z માટે ઉકેલો
z = \frac{\sqrt{61} + 1}{6} \approx 1.468374946
z=\frac{1-\sqrt{61}}{6}\approx -1.135041613
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
3z^{2}-z-5=0
ax^{2}+bx+c=0 પ્રપત્રના બધા સમીકરણો ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} નો ઉપયોગ કરી ઉકેલી શકાય છે. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર બે નિરાકરણો આપે છે, એક જ્યારે ± સરવાલો હોય અને એક જ્યારે તે બાદબાકી હોય.
z=\frac{-\left(-1\right)±\sqrt{1-4\times 3\left(-5\right)}}{2\times 3}
આ સમીકરણ માનક ફૉર્મમાં છે: ax^{2}+bx+c=0. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} માં, a માટે 3 ને, b માટે -1 ને, અને c માટે -5 ને બદલીને મૂકો.
z=\frac{-\left(-1\right)±\sqrt{1-12\left(-5\right)}}{2\times 3}
3 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
z=\frac{-\left(-1\right)±\sqrt{1+60}}{2\times 3}
-5 ને -12 વાર ગુણાકાર કરો.
z=\frac{-\left(-1\right)±\sqrt{61}}{2\times 3}
60 માં 1 ઍડ કરો.
z=\frac{1±\sqrt{61}}{2\times 3}
-1 નો વિરોધી 1 છે.
z=\frac{1±\sqrt{61}}{6}
3 ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
z=\frac{\sqrt{61}+1}{6}
હવે z=\frac{1±\sqrt{61}}{6} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ધન હોય. \sqrt{61} માં 1 ઍડ કરો.
z=\frac{1-\sqrt{61}}{6}
હવે z=\frac{1±\sqrt{61}}{6} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ઋણ હોય. 1 માંથી \sqrt{61} ને ઘટાડો.
z=\frac{\sqrt{61}+1}{6} z=\frac{1-\sqrt{61}}{6}
સમીકરણ હવે ઉકેલાઈ ગયું છે.
3z^{2}-z-5=0
ચતુર્વર્ગીય સમીકરણ જેમ કે આ એક વર્ગને પૂર્ણ કરીને ઉકેલી શકાય છે. વર્ગને પૂર્ણ કરવા માટે, સમીકરણ પહેલા આ પ્રપત્રમાં હોવું જોઈએ : x^{2}+bx=c.
3z^{2}-z-5-\left(-5\right)=-\left(-5\right)
સમીકરણની બન્ને બાજુ 5 ઍડ કરો.
3z^{2}-z=-\left(-5\right)
સ્વયંમાંથી -5 ઘટાડવા પર 0 બચે.
3z^{2}-z=5
0 માંથી -5 ને ઘટાડો.
\frac{3z^{2}-z}{3}=\frac{5}{3}
બન્ને બાજુનો 3 થી ભાગાકાર કરો.
z^{2}-\frac{1}{3}z=\frac{5}{3}
3 થી ભાગાકાર કરવાથી 3 સાથે ગુણાકારને પૂર્વવત્ કરે છે.
z^{2}-\frac{1}{3}z+\left(-\frac{1}{6}\right)^{2}=\frac{5}{3}+\left(-\frac{1}{6}\right)^{2}
-\frac{1}{3}, x પદના ગુણાંકને, -\frac{1}{6} મેળવવા માટે 2 થી ભાગાકાર કરો. પછી -\frac{1}{6} ના વર્ગને સમીકરણની બન્ને બાજુ ઍડ કરો. આ પગલું સમીકરણના ડાબા હાથ બાજુને સંપૂર્ણ વર્ગ બનાવે છે.
z^{2}-\frac{1}{3}z+\frac{1}{36}=\frac{5}{3}+\frac{1}{36}
અપૂર્ણાંકના ગુણક અને ભાજન બન્નેનો વર્ગ કાઢીને -\frac{1}{6} નો વર્ગ કાઢો.
z^{2}-\frac{1}{3}z+\frac{1}{36}=\frac{61}{36}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{1}{36} માં \frac{5}{3} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
\left(z-\frac{1}{6}\right)^{2}=\frac{61}{36}
અવયવ z^{2}-\frac{1}{3}z+\frac{1}{36}. સામાન્ય રીતે, જયારે x^{2}+bx+c એક પૂર્ણ વર્ગ હોય, ત્યારે તેનો અવયવ હંમેશાં \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} તરીકે કાઢી શકાય છે.
\sqrt{\left(z-\frac{1}{6}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{61}{36}}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો વર્ગ મૂળ લો.
z-\frac{1}{6}=\frac{\sqrt{61}}{6} z-\frac{1}{6}=-\frac{\sqrt{61}}{6}
સરળ બનાવો.
z=\frac{\sqrt{61}+1}{6} z=\frac{1-\sqrt{61}}{6}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{1}{6} ઍડ કરો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}