x, y માટે ઉકેલો
x=11
y=55
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
y-5x=0
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી 5x ઘટાડો.
3x+4y=253,-5x+y=0
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
3x+4y=253
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
3x=-4y+253
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 4y નો ઘટાડો કરો.
x=\frac{1}{3}\left(-4y+253\right)
બન્ને બાજુનો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{4}{3}y+\frac{253}{3}
-4y+253 ને \frac{1}{3} વાર ગુણાકાર કરો.
-5\left(-\frac{4}{3}y+\frac{253}{3}\right)+y=0
અન્ય સમીકરણ, -5x+y=0 માં x માટે \frac{-4y+253}{3} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
\frac{20}{3}y-\frac{1265}{3}+y=0
\frac{-4y+253}{3} ને -5 વાર ગુણાકાર કરો.
\frac{23}{3}y-\frac{1265}{3}=0
y માં \frac{20y}{3} ઍડ કરો.
\frac{23}{3}y=\frac{1265}{3}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{1265}{3} ઍડ કરો.
y=55
સમીકરણની બન્ને બાજુનો \frac{23}{3} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
x=-\frac{4}{3}\times 55+\frac{253}{3}
x=-\frac{4}{3}y+\frac{253}{3}માં y માટે 55 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=\frac{-220+253}{3}
55 ને -\frac{4}{3} વાર ગુણાકાર કરો.
x=11
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને -\frac{220}{3} માં \frac{253}{3} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=11,y=55
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
y-5x=0
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી 5x ઘટાડો.
3x+4y=253,-5x+y=0
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}3&4\\-5&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}253\\0\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}3&4\\-5&1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}3&4\\-5&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&4\\-5&1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}253\\0\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}3&4\\-5&1\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&4\\-5&1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}253\\0\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&4\\-5&1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}253\\0\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{1}{3-4\left(-5\right)}&-\frac{4}{3-4\left(-5\right)}\\-\frac{-5}{3-4\left(-5\right)}&\frac{3}{3-4\left(-5\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}253\\0\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{1}{23}&-\frac{4}{23}\\\frac{5}{23}&\frac{3}{23}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}253\\0\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{1}{23}\times 253\\\frac{5}{23}\times 253\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}11\\55\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=11,y=55
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
y-5x=0
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. બન્ને બાજુથી 5x ઘટાડો.
3x+4y=253,-5x+y=0
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
-5\times 3x-5\times 4y=-5\times 253,3\left(-5\right)x+3y=0
3x અને -5x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો -5 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 3 સાથે ગુણાકાર કરો.
-15x-20y=-1265,-15x+3y=0
સરળ બનાવો.
-15x+15x-20y-3y=-1265
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી -15x-20y=-1265માંથી -15x+3y=0 ને ઘટાડો.
-20y-3y=-1265
15x માં -15x ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો -15x અને 15x ને વિભાજિત કરો.
-23y=-1265
-3y માં -20y ઍડ કરો.
y=55
બન્ને બાજુનો -23 થી ભાગાકાર કરો.
-5x+55=0
-5x+y=0માં y માટે 55 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
-5x=-55
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 55 નો ઘટાડો કરો.
x=11
બન્ને બાજુનો -5 થી ભાગાકાર કરો.
x=11,y=55
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}