x, y માટે ઉકેલો
x=-\frac{2}{3}\approx -0.666666667
y=-\frac{1}{3}\approx -0.333333333
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
5x-4y=-2
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી 4y ઘટાડો.
5y+1-x=0
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી x ઘટાડો.
5y-x=-1
બન્ને બાજુથી 1 ઘટાડો. કંઈપણને શૂન્યમાંથી બાદ કરવાથી તેનું નકારાત્મક આપે છે.
5x-4y=-2,-x+5y=-1
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
5x-4y=-2
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
5x=4y-2
સમીકરણની બન્ને બાજુ 4y ઍડ કરો.
x=\frac{1}{5}\left(4y-2\right)
બન્ને બાજુનો 5 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{4}{5}y-\frac{2}{5}
4y-2 ને \frac{1}{5} વાર ગુણાકાર કરો.
-\left(\frac{4}{5}y-\frac{2}{5}\right)+5y=-1
અન્ય સમીકરણ, -x+5y=-1 માં x માટે \frac{4y-2}{5} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
-\frac{4}{5}y+\frac{2}{5}+5y=-1
\frac{4y-2}{5} ને -1 વાર ગુણાકાર કરો.
\frac{21}{5}y+\frac{2}{5}=-1
5y માં -\frac{4y}{5} ઍડ કરો.
\frac{21}{5}y=-\frac{7}{5}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{2}{5} નો ઘટાડો કરો.
y=-\frac{1}{3}
સમીકરણની બન્ને બાજુનો \frac{21}{5} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
x=\frac{4}{5}\left(-\frac{1}{3}\right)-\frac{2}{5}
x=\frac{4}{5}y-\frac{2}{5}માં y માટે -\frac{1}{3} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=-\frac{4}{15}-\frac{2}{5}
ગુણક વખતનો ગુણક અને ભાજક વખતનો ભાજક દ્વારા ગુણાકાર કરીને \frac{4}{5} નો -\frac{1}{3} વાર ગુણાકાર કરો. પછી જો શક્ય હોય તો અપૂર્ણાંકને ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=-\frac{2}{3}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને -\frac{4}{15} માં -\frac{2}{5} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=-\frac{2}{3},y=-\frac{1}{3}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
5x-4y=-2
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી 4y ઘટાડો.
5y+1-x=0
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી x ઘટાડો.
5y-x=-1
બન્ને બાજુથી 1 ઘટાડો. કંઈપણને શૂન્યમાંથી બાદ કરવાથી તેનું નકારાત્મક આપે છે.
5x-4y=-2,-x+5y=-1
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}5&-4\\-1&5\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-2\\-1\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}5&-4\\-1&5\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}5&-4\\-1&5\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}5&-4\\-1&5\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-2\\-1\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}5&-4\\-1&5\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}5&-4\\-1&5\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-2\\-1\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}5&-4\\-1&5\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-2\\-1\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{5}{5\times 5-\left(-4\left(-1\right)\right)}&-\frac{-4}{5\times 5-\left(-4\left(-1\right)\right)}\\-\frac{-1}{5\times 5-\left(-4\left(-1\right)\right)}&\frac{5}{5\times 5-\left(-4\left(-1\right)\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}-2\\-1\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{5}{21}&\frac{4}{21}\\\frac{1}{21}&\frac{5}{21}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}-2\\-1\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{5}{21}\left(-2\right)+\frac{4}{21}\left(-1\right)\\\frac{1}{21}\left(-2\right)+\frac{5}{21}\left(-1\right)\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{2}{3}\\-\frac{1}{3}\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=-\frac{2}{3},y=-\frac{1}{3}
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
5x-4y=-2
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી 4y ઘટાડો.
5y+1-x=0
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી x ઘટાડો.
5y-x=-1
બન્ને બાજુથી 1 ઘટાડો. કંઈપણને શૂન્યમાંથી બાદ કરવાથી તેનું નકારાત્મક આપે છે.
5x-4y=-2,-x+5y=-1
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
-5x-\left(-4y\right)=-\left(-2\right),5\left(-1\right)x+5\times 5y=5\left(-1\right)
5x અને -x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો -1 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 5 સાથે ગુણાકાર કરો.
-5x+4y=2,-5x+25y=-5
સરળ બનાવો.
-5x+5x+4y-25y=2+5
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી -5x+4y=2માંથી -5x+25y=-5 ને ઘટાડો.
4y-25y=2+5
5x માં -5x ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો -5x અને 5x ને વિભાજિત કરો.
-21y=2+5
-25y માં 4y ઍડ કરો.
-21y=7
5 માં 2 ઍડ કરો.
y=-\frac{1}{3}
બન્ને બાજુનો -21 થી ભાગાકાર કરો.
-x+5\left(-\frac{1}{3}\right)=-1
-x+5y=-1માં y માટે -\frac{1}{3} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
-x-\frac{5}{3}=-1
-\frac{1}{3} ને 5 વાર ગુણાકાર કરો.
-x=\frac{2}{3}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{5}{3} ઍડ કરો.
x=-\frac{2}{3}
બન્ને બાજુનો -1 થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{2}{3},y=-\frac{1}{3}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}