x, y માટે ઉકેલો
x = \frac{18}{13} = 1\frac{5}{13} \approx 1.384615385
y = -\frac{14}{13} = -1\frac{1}{13} \approx -1.076923077
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
5x-8-y=0
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી y ઘટાડો.
5x-y=8
બંને સાઇડ્સ માટે 8 ઍડ કરો. કંઈપણ વત્તા શૂન્ય સ્વયંને આપે છે.
5x-y=8,3x+2y=2
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
5x-y=8
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
5x=y+8
સમીકરણની બન્ને બાજુ y ઍડ કરો.
x=\frac{1}{5}\left(y+8\right)
બન્ને બાજુનો 5 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{1}{5}y+\frac{8}{5}
y+8 ને \frac{1}{5} વાર ગુણાકાર કરો.
3\left(\frac{1}{5}y+\frac{8}{5}\right)+2y=2
અન્ય સમીકરણ, 3x+2y=2 માં x માટે \frac{8+y}{5} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
\frac{3}{5}y+\frac{24}{5}+2y=2
\frac{8+y}{5} ને 3 વાર ગુણાકાર કરો.
\frac{13}{5}y+\frac{24}{5}=2
2y માં \frac{3y}{5} ઍડ કરો.
\frac{13}{5}y=-\frac{14}{5}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{24}{5} નો ઘટાડો કરો.
y=-\frac{14}{13}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો \frac{13}{5} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
x=\frac{1}{5}\left(-\frac{14}{13}\right)+\frac{8}{5}
x=\frac{1}{5}y+\frac{8}{5}માં y માટે -\frac{14}{13} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=-\frac{14}{65}+\frac{8}{5}
ગુણક વખતનો ગુણક અને ભાજક વખતનો ભાજક દ્વારા ગુણાકાર કરીને \frac{1}{5} નો -\frac{14}{13} વાર ગુણાકાર કરો. પછી જો શક્ય હોય તો અપૂર્ણાંકને ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=\frac{18}{13}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને -\frac{14}{65} માં \frac{8}{5} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=\frac{18}{13},y=-\frac{14}{13}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
5x-8-y=0
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી y ઘટાડો.
5x-y=8
બંને સાઇડ્સ માટે 8 ઍડ કરો. કંઈપણ વત્તા શૂન્ય સ્વયંને આપે છે.
5x-y=8,3x+2y=2
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}5&-1\\3&2\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}8\\2\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}5&-1\\3&2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}5&-1\\3&2\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}5&-1\\3&2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}8\\2\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}5&-1\\3&2\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}5&-1\\3&2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}8\\2\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}5&-1\\3&2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}8\\2\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{2}{5\times 2-\left(-3\right)}&-\frac{-1}{5\times 2-\left(-3\right)}\\-\frac{3}{5\times 2-\left(-3\right)}&\frac{5}{5\times 2-\left(-3\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}8\\2\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{2}{13}&\frac{1}{13}\\-\frac{3}{13}&\frac{5}{13}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}8\\2\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{2}{13}\times 8+\frac{1}{13}\times 2\\-\frac{3}{13}\times 8+\frac{5}{13}\times 2\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{18}{13}\\-\frac{14}{13}\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=\frac{18}{13},y=-\frac{14}{13}
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
5x-8-y=0
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી y ઘટાડો.
5x-y=8
બંને સાઇડ્સ માટે 8 ઍડ કરો. કંઈપણ વત્તા શૂન્ય સ્વયંને આપે છે.
5x-y=8,3x+2y=2
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
3\times 5x+3\left(-1\right)y=3\times 8,5\times 3x+5\times 2y=5\times 2
5x અને 3x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો 3 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 5 સાથે ગુણાકાર કરો.
15x-3y=24,15x+10y=10
સરળ બનાવો.
15x-15x-3y-10y=24-10
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી 15x-3y=24માંથી 15x+10y=10 ને ઘટાડો.
-3y-10y=24-10
-15x માં 15x ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો 15x અને -15x ને વિભાજિત કરો.
-13y=24-10
-10y માં -3y ઍડ કરો.
-13y=14
-10 માં 24 ઍડ કરો.
y=-\frac{14}{13}
બન્ને બાજુનો -13 થી ભાગાકાર કરો.
3x+2\left(-\frac{14}{13}\right)=2
3x+2y=2માં y માટે -\frac{14}{13} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
3x-\frac{28}{13}=2
-\frac{14}{13} ને 2 વાર ગુણાકાર કરો.
3x=\frac{54}{13}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{28}{13} ઍડ કરો.
x=\frac{18}{13}
બન્ને બાજુનો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{18}{13},y=-\frac{14}{13}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}