x, y માટે ઉકેલો
x = \frac{59}{54} = 1\frac{5}{54} \approx 1.092592593
y=\frac{47}{54}\approx 0.87037037
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
7x+5y=12,8x-2y=7
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
7x+5y=12
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
7x=-5y+12
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 5y નો ઘટાડો કરો.
x=\frac{1}{7}\left(-5y+12\right)
બન્ને બાજુનો 7 થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{5}{7}y+\frac{12}{7}
-5y+12 ને \frac{1}{7} વાર ગુણાકાર કરો.
8\left(-\frac{5}{7}y+\frac{12}{7}\right)-2y=7
અન્ય સમીકરણ, 8x-2y=7 માં x માટે \frac{-5y+12}{7} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
-\frac{40}{7}y+\frac{96}{7}-2y=7
\frac{-5y+12}{7} ને 8 વાર ગુણાકાર કરો.
-\frac{54}{7}y+\frac{96}{7}=7
-2y માં -\frac{40y}{7} ઍડ કરો.
-\frac{54}{7}y=-\frac{47}{7}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{96}{7} નો ઘટાડો કરો.
y=\frac{47}{54}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો -\frac{54}{7} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
x=-\frac{5}{7}\times \frac{47}{54}+\frac{12}{7}
x=-\frac{5}{7}y+\frac{12}{7}માં y માટે \frac{47}{54} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=-\frac{235}{378}+\frac{12}{7}
ગુણક વખતનો ગુણક અને ભાજક વખતનો ભાજક દ્વારા ગુણાકાર કરીને -\frac{5}{7} નો \frac{47}{54} વાર ગુણાકાર કરો. પછી જો શક્ય હોય તો અપૂર્ણાંકને ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=\frac{59}{54}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને -\frac{235}{378} માં \frac{12}{7} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=\frac{59}{54},y=\frac{47}{54}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
7x+5y=12,8x-2y=7
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}7&5\\8&-2\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}12\\7\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}7&5\\8&-2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}7&5\\8&-2\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}7&5\\8&-2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}12\\7\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}7&5\\8&-2\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}7&5\\8&-2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}12\\7\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}7&5\\8&-2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}12\\7\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{2}{7\left(-2\right)-5\times 8}&-\frac{5}{7\left(-2\right)-5\times 8}\\-\frac{8}{7\left(-2\right)-5\times 8}&\frac{7}{7\left(-2\right)-5\times 8}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}12\\7\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{1}{27}&\frac{5}{54}\\\frac{4}{27}&-\frac{7}{54}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}12\\7\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{1}{27}\times 12+\frac{5}{54}\times 7\\\frac{4}{27}\times 12-\frac{7}{54}\times 7\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{59}{54}\\\frac{47}{54}\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=\frac{59}{54},y=\frac{47}{54}
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
7x+5y=12,8x-2y=7
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
8\times 7x+8\times 5y=8\times 12,7\times 8x+7\left(-2\right)y=7\times 7
7x અને 8x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો 8 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 7 સાથે ગુણાકાર કરો.
56x+40y=96,56x-14y=49
સરળ બનાવો.
56x-56x+40y+14y=96-49
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી 56x+40y=96માંથી 56x-14y=49 ને ઘટાડો.
40y+14y=96-49
-56x માં 56x ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો 56x અને -56x ને વિભાજિત કરો.
54y=96-49
14y માં 40y ઍડ કરો.
54y=47
-49 માં 96 ઍડ કરો.
y=\frac{47}{54}
બન્ને બાજુનો 54 થી ભાગાકાર કરો.
8x-2\times \frac{47}{54}=7
8x-2y=7માં y માટે \frac{47}{54} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
8x-\frac{47}{27}=7
\frac{47}{54} ને -2 વાર ગુણાકાર કરો.
8x=\frac{236}{27}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{47}{27} ઍડ કરો.
x=\frac{59}{54}
બન્ને બાજુનો 8 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{59}{54},y=\frac{47}{54}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}