x માટે ઉકેલો
x=-\frac{2}{5}=-0.4
x=1
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
a+b=-3 ab=5\left(-2\right)=-10
સમીકરણને ઉકેલવા માટે, સમૂહીકરણ કરીને ડાબા હાથ બાજુની અવયવ પાડો. પ્રથમ, ડાબા હાથ બાજુની 5x^{2}+ax+bx-2 તરીકે ફરીથી લખવાની જરૂર છે. a અને b ને શોધવા માટે, ઉકેલી શકાય તે માટે સિસ્ટમ સેટ કરો.
1,-10 2,-5
ab ઋણાત્મક હોવાથી, a અને b વિરુદ્ધ ચિહ્ન ધરાવે છે. a+b ઋણાત્મક હોવાથી, ઋણાત્મક સંખ્યામાં ઘનાત્મક કરતાં વધારે સંપૂર્ણ મૂલ્ય છે. આવી બધી પૂર્ણાંક જોડીની સૂચી બનાવો જે ઉત્પાદન -10 આપે છે.
1-10=-9 2-5=-3
દરેક જોડી માટે સરવાળાની ગણતરી કરો.
a=-5 b=2
સમાધાન એ જોડી છે જે સરવાળો -3 આપે છે.
\left(5x^{2}-5x\right)+\left(2x-2\right)
5x^{2}-3x-2 ને \left(5x^{2}-5x\right)+\left(2x-2\right) તરીકે ફરીથી લખો.
5x\left(x-1\right)+2\left(x-1\right)
પ્રથમ સમૂહમાં 5x અને બીજા સમૂહમાં 2 ના અવયવ પાડો.
\left(x-1\right)\left(5x+2\right)
પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરીને સામાન્ય પદ x-1 ના અવયવ પાડો.
x=1 x=-\frac{2}{5}
સમીકરણનો ઉકેલ શોધવા માટે, x-1=0 અને 5x+2=0 ઉકેલો.
5x^{2}-3x-2=0
ax^{2}+bx+c=0 પ્રપત્રના બધા સમીકરણો ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} નો ઉપયોગ કરી ઉકેલી શકાય છે. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર બે નિરાકરણો આપે છે, એક જ્યારે ± સરવાલો હોય અને એક જ્યારે તે બાદબાકી હોય.
x=\frac{-\left(-3\right)±\sqrt{\left(-3\right)^{2}-4\times 5\left(-2\right)}}{2\times 5}
આ સમીકરણ માનક ફૉર્મમાં છે: ax^{2}+bx+c=0. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} માં, a માટે 5 ને, b માટે -3 ને, અને c માટે -2 ને બદલીને મૂકો.
x=\frac{-\left(-3\right)±\sqrt{9-4\times 5\left(-2\right)}}{2\times 5}
વર્ગ -3.
x=\frac{-\left(-3\right)±\sqrt{9-20\left(-2\right)}}{2\times 5}
5 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-\left(-3\right)±\sqrt{9+40}}{2\times 5}
-2 ને -20 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-\left(-3\right)±\sqrt{49}}{2\times 5}
40 માં 9 ઍડ કરો.
x=\frac{-\left(-3\right)±7}{2\times 5}
49 નો વર્ગ મૂળ લો.
x=\frac{3±7}{2\times 5}
-3 નો વિરોધી 3 છે.
x=\frac{3±7}{10}
5 ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{10}{10}
હવે x=\frac{3±7}{10} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ધન હોય. 7 માં 3 ઍડ કરો.
x=1
10 નો 10 થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{4}{10}
હવે x=\frac{3±7}{10} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ઋણ હોય. 3 માંથી 7 ને ઘટાડો.
x=-\frac{2}{5}
2 બહાર કાઢીને અને રદ કરીને ન્યૂનતમ ટર્મ્સ પર અપૂર્ણાંક \frac{-4}{10} ને ઘટાડો.
x=1 x=-\frac{2}{5}
સમીકરણ હવે ઉકેલાઈ ગયું છે.
5x^{2}-3x-2=0
ચતુર્વર્ગીય સમીકરણ જેમ કે આ એક વર્ગને પૂર્ણ કરીને ઉકેલી શકાય છે. વર્ગને પૂર્ણ કરવા માટે, સમીકરણ પહેલા આ પ્રપત્રમાં હોવું જોઈએ : x^{2}+bx=c.
5x^{2}-3x-2-\left(-2\right)=-\left(-2\right)
સમીકરણની બન્ને બાજુ 2 ઍડ કરો.
5x^{2}-3x=-\left(-2\right)
સ્વયંમાંથી -2 ઘટાડવા પર 0 બચે.
5x^{2}-3x=2
0 માંથી -2 ને ઘટાડો.
\frac{5x^{2}-3x}{5}=\frac{2}{5}
બન્ને બાજુનો 5 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}-\frac{3}{5}x=\frac{2}{5}
5 થી ભાગાકાર કરવાથી 5 સાથે ગુણાકારને પૂર્વવત્ કરે છે.
x^{2}-\frac{3}{5}x+\left(-\frac{3}{10}\right)^{2}=\frac{2}{5}+\left(-\frac{3}{10}\right)^{2}
-\frac{3}{5}, x પદના ગુણાંકને, -\frac{3}{10} મેળવવા માટે 2 થી ભાગાકાર કરો. પછી -\frac{3}{10} ના વર્ગને સમીકરણની બન્ને બાજુ ઍડ કરો. આ પગલું સમીકરણના ડાબા હાથ બાજુને સંપૂર્ણ વર્ગ બનાવે છે.
x^{2}-\frac{3}{5}x+\frac{9}{100}=\frac{2}{5}+\frac{9}{100}
અપૂર્ણાંકના ગુણક અને ભાજન બન્નેનો વર્ગ કાઢીને -\frac{3}{10} નો વર્ગ કાઢો.
x^{2}-\frac{3}{5}x+\frac{9}{100}=\frac{49}{100}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{9}{100} માં \frac{2}{5} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
\left(x-\frac{3}{10}\right)^{2}=\frac{49}{100}
અવયવ x^{2}-\frac{3}{5}x+\frac{9}{100}. સામાન્ય રીતે, જયારે x^{2}+bx+c એક પૂર્ણ વર્ગ હોય, ત્યારે તેનો અવયવ હંમેશાં \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} તરીકે કાઢી શકાય છે.
\sqrt{\left(x-\frac{3}{10}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{49}{100}}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો વર્ગ મૂળ લો.
x-\frac{3}{10}=\frac{7}{10} x-\frac{3}{10}=-\frac{7}{10}
સરળ બનાવો.
x=1 x=-\frac{2}{5}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{3}{10} ઍડ કરો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}