x, y માટે ઉકેલો
x=\frac{16}{39}\approx 0.41025641
y=\frac{7}{26}\approx 0.269230769
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
12x+4y=6,9x+16y=8
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
12x+4y=6
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
12x=-4y+6
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 4y નો ઘટાડો કરો.
x=\frac{1}{12}\left(-4y+6\right)
બન્ને બાજુનો 12 થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{1}{3}y+\frac{1}{2}
-4y+6 ને \frac{1}{12} વાર ગુણાકાર કરો.
9\left(-\frac{1}{3}y+\frac{1}{2}\right)+16y=8
અન્ય સમીકરણ, 9x+16y=8 માં x માટે -\frac{y}{3}+\frac{1}{2} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
-3y+\frac{9}{2}+16y=8
-\frac{y}{3}+\frac{1}{2} ને 9 વાર ગુણાકાર કરો.
13y+\frac{9}{2}=8
16y માં -3y ઍડ કરો.
13y=\frac{7}{2}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{9}{2} નો ઘટાડો કરો.
y=\frac{7}{26}
બન્ને બાજુનો 13 થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{1}{3}\times \frac{7}{26}+\frac{1}{2}
x=-\frac{1}{3}y+\frac{1}{2}માં y માટે \frac{7}{26} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=-\frac{7}{78}+\frac{1}{2}
ગુણક વખતનો ગુણક અને ભાજક વખતનો ભાજક દ્વારા ગુણાકાર કરીને -\frac{1}{3} નો \frac{7}{26} વાર ગુણાકાર કરો. પછી જો શક્ય હોય તો અપૂર્ણાંકને ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=\frac{16}{39}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને -\frac{7}{78} માં \frac{1}{2} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=\frac{16}{39},y=\frac{7}{26}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
12x+4y=6,9x+16y=8
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}12&4\\9&16\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}6\\8\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}12&4\\9&16\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}12&4\\9&16\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}12&4\\9&16\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}6\\8\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}12&4\\9&16\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}12&4\\9&16\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}6\\8\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}12&4\\9&16\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}6\\8\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{16}{12\times 16-4\times 9}&-\frac{4}{12\times 16-4\times 9}\\-\frac{9}{12\times 16-4\times 9}&\frac{12}{12\times 16-4\times 9}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}6\\8\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{4}{39}&-\frac{1}{39}\\-\frac{3}{52}&\frac{1}{13}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}6\\8\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{4}{39}\times 6-\frac{1}{39}\times 8\\-\frac{3}{52}\times 6+\frac{1}{13}\times 8\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{16}{39}\\\frac{7}{26}\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=\frac{16}{39},y=\frac{7}{26}
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
12x+4y=6,9x+16y=8
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
9\times 12x+9\times 4y=9\times 6,12\times 9x+12\times 16y=12\times 8
12x અને 9x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો 9 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 12 સાથે ગુણાકાર કરો.
108x+36y=54,108x+192y=96
સરળ બનાવો.
108x-108x+36y-192y=54-96
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી 108x+36y=54માંથી 108x+192y=96 ને ઘટાડો.
36y-192y=54-96
-108x માં 108x ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો 108x અને -108x ને વિભાજિત કરો.
-156y=54-96
-192y માં 36y ઍડ કરો.
-156y=-42
-96 માં 54 ઍડ કરો.
y=\frac{7}{26}
બન્ને બાજુનો -156 થી ભાગાકાર કરો.
9x+16\times \frac{7}{26}=8
9x+16y=8માં y માટે \frac{7}{26} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
9x+\frac{56}{13}=8
\frac{7}{26} ને 16 વાર ગુણાકાર કરો.
9x=\frac{48}{13}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{56}{13} નો ઘટાડો કરો.
x=\frac{16}{39}
બન્ને બાજુનો 9 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{16}{39},y=\frac{7}{26}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}