t માટે ઉકેલો
t = \frac{6 \sqrt{51} + 36}{5} \approx 15.769714114
t=\frac{36-6\sqrt{51}}{5}\approx -1.369714114
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
5t^{2}-72t-108=0
ax^{2}+bx+c=0 પ્રપત્રના બધા સમીકરણો ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} નો ઉપયોગ કરી ઉકેલી શકાય છે. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર બે નિરાકરણો આપે છે, એક જ્યારે ± સરવાલો હોય અને એક જ્યારે તે બાદબાકી હોય.
t=\frac{-\left(-72\right)±\sqrt{\left(-72\right)^{2}-4\times 5\left(-108\right)}}{2\times 5}
આ સમીકરણ માનક ફૉર્મમાં છે: ax^{2}+bx+c=0. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} માં, a માટે 5 ને, b માટે -72 ને, અને c માટે -108 ને બદલીને મૂકો.
t=\frac{-\left(-72\right)±\sqrt{5184-4\times 5\left(-108\right)}}{2\times 5}
વર્ગ -72.
t=\frac{-\left(-72\right)±\sqrt{5184-20\left(-108\right)}}{2\times 5}
5 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
t=\frac{-\left(-72\right)±\sqrt{5184+2160}}{2\times 5}
-108 ને -20 વાર ગુણાકાર કરો.
t=\frac{-\left(-72\right)±\sqrt{7344}}{2\times 5}
2160 માં 5184 ઍડ કરો.
t=\frac{-\left(-72\right)±12\sqrt{51}}{2\times 5}
7344 નો વર્ગ મૂળ લો.
t=\frac{72±12\sqrt{51}}{2\times 5}
-72 નો વિરોધી 72 છે.
t=\frac{72±12\sqrt{51}}{10}
5 ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
t=\frac{12\sqrt{51}+72}{10}
હવે t=\frac{72±12\sqrt{51}}{10} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ધન હોય. 12\sqrt{51} માં 72 ઍડ કરો.
t=\frac{6\sqrt{51}+36}{5}
72+12\sqrt{51} નો 10 થી ભાગાકાર કરો.
t=\frac{72-12\sqrt{51}}{10}
હવે t=\frac{72±12\sqrt{51}}{10} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ઋણ હોય. 72 માંથી 12\sqrt{51} ને ઘટાડો.
t=\frac{36-6\sqrt{51}}{5}
72-12\sqrt{51} નો 10 થી ભાગાકાર કરો.
t=\frac{6\sqrt{51}+36}{5} t=\frac{36-6\sqrt{51}}{5}
સમીકરણ હવે ઉકેલાઈ ગયું છે.
5t^{2}-72t-108=0
ચતુર્વર્ગીય સમીકરણ જેમ કે આ એક વર્ગને પૂર્ણ કરીને ઉકેલી શકાય છે. વર્ગને પૂર્ણ કરવા માટે, સમીકરણ પહેલા આ પ્રપત્રમાં હોવું જોઈએ : x^{2}+bx=c.
5t^{2}-72t-108-\left(-108\right)=-\left(-108\right)
સમીકરણની બન્ને બાજુ 108 ઍડ કરો.
5t^{2}-72t=-\left(-108\right)
સ્વયંમાંથી -108 ઘટાડવા પર 0 બચે.
5t^{2}-72t=108
0 માંથી -108 ને ઘટાડો.
\frac{5t^{2}-72t}{5}=\frac{108}{5}
બન્ને બાજુનો 5 થી ભાગાકાર કરો.
t^{2}-\frac{72}{5}t=\frac{108}{5}
5 થી ભાગાકાર કરવાથી 5 સાથે ગુણાકારને પૂર્વવત્ કરે છે.
t^{2}-\frac{72}{5}t+\left(-\frac{36}{5}\right)^{2}=\frac{108}{5}+\left(-\frac{36}{5}\right)^{2}
-\frac{72}{5}, x પદના ગુણાંકને, -\frac{36}{5} મેળવવા માટે 2 થી ભાગાકાર કરો. પછી -\frac{36}{5} ના વર્ગને સમીકરણની બન્ને બાજુ ઍડ કરો. આ પગલું સમીકરણના ડાબા હાથ બાજુને સંપૂર્ણ વર્ગ બનાવે છે.
t^{2}-\frac{72}{5}t+\frac{1296}{25}=\frac{108}{5}+\frac{1296}{25}
અપૂર્ણાંકના ગુણક અને ભાજન બન્નેનો વર્ગ કાઢીને -\frac{36}{5} નો વર્ગ કાઢો.
t^{2}-\frac{72}{5}t+\frac{1296}{25}=\frac{1836}{25}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{1296}{25} માં \frac{108}{5} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
\left(t-\frac{36}{5}\right)^{2}=\frac{1836}{25}
અવયવ t^{2}-\frac{72}{5}t+\frac{1296}{25}. સામાન્ય રીતે, જયારે x^{2}+bx+c એક પૂર્ણ વર્ગ હોય, ત્યારે તેનો અવયવ હંમેશાં \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} તરીકે કાઢી શકાય છે.
\sqrt{\left(t-\frac{36}{5}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{1836}{25}}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો વર્ગ મૂળ લો.
t-\frac{36}{5}=\frac{6\sqrt{51}}{5} t-\frac{36}{5}=-\frac{6\sqrt{51}}{5}
સરળ બનાવો.
t=\frac{6\sqrt{51}+36}{5} t=\frac{36-6\sqrt{51}}{5}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{36}{5} ઍડ કરો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}