x માટે ઉકેલો
x = -\frac{23}{3} = -7\frac{2}{3} \approx -7.666666667
x=6
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
3x^{2}+5x-138=0
બન્ને બાજુથી 138 ઘટાડો.
a+b=5 ab=3\left(-138\right)=-414
સમીકરણને ઉકેલવા માટે, સમૂહીકરણ કરીને ડાબા હાથ બાજુની અવયવ પાડો. પ્રથમ, ડાબા હાથ બાજુની 3x^{2}+ax+bx-138 તરીકે ફરીથી લખવાની જરૂર છે. a અને b ને શોધવા માટે, ઉકેલી શકાય તે માટે સિસ્ટમ સેટ કરો.
-1,414 -2,207 -3,138 -6,69 -9,46 -18,23
ab ઋણાત્મક હોવાથી, a અને b વિરુદ્ધ ચિહ્ન ધરાવે છે. a+b ઘનાત્મક હોવાથી, ઘનાત્મક સંખ્યામાં ઋણાત્મક કરતાં વધુ સંપૂર્ણ મૂલ્ય છે. આવી બધી પૂર્ણાંક જોડીની સૂચી બનાવો જે ઉત્પાદન -414 આપે છે.
-1+414=413 -2+207=205 -3+138=135 -6+69=63 -9+46=37 -18+23=5
દરેક જોડી માટે સરવાળાની ગણતરી કરો.
a=-18 b=23
સમાધાન એ જોડી છે જે સરવાળો 5 આપે છે.
\left(3x^{2}-18x\right)+\left(23x-138\right)
3x^{2}+5x-138 ને \left(3x^{2}-18x\right)+\left(23x-138\right) તરીકે ફરીથી લખો.
3x\left(x-6\right)+23\left(x-6\right)
પ્રથમ સમૂહમાં 3x અને બીજા સમૂહમાં 23 ના અવયવ પાડો.
\left(x-6\right)\left(3x+23\right)
પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરીને સામાન્ય પદ x-6 ના અવયવ પાડો.
x=6 x=-\frac{23}{3}
સમીકરણનો ઉકેલ શોધવા માટે, x-6=0 અને 3x+23=0 ઉકેલો.
3x^{2}+5x=138
ax^{2}+bx+c=0 પ્રપત્રના બધા સમીકરણો ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} નો ઉપયોગ કરી ઉકેલી શકાય છે. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર બે નિરાકરણો આપે છે, એક જ્યારે ± સરવાલો હોય અને એક જ્યારે તે બાદબાકી હોય.
3x^{2}+5x-138=138-138
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 138 નો ઘટાડો કરો.
3x^{2}+5x-138=0
સ્વયંમાંથી 138 ઘટાડવા પર 0 બચે.
x=\frac{-5±\sqrt{5^{2}-4\times 3\left(-138\right)}}{2\times 3}
આ સમીકરણ માનક ફૉર્મમાં છે: ax^{2}+bx+c=0. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} માં, a માટે 3 ને, b માટે 5 ને, અને c માટે -138 ને બદલીને મૂકો.
x=\frac{-5±\sqrt{25-4\times 3\left(-138\right)}}{2\times 3}
વર્ગ 5.
x=\frac{-5±\sqrt{25-12\left(-138\right)}}{2\times 3}
3 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-5±\sqrt{25+1656}}{2\times 3}
-138 ને -12 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-5±\sqrt{1681}}{2\times 3}
1656 માં 25 ઍડ કરો.
x=\frac{-5±41}{2\times 3}
1681 નો વર્ગ મૂળ લો.
x=\frac{-5±41}{6}
3 ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{36}{6}
હવે x=\frac{-5±41}{6} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ધન હોય. 41 માં -5 ઍડ કરો.
x=6
36 નો 6 થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{46}{6}
હવે x=\frac{-5±41}{6} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ઋણ હોય. -5 માંથી 41 ને ઘટાડો.
x=-\frac{23}{3}
2 બહાર કાઢીને અને રદ કરીને ન્યૂનતમ ટર્મ્સ પર અપૂર્ણાંક \frac{-46}{6} ને ઘટાડો.
x=6 x=-\frac{23}{3}
સમીકરણ હવે ઉકેલાઈ ગયું છે.
3x^{2}+5x=138
ચતુર્વર્ગીય સમીકરણ જેમ કે આ એક વર્ગને પૂર્ણ કરીને ઉકેલી શકાય છે. વર્ગને પૂર્ણ કરવા માટે, સમીકરણ પહેલા આ પ્રપત્રમાં હોવું જોઈએ : x^{2}+bx=c.
\frac{3x^{2}+5x}{3}=\frac{138}{3}
બન્ને બાજુનો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}+\frac{5}{3}x=\frac{138}{3}
3 થી ભાગાકાર કરવાથી 3 સાથે ગુણાકારને પૂર્વવત્ કરે છે.
x^{2}+\frac{5}{3}x=46
138 નો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}+\frac{5}{3}x+\left(\frac{5}{6}\right)^{2}=46+\left(\frac{5}{6}\right)^{2}
\frac{5}{3}, x પદના ગુણાંકને, \frac{5}{6} મેળવવા માટે 2 થી ભાગાકાર કરો. પછી \frac{5}{6} ના વર્ગને સમીકરણની બન્ને બાજુ ઍડ કરો. આ પગલું સમીકરણના ડાબા હાથ બાજુને સંપૂર્ણ વર્ગ બનાવે છે.
x^{2}+\frac{5}{3}x+\frac{25}{36}=46+\frac{25}{36}
અપૂર્ણાંકના ગુણક અને ભાજન બન્નેનો વર્ગ કાઢીને \frac{5}{6} નો વર્ગ કાઢો.
x^{2}+\frac{5}{3}x+\frac{25}{36}=\frac{1681}{36}
\frac{25}{36} માં 46 ઍડ કરો.
\left(x+\frac{5}{6}\right)^{2}=\frac{1681}{36}
અવયવ x^{2}+\frac{5}{3}x+\frac{25}{36}. સામાન્ય રીતે, જયારે x^{2}+bx+c એક પૂર્ણ વર્ગ હોય, ત્યારે તેનો અવયવ હંમેશાં \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} તરીકે કાઢી શકાય છે.
\sqrt{\left(x+\frac{5}{6}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{1681}{36}}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો વર્ગ મૂળ લો.
x+\frac{5}{6}=\frac{41}{6} x+\frac{5}{6}=-\frac{41}{6}
સરળ બનાવો.
x=6 x=-\frac{23}{3}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{5}{6} નો ઘટાડો કરો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}