અવયવ
3\left(6x-5\right)\left(2x+1\right)
મૂલ્યાંકન કરો
36x^{2}-12x-15
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
3\left(12x^{2}-4x-5\right)
3 નો અવયવ પાડો.
a+b=-4 ab=12\left(-5\right)=-60
12x^{2}-4x-5 ગણતરી કરો. સમૂહીકરણ કરીને પદાવલિનું અવયવ પાડો.પ્રથમ, આ પદાવલિને 12x^{2}+ax+bx-5 તરીકે ફરીથી લખવાની જરૂર છે. a અને b ને શોધવા માટે, ઉકેલી શકાય તે માટે સિસ્ટમ સેટ કરો.
1,-60 2,-30 3,-20 4,-15 5,-12 6,-10
ab ઋણાત્મક હોવાથી, a અને b વિરુદ્ધ ચિહ્ન ધરાવે છે. a+b ઋણાત્મક હોવાથી, ઋણાત્મક સંખ્યામાં ઘનાત્મક કરતાં વધારે સંપૂર્ણ મૂલ્ય છે. આવી બધી પૂર્ણાંક જોડીની સૂચી બનાવો જે ઉત્પાદન -60 આપે છે.
1-60=-59 2-30=-28 3-20=-17 4-15=-11 5-12=-7 6-10=-4
દરેક જોડી માટે સરવાળાની ગણતરી કરો.
a=-10 b=6
સમાધાન એ જોડી છે જે સરવાળો -4 આપે છે.
\left(12x^{2}-10x\right)+\left(6x-5\right)
12x^{2}-4x-5 ને \left(12x^{2}-10x\right)+\left(6x-5\right) તરીકે ફરીથી લખો.
2x\left(6x-5\right)+6x-5
12x^{2}-10x માં 2x ના અવયવ પાડો.
\left(6x-5\right)\left(2x+1\right)
પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરીને સામાન્ય પદ 6x-5 ના અવયવ પાડો.
3\left(6x-5\right)\left(2x+1\right)
સંપૂર્ણ અવયવ પાડેલ પદાવલિને ફરીથી લખો.
36x^{2}-12x-15=0
વર્ગાત્મક બહુપદીના ax^{2}+bx+c=a\left(x-x_{1}\right)\left(x-x_{2}\right) રૂપાંતરણનો ઉપયોગ કરીને અવયવ પાડી શકાય, જ્યા x_{1} અને x_{2} ax^{2}+bx+c=0 દ્વિઘાત સમીકરણનાં ઉકેલો છે.
x=\frac{-\left(-12\right)±\sqrt{\left(-12\right)^{2}-4\times 36\left(-15\right)}}{2\times 36}
ax^{2}+bx+c=0 પ્રપત્રના બધા સમીકરણો ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} નો ઉપયોગ કરી ઉકેલી શકાય છે. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર બે નિરાકરણો આપે છે, એક જ્યારે ± સરવાલો હોય અને એક જ્યારે તે બાદબાકી હોય.
x=\frac{-\left(-12\right)±\sqrt{144-4\times 36\left(-15\right)}}{2\times 36}
વર્ગ -12.
x=\frac{-\left(-12\right)±\sqrt{144-144\left(-15\right)}}{2\times 36}
36 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-\left(-12\right)±\sqrt{144+2160}}{2\times 36}
-15 ને -144 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-\left(-12\right)±\sqrt{2304}}{2\times 36}
2160 માં 144 ઍડ કરો.
x=\frac{-\left(-12\right)±48}{2\times 36}
2304 નો વર્ગ મૂળ લો.
x=\frac{12±48}{2\times 36}
-12 નો વિરોધી 12 છે.
x=\frac{12±48}{72}
36 ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{60}{72}
હવે x=\frac{12±48}{72} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ધન હોય. 48 માં 12 ઍડ કરો.
x=\frac{5}{6}
12 બહાર કાઢીને અને રદ કરીને ન્યૂનતમ ટર્મ્સ પર અપૂર્ણાંક \frac{60}{72} ને ઘટાડો.
x=-\frac{36}{72}
હવે x=\frac{12±48}{72} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ઋણ હોય. 12 માંથી 48 ને ઘટાડો.
x=-\frac{1}{2}
36 બહાર કાઢીને અને રદ કરીને ન્યૂનતમ ટર્મ્સ પર અપૂર્ણાંક \frac{-36}{72} ને ઘટાડો.
36x^{2}-12x-15=36\left(x-\frac{5}{6}\right)\left(x-\left(-\frac{1}{2}\right)\right)
ax^{2}+bx+c=a\left(x-x_{1}\right)\left(x-x_{2}\right) નો ઉપયોગ કરીને મૂળ શબ્દયોજના અવયવ પાડો. x_{1} ને બદલે \frac{5}{6} અને x_{2} ને બદલે -\frac{1}{2} મૂકો.
36x^{2}-12x-15=36\left(x-\frac{5}{6}\right)\left(x+\frac{1}{2}\right)
ફૉર્મ p-\left(-q\right) થી p+q ની બધી અભિવ્યક્તિઓને સરળ બનાવો.
36x^{2}-12x-15=36\times \frac{6x-5}{6}\left(x+\frac{1}{2}\right)
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઘટાડીને x માંથી \frac{5}{6} ને ઘટાડો. પછી જો શક્ય હોય તો અપૂર્ણાંકને ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
36x^{2}-12x-15=36\times \frac{6x-5}{6}\times \frac{2x+1}{2}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને x માં \frac{1}{2} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
36x^{2}-12x-15=36\times \frac{\left(6x-5\right)\left(2x+1\right)}{6\times 2}
ગુણક વખતનો ગુણક અને ભાજક વખતનો ભાજક દ્વારા ગુણાકાર કરીને \frac{6x-5}{6} નો \frac{2x+1}{2} વાર ગુણાકાર કરો. પછી જો શક્ય હોય તો અપૂર્ણાંકને ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
36x^{2}-12x-15=36\times \frac{\left(6x-5\right)\left(2x+1\right)}{12}
2 ને 6 વાર ગુણાકાર કરો.
36x^{2}-12x-15=3\left(6x-5\right)\left(2x+1\right)
36 અને 12 માં ગુરુત્તમ સામાન્ય અવયવ 12 ની બહાર રદ કરો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}