x માટે ઉકેલો
x = \frac{\sqrt{97} + 10}{3} \approx 6.616285934
x=\frac{10-\sqrt{97}}{3}\approx 0.050380733
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
3x^{2}-20x+1=0
ax^{2}+bx+c=0 પ્રપત્રના બધા સમીકરણો ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} નો ઉપયોગ કરી ઉકેલી શકાય છે. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર બે નિરાકરણો આપે છે, એક જ્યારે ± સરવાલો હોય અને એક જ્યારે તે બાદબાકી હોય.
x=\frac{-\left(-20\right)±\sqrt{\left(-20\right)^{2}-4\times 3}}{2\times 3}
આ સમીકરણ માનક ફૉર્મમાં છે: ax^{2}+bx+c=0. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} માં, a માટે 3 ને, b માટે -20 ને, અને c માટે 1 ને બદલીને મૂકો.
x=\frac{-\left(-20\right)±\sqrt{400-4\times 3}}{2\times 3}
વર્ગ -20.
x=\frac{-\left(-20\right)±\sqrt{400-12}}{2\times 3}
3 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-\left(-20\right)±\sqrt{388}}{2\times 3}
-12 માં 400 ઍડ કરો.
x=\frac{-\left(-20\right)±2\sqrt{97}}{2\times 3}
388 નો વર્ગ મૂળ લો.
x=\frac{20±2\sqrt{97}}{2\times 3}
-20 નો વિરોધી 20 છે.
x=\frac{20±2\sqrt{97}}{6}
3 ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{2\sqrt{97}+20}{6}
હવે x=\frac{20±2\sqrt{97}}{6} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ધન હોય. 2\sqrt{97} માં 20 ઍડ કરો.
x=\frac{\sqrt{97}+10}{3}
20+2\sqrt{97} નો 6 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{20-2\sqrt{97}}{6}
હવે x=\frac{20±2\sqrt{97}}{6} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ઋણ હોય. 20 માંથી 2\sqrt{97} ને ઘટાડો.
x=\frac{10-\sqrt{97}}{3}
20-2\sqrt{97} નો 6 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{\sqrt{97}+10}{3} x=\frac{10-\sqrt{97}}{3}
સમીકરણ હવે ઉકેલાઈ ગયું છે.
3x^{2}-20x+1=0
ચતુર્વર્ગીય સમીકરણ જેમ કે આ એક વર્ગને પૂર્ણ કરીને ઉકેલી શકાય છે. વર્ગને પૂર્ણ કરવા માટે, સમીકરણ પહેલા આ પ્રપત્રમાં હોવું જોઈએ : x^{2}+bx=c.
3x^{2}-20x+1-1=-1
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 1 નો ઘટાડો કરો.
3x^{2}-20x=-1
સ્વયંમાંથી 1 ઘટાડવા પર 0 બચે.
\frac{3x^{2}-20x}{3}=-\frac{1}{3}
બન્ને બાજુનો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}-\frac{20}{3}x=-\frac{1}{3}
3 થી ભાગાકાર કરવાથી 3 સાથે ગુણાકારને પૂર્વવત્ કરે છે.
x^{2}-\frac{20}{3}x+\left(-\frac{10}{3}\right)^{2}=-\frac{1}{3}+\left(-\frac{10}{3}\right)^{2}
-\frac{20}{3}, x પદના ગુણાંકને, -\frac{10}{3} મેળવવા માટે 2 થી ભાગાકાર કરો. પછી -\frac{10}{3} ના વર્ગને સમીકરણની બન્ને બાજુ ઍડ કરો. આ પગલું સમીકરણના ડાબા હાથ બાજુને સંપૂર્ણ વર્ગ બનાવે છે.
x^{2}-\frac{20}{3}x+\frac{100}{9}=-\frac{1}{3}+\frac{100}{9}
અપૂર્ણાંકના ગુણક અને ભાજન બન્નેનો વર્ગ કાઢીને -\frac{10}{3} નો વર્ગ કાઢો.
x^{2}-\frac{20}{3}x+\frac{100}{9}=\frac{97}{9}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{100}{9} માં -\frac{1}{3} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
\left(x-\frac{10}{3}\right)^{2}=\frac{97}{9}
અવયવ x^{2}-\frac{20}{3}x+\frac{100}{9}. સામાન્ય રીતે, જયારે x^{2}+bx+c એક પૂર્ણ વર્ગ હોય, ત્યારે તેનો અવયવ હંમેશાં \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} તરીકે કાઢી શકાય છે.
\sqrt{\left(x-\frac{10}{3}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{97}{9}}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો વર્ગ મૂળ લો.
x-\frac{10}{3}=\frac{\sqrt{97}}{3} x-\frac{10}{3}=-\frac{\sqrt{97}}{3}
સરળ બનાવો.
x=\frac{\sqrt{97}+10}{3} x=\frac{10-\sqrt{97}}{3}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{10}{3} ઍડ કરો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}