x માટે ઉકેલો
x=-\frac{3}{4}=-0.75
x=-\frac{1}{3}\approx -0.333333333
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
a+b=13 ab=12\times 3=36
સમીકરણને ઉકેલવા માટે, સમૂહીકરણ કરીને ડાબા હાથ બાજુની અવયવ પાડો. પ્રથમ, ડાબા હાથ બાજુની 12x^{2}+ax+bx+3 તરીકે ફરીથી લખવાની જરૂર છે. a અને b ને શોધવા માટે, ઉકેલી શકાય તે માટે સિસ્ટમ સેટ કરો.
1,36 2,18 3,12 4,9 6,6
ab ઘનાત્મક હોવાથી, a અને b સમાન ચિહ્ન ધરાવે છે. a+b ઘનાત્મક હોવાથી, બંને a અને b ઘનાત્મક છે. આવી બધી પૂર્ણાંક જોડીની સૂચી બનાવો જે ઉત્પાદન 36 આપે છે.
1+36=37 2+18=20 3+12=15 4+9=13 6+6=12
દરેક જોડી માટે સરવાળાની ગણતરી કરો.
a=4 b=9
સમાધાન એ જોડી છે જે સરવાળો 13 આપે છે.
\left(12x^{2}+4x\right)+\left(9x+3\right)
12x^{2}+13x+3 ને \left(12x^{2}+4x\right)+\left(9x+3\right) તરીકે ફરીથી લખો.
4x\left(3x+1\right)+3\left(3x+1\right)
પ્રથમ સમૂહમાં 4x અને બીજા સમૂહમાં 3 ના અવયવ પાડો.
\left(3x+1\right)\left(4x+3\right)
પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરીને સામાન્ય પદ 3x+1 ના અવયવ પાડો.
x=-\frac{1}{3} x=-\frac{3}{4}
સમીકરણનો ઉકેલ શોધવા માટે, 3x+1=0 અને 4x+3=0 ઉકેલો.
12x^{2}+13x+3=0
ax^{2}+bx+c=0 પ્રપત્રના બધા સમીકરણો ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર: \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} નો ઉપયોગ કરી ઉકેલી શકાય છે. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર બે નિરાકરણો આપે છે, એક જ્યારે ± સરવાલો હોય અને એક જ્યારે તે બાદબાકી હોય.
x=\frac{-13±\sqrt{13^{2}-4\times 12\times 3}}{2\times 12}
આ સમીકરણ માનક ફૉર્મમાં છે: ax^{2}+bx+c=0. ચતુર્વર્ગીય સૂત્ર \frac{-b±\sqrt{b^{2}-4ac}}{2a} માં, a માટે 12 ને, b માટે 13 ને, અને c માટે 3 ને બદલીને મૂકો.
x=\frac{-13±\sqrt{169-4\times 12\times 3}}{2\times 12}
વર્ગ 13.
x=\frac{-13±\sqrt{169-48\times 3}}{2\times 12}
12 ને -4 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-13±\sqrt{169-144}}{2\times 12}
3 ને -48 વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{-13±\sqrt{25}}{2\times 12}
-144 માં 169 ઍડ કરો.
x=\frac{-13±5}{2\times 12}
25 નો વર્ગ મૂળ લો.
x=\frac{-13±5}{24}
12 ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
x=-\frac{8}{24}
હવે x=\frac{-13±5}{24} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ધન હોય. 5 માં -13 ઍડ કરો.
x=-\frac{1}{3}
8 બહાર કાઢીને અને રદ કરીને ન્યૂનતમ ટર્મ્સ પર અપૂર્ણાંક \frac{-8}{24} ને ઘટાડો.
x=-\frac{18}{24}
હવે x=\frac{-13±5}{24} સમીકરણને ઉકેલો, જ્યારે ± ઋણ હોય. -13 માંથી 5 ને ઘટાડો.
x=-\frac{3}{4}
6 બહાર કાઢીને અને રદ કરીને ન્યૂનતમ ટર્મ્સ પર અપૂર્ણાંક \frac{-18}{24} ને ઘટાડો.
x=-\frac{1}{3} x=-\frac{3}{4}
સમીકરણ હવે ઉકેલાઈ ગયું છે.
12x^{2}+13x+3=0
ચતુર્વર્ગીય સમીકરણ જેમ કે આ એક વર્ગને પૂર્ણ કરીને ઉકેલી શકાય છે. વર્ગને પૂર્ણ કરવા માટે, સમીકરણ પહેલા આ પ્રપત્રમાં હોવું જોઈએ : x^{2}+bx=c.
12x^{2}+13x+3-3=-3
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 3 નો ઘટાડો કરો.
12x^{2}+13x=-3
સ્વયંમાંથી 3 ઘટાડવા પર 0 બચે.
\frac{12x^{2}+13x}{12}=-\frac{3}{12}
બન્ને બાજુનો 12 થી ભાગાકાર કરો.
x^{2}+\frac{13}{12}x=-\frac{3}{12}
12 થી ભાગાકાર કરવાથી 12 સાથે ગુણાકારને પૂર્વવત્ કરે છે.
x^{2}+\frac{13}{12}x=-\frac{1}{4}
3 બહાર કાઢીને અને રદ કરીને ન્યૂનતમ ટર્મ્સ પર અપૂર્ણાંક \frac{-3}{12} ને ઘટાડો.
x^{2}+\frac{13}{12}x+\left(\frac{13}{24}\right)^{2}=-\frac{1}{4}+\left(\frac{13}{24}\right)^{2}
\frac{13}{12}, x પદના ગુણાંકને, \frac{13}{24} મેળવવા માટે 2 થી ભાગાકાર કરો. પછી \frac{13}{24} ના વર્ગને સમીકરણની બન્ને બાજુ ઍડ કરો. આ પગલું સમીકરણના ડાબા હાથ બાજુને સંપૂર્ણ વર્ગ બનાવે છે.
x^{2}+\frac{13}{12}x+\frac{169}{576}=-\frac{1}{4}+\frac{169}{576}
અપૂર્ણાંકના ગુણક અને ભાજન બન્નેનો વર્ગ કાઢીને \frac{13}{24} નો વર્ગ કાઢો.
x^{2}+\frac{13}{12}x+\frac{169}{576}=\frac{25}{576}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{169}{576} માં -\frac{1}{4} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
\left(x+\frac{13}{24}\right)^{2}=\frac{25}{576}
અવયવ x^{2}+\frac{13}{12}x+\frac{169}{576}. સામાન્ય રીતે, જયારે x^{2}+bx+c એક પૂર્ણ વર્ગ હોય, ત્યારે તેનો અવયવ હંમેશાં \left(x+\frac{b}{2}\right)^{2} તરીકે કાઢી શકાય છે.
\sqrt{\left(x+\frac{13}{24}\right)^{2}}=\sqrt{\frac{25}{576}}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો વર્ગ મૂળ લો.
x+\frac{13}{24}=\frac{5}{24} x+\frac{13}{24}=-\frac{5}{24}
સરળ બનાવો.
x=-\frac{1}{3} x=-\frac{3}{4}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{13}{24} નો ઘટાડો કરો.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}