x માટે ઉકેલો
x=-6
x=\frac{2}{3}\approx 0.666666667
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
a+b=16 ab=3\left(-12\right)=-36
સમીકરણને ઉકેલવા માટે, સમૂહીકરણ કરીને ડાબા હાથ બાજુની અવયવ પાડો. પ્રથમ, ડાબા હાથ બાજુની 3x^{2}+ax+bx-12 તરીકે ફરીથી લખવાની જરૂર છે. a અને b ને શોધવા માટે, ઉકેલી શકાય તે માટે સિસ્ટમ સેટ કરો.
-1,36 -2,18 -3,12 -4,9 -6,6
ab ઋણાત્મક હોવાથી, a અને b વિરુદ્ધ ચિહ્ન ધરાવે છે. a+b ઘનાત્મક હોવાથી, ઘનાત્મક સંખ્યામાં ઋણાત્મક કરતાં વધુ સંપૂર્ણ મૂલ્ય છે. આવી બધી પૂર્ણાંક જોડીની સૂચી બનાવો જે ઉત્પાદન -36 આપે છે.
-1+36=35 -2+18=16 -3+12=9 -4+9=5 -6+6=0
દરેક જોડી માટે સરવાળાની ગણતરી કરો.
a=-2 b=18
સમાધાન એ જોડી છે જે સરવાળો 16 આપે છે.
\left(3x^{2}-2x\right)+\left(18x-12\right)
3x^{2}+16x-12 ને \left(3x^{2}-2x\right)+\left(18x-12\right) તરીકે ફરીથી લખો.
x\left(3x-2\right)+6\left(3x-2\right)
પ્રથમ સમૂહમાં x અને બીજા સમૂહમાં 6 ના અવયવ પાડો.
\left(3x-2\right)\left(x+6\right)
પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરીને સામાન્ય પદ 3x-2 ના અવયવ પાડો.
x=\frac{2}{3} x=-6
સમીકરણનો ઉકેલ શોધવા માટે, 3x-2=0 અને x+6=0 ઉકેલો.
3x^{2}+16x-12=0
ax^{2}+bx+c=0 પ્રપત્રના બધા સમીકરણો ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} નો ઉપયોગ કરી ઉકેલી શકાય છે. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર બે નિરાકરણો આપે છે, એક જ્યારે ± સરવાલો હોય અને એક જ્યારે તે બાદબાકી હોય.
x=\frac{-16±\sqrt{16^{2}-4\times 3\left(-12\right)}}{2\times 3}
આ સમીકરણ માનક ફૉર્મમાં છે: ax^{2}+bx+c=0. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} માં, a માટે 3 ને, b માટે 16 ને, અને c માટે -12 ને બદલીને મૂકો.
x=\frac{-16±\sqrt{256-4\times 3\left(-12\right)}}{2\times 3}
વર્ગ 16.
x=\frac{-16±\sqrt{256-12\left(-12\right)}}{2\times 3}
3 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-16±\sqrt{256+144}}{2\times 3}
-12 ને -12 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-16±\sqrt{400}}{2\times 3}
144 માં 256 ઍડ કરો.
x=\frac{-16±20}{2\times 3}
400 નો વર્ગ મૂળ લો.
x=\frac{-16±20}{6}
3 ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{4}{6}
હવે x=\frac{-16±20}{6} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ધન હોય. 20 માં -16 ઍડ કરો.
x=\frac{2}{3}
2 બહાર કાઢીને અને રદ કરીને ન્યૂનતમ ટર્મ્સ પર અપૂર્ણાંક \frac{4}{6} ને ઘટાડો.
x=-\frac{36}{6}
હવે x=\frac{-16±20}{6} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ઋણ હોય. -16 માંથી 20 ને ઘટાડો.
x=-6
-36 નો 6 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{2}{3} x=-6
સમીકરણ હવે ઉકેલાઈ ગયું છે.
3x^{2}+16x-12=0
ચતુર્વર્ગીય સમીકરણ જેમ કે આ એક વર્ગને પૂર્ણ કરીને ઉકેલી શકાય છે. વર્ગને પૂર્ણ કરવા માટે, સમીકરણ પહેલા આ પ્રપત્રમાં હોવું જોઈએ : x^{2}+bx=c.
3x^{2}+16x-12-\left(-12\right)=-\left(-12\right)
સમીકરણની બન્ને બાજુ 12 ઍડ કરો.
3x^{2}+16x=-\left(-12\right)
સ્વયંમાંથી -12 ઘટાડવા પર 0 બચે.
3x^{2}+16x=12
0 માંથી -12 ને ઘટાડો.
\frac{3x^{2}+16x}{3}=\frac{12}{3}
બન્ને બાજુનો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}+\frac{16}{3}x=\frac{12}{3}
3 થી ભાગાકાર કરવાથી 3 સાથે ગુણાકારને પૂર્વવત્ કરે છે.
x^{2}+\frac{16}{3}x=4
12 નો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}+\frac{16}{3}x+\left(\frac{8}{3}\right)^{2}=4+\left(\frac{8}{3}\right)^{2}
\frac{16}{3}, x પદના ગુણાંકને, \frac{8}{3} મેળવવા માટે 2 થી ભાગાકાર કરો. પછી \frac{8}{3} ના વર્ગને સમીકરણની બન્ને બાજુ ઍડ કરો. આ પગલું સમીકરણના ડાબા હાથ બાજુને સંપૂર્ણ વર્ગ બનાવે છે.
x^{2}+\frac{16}{3}x+\frac{64}{9}=4+\frac{64}{9}
અપૂર્ણાંકના ગુણક અને ભાજન બન્નેનો વર્ગ કાઢીને \frac{8}{3} નો વર્ગ કાઢો.
x^{2}+\frac{16}{3}x+\frac{64}{9}=\frac{100}{9}
\frac{64}{9} માં 4 ઍડ કરો.
\left(x+\frac{8}{3}\right)^{2}=\frac{100}{9}
અવયવ x^{2}+\frac{16}{3}x+\frac{64}{9}. સામાન્ય રીતે, જયારે x^{2}+bx+c એક પૂર્ણ વર્ગ હોય, ત્યારે તેનો અવયવ હંમેશાં \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} તરીકે કાઢી શકાય છે.
\sqrt{\left(x+\frac{8}{3}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{100}{9}}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો વર્ગ મૂળ લો.
x+\frac{8}{3}=\frac{10}{3} x+\frac{8}{3}=-\frac{10}{3}
સરળ બનાવો.
x=\frac{2}{3} x=-6
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{8}{3} નો ઘટાડો કરો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}