x માટે ઉકેલો
x=-13
x=\frac{1}{3}\approx 0.333333333
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
a+b=38 ab=3\left(-13\right)=-39
સમીકરણને ઉકેલવા માટે, સમૂહીકરણ કરીને ડાબા હાથ બાજુની અવયવ પાડો. પ્રથમ, ડાબા હાથ બાજુની 3x^{2}+ax+bx-13 તરીકે ફરીથી લખવાની જરૂર છે. a અને b ને શોધવા માટે, ઉકેલી શકાય તે માટે સિસ્ટમ સેટ કરો.
-1,39 -3,13
ab ઋણાત્મક હોવાથી, a અને b વિરુદ્ધ ચિહ્ન ધરાવે છે. a+b ઘનાત્મક હોવાથી, ઘનાત્મક સંખ્યામાં ઋણાત્મક કરતાં વધુ સંપૂર્ણ મૂલ્ય છે. આવી બધી પૂર્ણાંક જોડીની સૂચી બનાવો જે ઉત્પાદન -39 આપે છે.
-1+39=38 -3+13=10
દરેક જોડી માટે સરવાળાની ગણતરી કરો.
a=-1 b=39
સમાધાન એ જોડી છે જે સરવાળો 38 આપે છે.
\left(3x^{2}-x\right)+\left(39x-13\right)
3x^{2}+38x-13 ને \left(3x^{2}-x\right)+\left(39x-13\right) તરીકે ફરીથી લખો.
x\left(3x-1\right)+13\left(3x-1\right)
પ્રથમ સમૂહમાં x અને બીજા સમૂહમાં 13 ના અવયવ પાડો.
\left(3x-1\right)\left(x+13\right)
પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરીને સામાન્ય પદ 3x-1 ના અવયવ પાડો.
x=\frac{1}{3} x=-13
સમીકરણનો ઉકેલ શોધવા માટે, 3x-1=0 અને x+13=0 ઉકેલો.
3x^{2}+38x-13=0
ax^{2}+bx+c=0 પ્રપત્રના બધા સમીકરણો ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} નો ઉપયોગ કરી ઉકેલી શકાય છે. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર બે નિરાકરણો આપે છે, એક જ્યારે ± સરવાલો હોય અને એક જ્યારે તે બાદબાકી હોય.
x=\frac{-38±\sqrt{38^{2}-4\times 3\left(-13\right)}}{2\times 3}
આ સમીકરણ માનક ફૉર્મમાં છે: ax^{2}+bx+c=0. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} માં, a માટે 3 ને, b માટે 38 ને, અને c માટે -13 ને બદલીને મૂકો.
x=\frac{-38±\sqrt{1444-4\times 3\left(-13\right)}}{2\times 3}
વર્ગ 38.
x=\frac{-38±\sqrt{1444-12\left(-13\right)}}{2\times 3}
3 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-38±\sqrt{1444+156}}{2\times 3}
-13 ને -12 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-38±\sqrt{1600}}{2\times 3}
156 માં 1444 ઍડ કરો.
x=\frac{-38±40}{2\times 3}
1600 નો વર્ગ મૂળ લો.
x=\frac{-38±40}{6}
3 ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{2}{6}
હવે x=\frac{-38±40}{6} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ધન હોય. 40 માં -38 ઍડ કરો.
x=\frac{1}{3}
2 બહાર કાઢીને અને રદ કરીને ન્યૂનતમ ટર્મ્સ પર અપૂર્ણાંક \frac{2}{6} ને ઘટાડો.
x=-\frac{78}{6}
હવે x=\frac{-38±40}{6} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ઋણ હોય. -38 માંથી 40 ને ઘટાડો.
x=-13
-78 નો 6 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{1}{3} x=-13
સમીકરણ હવે ઉકેલાઈ ગયું છે.
3x^{2}+38x-13=0
ચતુર્વર્ગીય સમીકરણ જેમ કે આ એક વર્ગને પૂર્ણ કરીને ઉકેલી શકાય છે. વર્ગને પૂર્ણ કરવા માટે, સમીકરણ પહેલા આ પ્રપત્રમાં હોવું જોઈએ : x^{2}+bx=c.
3x^{2}+38x-13-\left(-13\right)=-\left(-13\right)
સમીકરણની બન્ને બાજુ 13 ઍડ કરો.
3x^{2}+38x=-\left(-13\right)
સ્વયંમાંથી -13 ઘટાડવા પર 0 બચે.
3x^{2}+38x=13
0 માંથી -13 ને ઘટાડો.
\frac{3x^{2}+38x}{3}=\frac{13}{3}
બન્ને બાજુનો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}+\frac{38}{3}x=\frac{13}{3}
3 થી ભાગાકાર કરવાથી 3 સાથે ગુણાકારને પૂર્વવત્ કરે છે.
x^{2}+\frac{38}{3}x+\left(\frac{19}{3}\right)^{2}=\frac{13}{3}+\left(\frac{19}{3}\right)^{2}
\frac{38}{3}, x પદના ગુણાંકને, \frac{19}{3} મેળવવા માટે 2 થી ભાગાકાર કરો. પછી \frac{19}{3} ના વર્ગને સમીકરણની બન્ને બાજુ ઍડ કરો. આ પગલું સમીકરણના ડાબા હાથ બાજુને સંપૂર્ણ વર્ગ બનાવે છે.
x^{2}+\frac{38}{3}x+\frac{361}{9}=\frac{13}{3}+\frac{361}{9}
અપૂર્ણાંકના ગુણક અને ભાજન બન્નેનો વર્ગ કાઢીને \frac{19}{3} નો વર્ગ કાઢો.
x^{2}+\frac{38}{3}x+\frac{361}{9}=\frac{400}{9}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{361}{9} માં \frac{13}{3} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
\left(x+\frac{19}{3}\right)^{2}=\frac{400}{9}
અવયવ x^{2}+\frac{38}{3}x+\frac{361}{9}. સામાન્ય રીતે, જયારે x^{2}+bx+c એક પૂર્ણ વર્ગ હોય, ત્યારે તેનો અવયવ હંમેશાં \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} તરીકે કાઢી શકાય છે.
\sqrt{\left(x+\frac{19}{3}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{400}{9}}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો વર્ગ મૂળ લો.
x+\frac{19}{3}=\frac{20}{3} x+\frac{19}{3}=-\frac{20}{3}
સરળ બનાવો.
x=\frac{1}{3} x=-13
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{19}{3} નો ઘટાડો કરો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}