x માટે ઉકેલો
x=-\frac{1}{6}\approx -0.166666667
x=1
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
a+b=-5 ab=6\left(-1\right)=-6
સમીકરણને ઉકેલવા માટે, સમૂહીકરણ કરીને ડાબા હાથ બાજુની અવયવ પાડો. પ્રથમ, ડાબા હાથ બાજુની 6x^{2}+ax+bx-1 તરીકે ફરીથી લખવાની જરૂર છે. a અને b ને શોધવા માટે, ઉકેલી શકાય તે માટે સિસ્ટમ સેટ કરો.
1,-6 2,-3
ab ઋણાત્મક હોવાથી, a અને b વિરુદ્ધ ચિહ્ન ધરાવે છે. a+b ઋણાત્મક હોવાથી, ઋણાત્મક સંખ્યામાં ઘનાત્મક કરતાં વધારે સંપૂર્ણ મૂલ્ય છે. આવી બધી પૂર્ણાંક જોડીની સૂચી બનાવો જે ઉત્પાદન -6 આપે છે.
1-6=-5 2-3=-1
દરેક જોડી માટે સરવાળાની ગણતરી કરો.
a=-6 b=1
સમાધાન એ જોડી છે જે સરવાળો -5 આપે છે.
\left(6x^{2}-6x\right)+\left(x-1\right)
6x^{2}-5x-1 ને \left(6x^{2}-6x\right)+\left(x-1\right) તરીકે ફરીથી લખો.
6x\left(x-1\right)+x-1
6x^{2}-6x માં 6x ના અવયવ પાડો.
\left(x-1\right)\left(6x+1\right)
પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરીને સામાન્ય પદ x-1 ના અવયવ પાડો.
x=1 x=-\frac{1}{6}
સમીકરણનો ઉકેલ શોધવા માટે, x-1=0 અને 6x+1=0 ઉકેલો.
6x^{2}-5x-1=0
ax^{2}+bx+c=0 પ્રપત્રના બધા સમીકરણો ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} નો ઉપયોગ કરી ઉકેલી શકાય છે. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર બે નિરાકરણો આપે છે, એક જ્યારે ± સરવાલો હોય અને એક જ્યારે તે બાદબાકી હોય.
x=\frac{-\left(-5\right)±\sqrt{\left(-5\right)^{2}-4\times 6\left(-1\right)}}{2\times 6}
આ સમીકરણ માનક ફૉર્મમાં છે: ax^{2}+bx+c=0. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} માં, a માટે 6 ને, b માટે -5 ને, અને c માટે -1 ને બદલીને મૂકો.
x=\frac{-\left(-5\right)±\sqrt{25-4\times 6\left(-1\right)}}{2\times 6}
વર્ગ -5.
x=\frac{-\left(-5\right)±\sqrt{25-24\left(-1\right)}}{2\times 6}
6 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-\left(-5\right)±\sqrt{25+24}}{2\times 6}
-1 ને -24 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-\left(-5\right)±\sqrt{49}}{2\times 6}
24 માં 25 ઍડ કરો.
x=\frac{-\left(-5\right)±7}{2\times 6}
49 નો વર્ગ મૂળ લો.
x=\frac{5±7}{2\times 6}
-5 નો વિરોધી 5 છે.
x=\frac{5±7}{12}
6 ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{12}{12}
હવે x=\frac{5±7}{12} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ધન હોય. 7 માં 5 ઍડ કરો.
x=1
12 નો 12 થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{2}{12}
હવે x=\frac{5±7}{12} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ઋણ હોય. 5 માંથી 7 ને ઘટાડો.
x=-\frac{1}{6}
2 બહાર કાઢીને અને રદ કરીને ન્યૂનતમ ટર્મ્સ પર અપૂર્ણાંક \frac{-2}{12} ને ઘટાડો.
x=1 x=-\frac{1}{6}
સમીકરણ હવે ઉકેલાઈ ગયું છે.
6x^{2}-5x-1=0
ચતુર્વર્ગીય સમીકરણ જેમ કે આ એક વર્ગને પૂર્ણ કરીને ઉકેલી શકાય છે. વર્ગને પૂર્ણ કરવા માટે, સમીકરણ પહેલા આ પ્રપત્રમાં હોવું જોઈએ : x^{2}+bx=c.
6x^{2}-5x-1-\left(-1\right)=-\left(-1\right)
સમીકરણની બન્ને બાજુ 1 ઍડ કરો.
6x^{2}-5x=-\left(-1\right)
સ્વયંમાંથી -1 ઘટાડવા પર 0 બચે.
6x^{2}-5x=1
0 માંથી -1 ને ઘટાડો.
\frac{6x^{2}-5x}{6}=\frac{1}{6}
બન્ને બાજુનો 6 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}-\frac{5}{6}x=\frac{1}{6}
6 થી ભાગાકાર કરવાથી 6 સાથે ગુણાકારને પૂર્વવત્ કરે છે.
x^{2}-\frac{5}{6}x+\left(-\frac{5}{12}\right)^{2}=\frac{1}{6}+\left(-\frac{5}{12}\right)^{2}
-\frac{5}{6}, x પદના ગુણાંકને, -\frac{5}{12} મેળવવા માટે 2 થી ભાગાકાર કરો. પછી -\frac{5}{12} ના વર્ગને સમીકરણની બન્ને બાજુ ઍડ કરો. આ પગલું સમીકરણના ડાબા હાથ બાજુને સંપૂર્ણ વર્ગ બનાવે છે.
x^{2}-\frac{5}{6}x+\frac{25}{144}=\frac{1}{6}+\frac{25}{144}
અપૂર્ણાંકના ગુણક અને ભાજન બન્નેનો વર્ગ કાઢીને -\frac{5}{12} નો વર્ગ કાઢો.
x^{2}-\frac{5}{6}x+\frac{25}{144}=\frac{49}{144}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{25}{144} માં \frac{1}{6} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
\left(x-\frac{5}{12}\right)^{2}=\frac{49}{144}
અવયવ x^{2}-\frac{5}{6}x+\frac{25}{144}. સામાન્ય રીતે, જયારે x^{2}+bx+c એક પૂર્ણ વર્ગ હોય, ત્યારે તેનો અવયવ હંમેશાં \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} તરીકે કાઢી શકાય છે.
\sqrt{\left(x-\frac{5}{12}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{49}{144}}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો વર્ગ મૂળ લો.
x-\frac{5}{12}=\frac{7}{12} x-\frac{5}{12}=-\frac{7}{12}
સરળ બનાવો.
x=1 x=-\frac{1}{6}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{5}{12} ઍડ કરો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}