x, y માટે ઉકેલો
x=-12
y=-123
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
7x-y=39
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી y ઘટાડો.
11x-y=-9
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી y ઘટાડો.
7x-y=39,11x-y=-9
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
7x-y=39
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
7x=y+39
સમીકરણની બન્ને બાજુ y ઍડ કરો.
x=\frac{1}{7}\left(y+39\right)
બન્ને બાજુનો 7 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{1}{7}y+\frac{39}{7}
y+39 ને \frac{1}{7} વાર ગુણાકાર કરો.
11\left(\frac{1}{7}y+\frac{39}{7}\right)-y=-9
અન્ય સમીકરણ, 11x-y=-9 માં x માટે \frac{39+y}{7} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
\frac{11}{7}y+\frac{429}{7}-y=-9
\frac{39+y}{7} ને 11 વાર ગુણાકાર કરો.
\frac{4}{7}y+\frac{429}{7}=-9
-y માં \frac{11y}{7} ઍડ કરો.
\frac{4}{7}y=-\frac{492}{7}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{429}{7} નો ઘટાડો કરો.
y=-123
સમીકરણની બન્ને બાજુનો \frac{4}{7} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
x=\frac{1}{7}\left(-123\right)+\frac{39}{7}
x=\frac{1}{7}y+\frac{39}{7}માં y માટે -123 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=\frac{-123+39}{7}
-123 ને \frac{1}{7} વાર ગુણાકાર કરો.
x=-12
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને -\frac{123}{7} માં \frac{39}{7} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=-12,y=-123
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
7x-y=39
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી y ઘટાડો.
11x-y=-9
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી y ઘટાડો.
7x-y=39,11x-y=-9
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}7&-1\\11&-1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}39\\-9\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}7&-1\\11&-1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}7&-1\\11&-1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}7&-1\\11&-1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}39\\-9\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}7&-1\\11&-1\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}7&-1\\11&-1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}39\\-9\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}7&-1\\11&-1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}39\\-9\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{1}{7\left(-1\right)-\left(-11\right)}&-\frac{-1}{7\left(-1\right)-\left(-11\right)}\\-\frac{11}{7\left(-1\right)-\left(-11\right)}&\frac{7}{7\left(-1\right)-\left(-11\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}39\\-9\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{1}{4}&\frac{1}{4}\\-\frac{11}{4}&\frac{7}{4}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}39\\-9\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{1}{4}\times 39+\frac{1}{4}\left(-9\right)\\-\frac{11}{4}\times 39+\frac{7}{4}\left(-9\right)\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-12\\-123\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=-12,y=-123
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
7x-y=39
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી y ઘટાડો.
11x-y=-9
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી y ઘટાડો.
7x-y=39,11x-y=-9
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
7x-11x-y+y=39+9
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી 7x-y=39માંથી 11x-y=-9 ને ઘટાડો.
7x-11x=39+9
y માં -y ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો -y અને y ને વિભાજિત કરો.
-4x=39+9
-11x માં 7x ઍડ કરો.
-4x=48
9 માં 39 ઍડ કરો.
x=-12
બન્ને બાજુનો -4 થી ભાગાકાર કરો.
11\left(-12\right)-y=-9
11x-y=-9માં x માટે -12 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું y માટે ઉકેલો.
-132-y=-9
-12 ને 11 વાર ગુણાકાર કરો.
-y=123
સમીકરણની બન્ને બાજુ 132 ઍડ કરો.
y=-123
બન્ને બાજુનો -1 થી ભાગાકાર કરો.
x=-12,y=-123
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}