x માટે ઉકેલો
x=\frac{\sqrt{37}-5}{6}\approx 0.180460422
x=\frac{-\sqrt{37}-5}{6}\approx -1.847127088
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
3x^{2}+5x-1=0
ax^{2}+bx+c=0 પ્રપત્રના બધા સમીકરણો ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} નો ઉપયોગ કરી ઉકેલી શકાય છે. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર બે નિરાકરણો આપે છે, એક જ્યારે ± સરવાલો હોય અને એક જ્યારે તે બાદબાકી હોય.
x=\frac{-5±\sqrt{5^{2}-4\times 3\left(-1\right)}}{2\times 3}
આ સમીકરણ માનક ફૉર્મમાં છે: ax^{2}+bx+c=0. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} માં, a માટે 3 ને, b માટે 5 ને, અને c માટે -1 ને બદલીને મૂકો.
x=\frac{-5±\sqrt{25-4\times 3\left(-1\right)}}{2\times 3}
વર્ગ 5.
x=\frac{-5±\sqrt{25-12\left(-1\right)}}{2\times 3}
3 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-5±\sqrt{25+12}}{2\times 3}
-1 ને -12 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-5±\sqrt{37}}{2\times 3}
12 માં 25 ઍડ કરો.
x=\frac{-5±\sqrt{37}}{6}
3 ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{\sqrt{37}-5}{6}
હવે x=\frac{-5±\sqrt{37}}{6} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ધન હોય. \sqrt{37} માં -5 ઍડ કરો.
x=\frac{-\sqrt{37}-5}{6}
હવે x=\frac{-5±\sqrt{37}}{6} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ઋણ હોય. -5 માંથી \sqrt{37} ને ઘટાડો.
x=\frac{\sqrt{37}-5}{6} x=\frac{-\sqrt{37}-5}{6}
સમીકરણ હવે ઉકેલાઈ ગયું છે.
3x^{2}+5x-1=0
ચતુર્વર્ગીય સમીકરણ જેમ કે આ એક વર્ગને પૂર્ણ કરીને ઉકેલી શકાય છે. વર્ગને પૂર્ણ કરવા માટે, સમીકરણ પહેલા આ પ્રપત્રમાં હોવું જોઈએ : x^{2}+bx=c.
3x^{2}+5x-1-\left(-1\right)=-\left(-1\right)
સમીકરણની બન્ને બાજુ 1 ઍડ કરો.
3x^{2}+5x=-\left(-1\right)
સ્વયંમાંથી -1 ઘટાડવા પર 0 બચે.
3x^{2}+5x=1
0 માંથી -1 ને ઘટાડો.
\frac{3x^{2}+5x}{3}=\frac{1}{3}
બન્ને બાજુનો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}+\frac{5}{3}x=\frac{1}{3}
3 થી ભાગાકાર કરવાથી 3 સાથે ગુણાકારને પૂર્વવત્ કરે છે.
x^{2}+\frac{5}{3}x+\left(\frac{5}{6}\right)^{2}=\frac{1}{3}+\left(\frac{5}{6}\right)^{2}
\frac{5}{3}, x પદના ગુણાંકને, \frac{5}{6} મેળવવા માટે 2 થી ભાગાકાર કરો. પછી \frac{5}{6} ના વર્ગને સમીકરણની બન્ને બાજુ ઍડ કરો. આ પગલું સમીકરણના ડાબા હાથ બાજુને સંપૂર્ણ વર્ગ બનાવે છે.
x^{2}+\frac{5}{3}x+\frac{25}{36}=\frac{1}{3}+\frac{25}{36}
અપૂર્ણાંકના ગુણક અને ભાજન બન્નેનો વર્ગ કાઢીને \frac{5}{6} નો વર્ગ કાઢો.
x^{2}+\frac{5}{3}x+\frac{25}{36}=\frac{37}{36}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{25}{36} માં \frac{1}{3} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
\left(x+\frac{5}{6}\right)^{2}=\frac{37}{36}
અવયવ x^{2}+\frac{5}{3}x+\frac{25}{36}. સામાન્ય રીતે, જયારે x^{2}+bx+c એક પૂર્ણ વર્ગ હોય, ત્યારે તેનો અવયવ હંમેશાં \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} તરીકે કાઢી શકાય છે.
\sqrt{\left(x+\frac{5}{6}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{37}{36}}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો વર્ગ મૂળ લો.
x+\frac{5}{6}=\frac{\sqrt{37}}{6} x+\frac{5}{6}=-\frac{\sqrt{37}}{6}
સરળ બનાવો.
x=\frac{\sqrt{37}-5}{6} x=\frac{-\sqrt{37}-5}{6}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{5}{6} નો ઘટાડો કરો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}