x માટે ઉકેલો
x=-1
x=\frac{5}{13}\approx 0.384615385
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
a+b=8 ab=13\left(-5\right)=-65
સમીકરણને ઉકેલવા માટે, સમૂહીકરણ કરીને ડાબા હાથ બાજુની અવયવ પાડો. પ્રથમ, ડાબા હાથ બાજુની 13x^{2}+ax+bx-5 તરીકે ફરીથી લખવાની જરૂર છે. a અને b ને શોધવા માટે, ઉકેલી શકાય તે માટે સિસ્ટમ સેટ કરો.
-1,65 -5,13
ab ઋણાત્મક હોવાથી, a અને b વિરુદ્ધ ચિહ્ન ધરાવે છે. a+b ઘનાત્મક હોવાથી, ઘનાત્મક સંખ્યામાં ઋણાત્મક કરતાં વધુ સંપૂર્ણ મૂલ્ય છે. આવી બધી પૂર્ણાંક જોડીની સૂચી બનાવો જે ઉત્પાદન -65 આપે છે.
-1+65=64 -5+13=8
દરેક જોડી માટે સરવાળાની ગણતરી કરો.
a=-5 b=13
સમાધાન એ જોડી છે જે સરવાળો 8 આપે છે.
\left(13x^{2}-5x\right)+\left(13x-5\right)
13x^{2}+8x-5 ને \left(13x^{2}-5x\right)+\left(13x-5\right) તરીકે ફરીથી લખો.
x\left(13x-5\right)+13x-5
13x^{2}-5x માં x ના અવયવ પાડો.
\left(13x-5\right)\left(x+1\right)
પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરીને સામાન્ય પદ 13x-5 ના અવયવ પાડો.
x=\frac{5}{13} x=-1
સમીકરણનો ઉકેલ શોધવા માટે, 13x-5=0 અને x+1=0 ઉકેલો.
13x^{2}+8x-5=0
ax^{2}+bx+c=0 પ્રપત્રના બધા સમીકરણો ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} નો ઉપયોગ કરી ઉકેલી શકાય છે. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર બે નિરાકરણો આપે છે, એક જ્યારે ± સરવાલો હોય અને એક જ્યારે તે બાદબાકી હોય.
x=\frac{-8±\sqrt{8^{2}-4\times 13\left(-5\right)}}{2\times 13}
આ સમીકરણ માનક ફૉર્મમાં છે: ax^{2}+bx+c=0. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} માં, a માટે 13 ને, b માટે 8 ને, અને c માટે -5 ને બદલીને મૂકો.
x=\frac{-8±\sqrt{64-4\times 13\left(-5\right)}}{2\times 13}
વર્ગ 8.
x=\frac{-8±\sqrt{64-52\left(-5\right)}}{2\times 13}
13 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-8±\sqrt{64+260}}{2\times 13}
-5 ને -52 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-8±\sqrt{324}}{2\times 13}
260 માં 64 ઍડ કરો.
x=\frac{-8±18}{2\times 13}
324 નો વર્ગ મૂળ લો.
x=\frac{-8±18}{26}
13 ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{10}{26}
હવે x=\frac{-8±18}{26} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ધન હોય. 18 માં -8 ઍડ કરો.
x=\frac{5}{13}
2 બહાર કાઢીને અને રદ કરીને ન્યૂનતમ ટર્મ્સ પર અપૂર્ણાંક \frac{10}{26} ને ઘટાડો.
x=-\frac{26}{26}
હવે x=\frac{-8±18}{26} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ઋણ હોય. -8 માંથી 18 ને ઘટાડો.
x=-1
-26 નો 26 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{5}{13} x=-1
સમીકરણ હવે ઉકેલાઈ ગયું છે.
13x^{2}+8x-5=0
ચતુર્વર્ગીય સમીકરણ જેમ કે આ એક વર્ગને પૂર્ણ કરીને ઉકેલી શકાય છે. વર્ગને પૂર્ણ કરવા માટે, સમીકરણ પહેલા આ પ્રપત્રમાં હોવું જોઈએ : x^{2}+bx=c.
13x^{2}+8x-5-\left(-5\right)=-\left(-5\right)
સમીકરણની બન્ને બાજુ 5 ઍડ કરો.
13x^{2}+8x=-\left(-5\right)
સ્વયંમાંથી -5 ઘટાડવા પર 0 બચે.
13x^{2}+8x=5
0 માંથી -5 ને ઘટાડો.
\frac{13x^{2}+8x}{13}=\frac{5}{13}
બન્ને બાજુનો 13 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}+\frac{8}{13}x=\frac{5}{13}
13 થી ભાગાકાર કરવાથી 13 સાથે ગુણાકારને પૂર્વવત્ કરે છે.
x^{2}+\frac{8}{13}x+\left(\frac{4}{13}\right)^{2}=\frac{5}{13}+\left(\frac{4}{13}\right)^{2}
\frac{8}{13}, x પદના ગુણાંકને, \frac{4}{13} મેળવવા માટે 2 થી ભાગાકાર કરો. પછી \frac{4}{13} ના વર્ગને સમીકરણની બન્ને બાજુ ઍડ કરો. આ પગલું સમીકરણના ડાબા હાથ બાજુને સંપૂર્ણ વર્ગ બનાવે છે.
x^{2}+\frac{8}{13}x+\frac{16}{169}=\frac{5}{13}+\frac{16}{169}
અપૂર્ણાંકના ગુણક અને ભાજન બન્નેનો વર્ગ કાઢીને \frac{4}{13} નો વર્ગ કાઢો.
x^{2}+\frac{8}{13}x+\frac{16}{169}=\frac{81}{169}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{16}{169} માં \frac{5}{13} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
\left(x+\frac{4}{13}\right)^{2}=\frac{81}{169}
અવયવ x^{2}+\frac{8}{13}x+\frac{16}{169}. સામાન્ય રીતે, જયારે x^{2}+bx+c એક પૂર્ણ વર્ગ હોય, ત્યારે તેનો અવયવ હંમેશાં \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} તરીકે કાઢી શકાય છે.
\sqrt{\left(x+\frac{4}{13}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{81}{169}}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો વર્ગ મૂળ લો.
x+\frac{4}{13}=\frac{9}{13} x+\frac{4}{13}=-\frac{9}{13}
સરળ બનાવો.
x=\frac{5}{13} x=-1
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{4}{13} નો ઘટાડો કરો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}