320}}{2\times 16}
-5 ને -64 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-\left(-80\right)±\sqrt{6720}}{2\times 16}
320 માં 6400 ઍડ કરો.
x=\frac{-\left(-80\right)±8\sqrt{105}}{2\times 16}
6720 નો વર્ગ મૂળ લો.
x=\frac{80±8\sqrt{105}}{2\times 16}
-80 નો વિરોધી 80 છે.
x=\frac{80±8\sqrt{105}}{32}
16 ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{8\sqrt{105}+80}{32}
હવે x=\frac{80±8\sqrt{105}}{32} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ધન હોય. 8\sqrt{105} માં 80 ઍડ કરો.
x=\frac{\sqrt{105}}{4}+\frac{5}{2}
80+8\sqrt{105} નો 32 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{80-8\sqrt{105}}{32}
હવે x=\frac{80±8\sqrt{105}}{32} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ઋણ હોય. 80 માંથી 8\sqrt{105} ને ઘટાડો.
x=-\frac{\sqrt{105}}{4}+\frac{5}{2}
80-8\sqrt{105} નો 32 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{\sqrt{105}}{4}+\frac{5}{2} x=-\frac{\sqrt{105}}{4}+\frac{5}{2}
સમીકરણ હવે ઉકેલાઈ ગયું છે.
x+16x^{2}=81x+5
બંને સાઇડ્સ માટે 16x^{2} ઍડ કરો.
x+16x^{2}-81x=5
બન્ને બાજુથી 81x ઘટાડો.
-80x+16x^{2}=5
-80x ને મેળવવા માટે x અને -81x ને એકસાથે કરો.
16x^{2}-80x=5
ચતુર્વર્ગીય સમીકરણ જેમ કે આ એક વર્ગને પૂર્ણ કરીને ઉકેલી શકાય છે. વર્ગને પૂર્ણ કરવા માટે, સમીકરણ પહેલા આ પ્રપત્રમાં હોવું જોઈએ : x^{2}+bx=c.
\frac{16x^{2}-80x}{16}=\frac{5}{16}
બન્ને બાજુનો 16 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}+\left(-\frac{80}{16}\right)x=\frac{5}{16}
16 થી ભાગાકાર કરવાથી 16 સાથે ગુણાકારને પૂર્વવત્ કરે છે.
x^{2}-5x=\frac{5}{16}
-80 નો 16 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}-5x+\left(-\frac{5}{2}\right)^{2}=\frac{5}{16}+\left(-\frac{5}{2}\right)^{2}
-5, x પદના ગુણાંકને, -\frac{5}{2} મેળવવા માટે 2 થી ભાગાકાર કરો. પછી -\frac{5}{2} ના વર્ગને સમીકરણની બન્ને બાજુ ઍડ કરો. આ પગલું સમીકરણના ડાબા હાથ બાજુને સંપૂર્ણ વર્ગ બનાવે છે.
x^{2}-5x+\frac{25}{4}=\frac{5}{16}+\frac{25}{4}
અપૂર્ણાંકના ગુણક અને ભાજન બન્નેનો વર્ગ કાઢીને -\frac{5}{2} નો વર્ગ કાઢો.
x^{2}-5x+\frac{25}{4}=\frac{105}{16}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{25}{4} માં \frac{5}{16} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
\left(x-\frac{5}{2}\right)^{2}=\frac{105}{16}
અવયવ x^{2}-5x+\frac{25}{4}. સામાન્ય રીતે, જયારે x^{2}+bx+c એક પૂર્ણ વર્ગ હોય, ત્યારે તેનો અવયવ હંમેશાં \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} તરીકે કાઢી શકાય છે.
\sqrt{\left(x-\frac{5}{2}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{105}{16}}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો વર્ગ મૂળ લો.
x-\frac{5}{2}=\frac{\sqrt{105}}{4} x-\frac{5}{2}=-\frac{\sqrt{105}}{4}
સરળ બનાવો.
x=\frac{\sqrt{105}}{4}+\frac{5}{2} x=-\frac{\sqrt{105}}{4}+\frac{5}{2}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{5}{2} ઍડ કરો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}