x, y માટે ઉકેલો
x=\frac{25}{27}\approx 0.925925926
y=-\frac{5}{9}\approx -0.555555556
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
3x+5y=0,6x+y=5
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
3x+5y=0
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
3x=-5y
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 5y નો ઘટાડો કરો.
x=\frac{1}{3}\left(-5\right)y
બન્ને બાજુનો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{5}{3}y
-5y ને \frac{1}{3} વાર ગુણાકાર કરો.
6\left(-\frac{5}{3}\right)y+y=5
અન્ય સમીકરણ, 6x+y=5 માં x માટે -\frac{5y}{3} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
-10y+y=5
-\frac{5y}{3} ને 6 વાર ગુણાકાર કરો.
-9y=5
y માં -10y ઍડ કરો.
y=-\frac{5}{9}
બન્ને બાજુનો -9 થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{5}{3}\left(-\frac{5}{9}\right)
x=-\frac{5}{3}yમાં y માટે -\frac{5}{9} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=\frac{25}{27}
ગુણક વખતનો ગુણક અને ભાજક વખતનો ભાજક દ્વારા ગુણાકાર કરીને -\frac{5}{3} નો -\frac{5}{9} વાર ગુણાકાર કરો. પછી જો શક્ય હોય તો અપૂર્ણાંકને ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=\frac{25}{27},y=-\frac{5}{9}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
3x+5y=0,6x+y=5
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}3&5\\6&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}0\\5\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}3&5\\6&1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}3&5\\6&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&5\\6&1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}0\\5\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}3&5\\6&1\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&5\\6&1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}0\\5\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&5\\6&1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}0\\5\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{1}{3-5\times 6}&-\frac{5}{3-5\times 6}\\-\frac{6}{3-5\times 6}&\frac{3}{3-5\times 6}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}0\\5\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{1}{27}&\frac{5}{27}\\\frac{2}{9}&-\frac{1}{9}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}0\\5\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{5}{27}\times 5\\-\frac{1}{9}\times 5\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{25}{27}\\-\frac{5}{9}\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=\frac{25}{27},y=-\frac{5}{9}
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
3x+5y=0,6x+y=5
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
6\times 3x+6\times 5y=0,3\times 6x+3y=3\times 5
3x અને 6x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો 6 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 3 સાથે ગુણાકાર કરો.
18x+30y=0,18x+3y=15
સરળ બનાવો.
18x-18x+30y-3y=-15
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી 18x+30y=0માંથી 18x+3y=15 ને ઘટાડો.
30y-3y=-15
-18x માં 18x ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો 18x અને -18x ને વિભાજિત કરો.
27y=-15
-3y માં 30y ઍડ કરો.
y=-\frac{5}{9}
બન્ને બાજુનો 27 થી ભાગાકાર કરો.
6x-\frac{5}{9}=5
6x+y=5માં y માટે -\frac{5}{9} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
6x=\frac{50}{9}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{5}{9} ઍડ કરો.
x=\frac{25}{27}
બન્ને બાજુનો 6 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{25}{27},y=-\frac{5}{9}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}