x, y માટે ઉકેલો
x = \frac{45}{29} = 1\frac{16}{29} \approx 1.551724138
y = -\frac{33}{29} = -1\frac{4}{29} \approx -1.137931034
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
9x+7y=6,8x+3y=9
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
9x+7y=6
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
9x=-7y+6
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 7y નો ઘટાડો કરો.
x=\frac{1}{9}\left(-7y+6\right)
બન્ને બાજુનો 9 થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{7}{9}y+\frac{2}{3}
-7y+6 ને \frac{1}{9} વાર ગુણાકાર કરો.
8\left(-\frac{7}{9}y+\frac{2}{3}\right)+3y=9
અન્ય સમીકરણ, 8x+3y=9 માં x માટે -\frac{7y}{9}+\frac{2}{3} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
-\frac{56}{9}y+\frac{16}{3}+3y=9
-\frac{7y}{9}+\frac{2}{3} ને 8 વાર ગુણાકાર કરો.
-\frac{29}{9}y+\frac{16}{3}=9
3y માં -\frac{56y}{9} ઍડ કરો.
-\frac{29}{9}y=\frac{11}{3}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{16}{3} નો ઘટાડો કરો.
y=-\frac{33}{29}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો -\frac{29}{9} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
x=-\frac{7}{9}\left(-\frac{33}{29}\right)+\frac{2}{3}
x=-\frac{7}{9}y+\frac{2}{3}માં y માટે -\frac{33}{29} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=\frac{77}{87}+\frac{2}{3}
ગુણક વખતનો ગુણક અને ભાજક વખતનો ભાજક દ્વારા ગુણાકાર કરીને -\frac{7}{9} નો -\frac{33}{29} વાર ગુણાકાર કરો. પછી જો શક્ય હોય તો અપૂર્ણાંકને ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=\frac{45}{29}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{77}{87} માં \frac{2}{3} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=\frac{45}{29},y=-\frac{33}{29}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
9x+7y=6,8x+3y=9
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}9&7\\8&3\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}6\\9\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}9&7\\8&3\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}9&7\\8&3\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}9&7\\8&3\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}6\\9\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}9&7\\8&3\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}9&7\\8&3\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}6\\9\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}9&7\\8&3\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}6\\9\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{3}{9\times 3-7\times 8}&-\frac{7}{9\times 3-7\times 8}\\-\frac{8}{9\times 3-7\times 8}&\frac{9}{9\times 3-7\times 8}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}6\\9\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{3}{29}&\frac{7}{29}\\\frac{8}{29}&-\frac{9}{29}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}6\\9\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{3}{29}\times 6+\frac{7}{29}\times 9\\\frac{8}{29}\times 6-\frac{9}{29}\times 9\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{45}{29}\\-\frac{33}{29}\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=\frac{45}{29},y=-\frac{33}{29}
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
9x+7y=6,8x+3y=9
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
8\times 9x+8\times 7y=8\times 6,9\times 8x+9\times 3y=9\times 9
9x અને 8x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો 8 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 9 સાથે ગુણાકાર કરો.
72x+56y=48,72x+27y=81
સરળ બનાવો.
72x-72x+56y-27y=48-81
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી 72x+56y=48માંથી 72x+27y=81 ને ઘટાડો.
56y-27y=48-81
-72x માં 72x ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો 72x અને -72x ને વિભાજિત કરો.
29y=48-81
-27y માં 56y ઍડ કરો.
29y=-33
-81 માં 48 ઍડ કરો.
y=-\frac{33}{29}
બન્ને બાજુનો 29 થી ભાગાકાર કરો.
8x+3\left(-\frac{33}{29}\right)=9
8x+3y=9માં y માટે -\frac{33}{29} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
8x-\frac{99}{29}=9
-\frac{33}{29} ને 3 વાર ગુણાકાર કરો.
8x=\frac{360}{29}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{99}{29} ઍડ કરો.
x=\frac{45}{29}
બન્ને બાજુનો 8 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{45}{29},y=-\frac{33}{29}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}