x, y માટે ઉકેલો
x=5
y=7
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
xy+5x-2y-10=\left(x-1\right)\left(y+2\right)
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. x-2 સાથે y+5 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
xy+5x-2y-10=xy+2x-y-2
x-1 સાથે y+2 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
xy+5x-2y-10-xy=2x-y-2
બન્ને બાજુથી xy ઘટાડો.
5x-2y-10=2x-y-2
0 ને મેળવવા માટે xy અને -xy ને એકસાથે કરો.
5x-2y-10-2x=-y-2
બન્ને બાજુથી 2x ઘટાડો.
3x-2y-10=-y-2
3x ને મેળવવા માટે 5x અને -2x ને એકસાથે કરો.
3x-2y-10+y=-2
બંને સાઇડ્સ માટે y ઍડ કરો.
3x-y-10=-2
-y ને મેળવવા માટે -2y અને y ને એકસાથે કરો.
3x-y=-2+10
બંને સાઇડ્સ માટે 10 ઍડ કરો.
3x-y=8
8મેળવવા માટે -2 અને 10 ને ઍડ કરો.
yx+4y-3x-12=\left(x+7\right)\left(y-4\right)
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. y-3 સાથે x+4 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
yx+4y-3x-12=xy-4x+7y-28
x+7 સાથે y-4 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
yx+4y-3x-12-xy=-4x+7y-28
બન્ને બાજુથી xy ઘટાડો.
4y-3x-12=-4x+7y-28
0 ને મેળવવા માટે yx અને -xy ને એકસાથે કરો.
4y-3x-12+4x=7y-28
બંને સાઇડ્સ માટે 4x ઍડ કરો.
4y+x-12=7y-28
x ને મેળવવા માટે -3x અને 4x ને એકસાથે કરો.
4y+x-12-7y=-28
બન્ને બાજુથી 7y ઘટાડો.
-3y+x-12=-28
-3y ને મેળવવા માટે 4y અને -7y ને એકસાથે કરો.
-3y+x=-28+12
બંને સાઇડ્સ માટે 12 ઍડ કરો.
-3y+x=-16
-16મેળવવા માટે -28 અને 12 ને ઍડ કરો.
3x-y=8,x-3y=-16
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
3x-y=8
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
3x=y+8
સમીકરણની બન્ને બાજુ y ઍડ કરો.
x=\frac{1}{3}\left(y+8\right)
બન્ને બાજુનો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{1}{3}y+\frac{8}{3}
y+8 ને \frac{1}{3} વાર ગુણાકાર કરો.
\frac{1}{3}y+\frac{8}{3}-3y=-16
અન્ય સમીકરણ, x-3y=-16 માં x માટે \frac{8+y}{3} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
-\frac{8}{3}y+\frac{8}{3}=-16
-3y માં \frac{y}{3} ઍડ કરો.
-\frac{8}{3}y=-\frac{56}{3}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{8}{3} નો ઘટાડો કરો.
y=7
સમીકરણની બન્ને બાજુનો -\frac{8}{3} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
x=\frac{1}{3}\times 7+\frac{8}{3}
x=\frac{1}{3}y+\frac{8}{3}માં y માટે 7 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=\frac{7+8}{3}
7 ને \frac{1}{3} વાર ગુણાકાર કરો.
x=5
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{7}{3} માં \frac{8}{3} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=5,y=7
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
xy+5x-2y-10=\left(x-1\right)\left(y+2\right)
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. x-2 સાથે y+5 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
xy+5x-2y-10=xy+2x-y-2
x-1 સાથે y+2 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
xy+5x-2y-10-xy=2x-y-2
બન્ને બાજુથી xy ઘટાડો.
5x-2y-10=2x-y-2
0 ને મેળવવા માટે xy અને -xy ને એકસાથે કરો.
5x-2y-10-2x=-y-2
બન્ને બાજુથી 2x ઘટાડો.
3x-2y-10=-y-2
3x ને મેળવવા માટે 5x અને -2x ને એકસાથે કરો.
3x-2y-10+y=-2
બંને સાઇડ્સ માટે y ઍડ કરો.
3x-y-10=-2
-y ને મેળવવા માટે -2y અને y ને એકસાથે કરો.
3x-y=-2+10
બંને સાઇડ્સ માટે 10 ઍડ કરો.
3x-y=8
8મેળવવા માટે -2 અને 10 ને ઍડ કરો.
yx+4y-3x-12=\left(x+7\right)\left(y-4\right)
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. y-3 સાથે x+4 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
yx+4y-3x-12=xy-4x+7y-28
x+7 સાથે y-4 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
yx+4y-3x-12-xy=-4x+7y-28
બન્ને બાજુથી xy ઘટાડો.
4y-3x-12=-4x+7y-28
0 ને મેળવવા માટે yx અને -xy ને એકસાથે કરો.
4y-3x-12+4x=7y-28
બંને સાઇડ્સ માટે 4x ઍડ કરો.
4y+x-12=7y-28
x ને મેળવવા માટે -3x અને 4x ને એકસાથે કરો.
4y+x-12-7y=-28
બન્ને બાજુથી 7y ઘટાડો.
-3y+x-12=-28
-3y ને મેળવવા માટે 4y અને -7y ને એકસાથે કરો.
-3y+x=-28+12
બંને સાઇડ્સ માટે 12 ઍડ કરો.
-3y+x=-16
-16મેળવવા માટે -28 અને 12 ને ઍડ કરો.
3x-y=8,x-3y=-16
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}3&-1\\1&-3\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}8\\-16\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}3&-1\\1&-3\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}3&-1\\1&-3\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&-1\\1&-3\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}8\\-16\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}3&-1\\1&-3\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&-1\\1&-3\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}8\\-16\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&-1\\1&-3\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}8\\-16\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{3}{3\left(-3\right)-\left(-1\right)}&-\frac{-1}{3\left(-3\right)-\left(-1\right)}\\-\frac{1}{3\left(-3\right)-\left(-1\right)}&\frac{3}{3\left(-3\right)-\left(-1\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}8\\-16\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{3}{8}&-\frac{1}{8}\\\frac{1}{8}&-\frac{3}{8}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}8\\-16\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{3}{8}\times 8-\frac{1}{8}\left(-16\right)\\\frac{1}{8}\times 8-\frac{3}{8}\left(-16\right)\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}5\\7\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=5,y=7
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
xy+5x-2y-10=\left(x-1\right)\left(y+2\right)
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. x-2 સાથે y+5 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
xy+5x-2y-10=xy+2x-y-2
x-1 સાથે y+2 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
xy+5x-2y-10-xy=2x-y-2
બન્ને બાજુથી xy ઘટાડો.
5x-2y-10=2x-y-2
0 ને મેળવવા માટે xy અને -xy ને એકસાથે કરો.
5x-2y-10-2x=-y-2
બન્ને બાજુથી 2x ઘટાડો.
3x-2y-10=-y-2
3x ને મેળવવા માટે 5x અને -2x ને એકસાથે કરો.
3x-2y-10+y=-2
બંને સાઇડ્સ માટે y ઍડ કરો.
3x-y-10=-2
-y ને મેળવવા માટે -2y અને y ને એકસાથે કરો.
3x-y=-2+10
બંને સાઇડ્સ માટે 10 ઍડ કરો.
3x-y=8
8મેળવવા માટે -2 અને 10 ને ઍડ કરો.
yx+4y-3x-12=\left(x+7\right)\left(y-4\right)
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. y-3 સાથે x+4 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
yx+4y-3x-12=xy-4x+7y-28
x+7 સાથે y-4 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
yx+4y-3x-12-xy=-4x+7y-28
બન્ને બાજુથી xy ઘટાડો.
4y-3x-12=-4x+7y-28
0 ને મેળવવા માટે yx અને -xy ને એકસાથે કરો.
4y-3x-12+4x=7y-28
બંને સાઇડ્સ માટે 4x ઍડ કરો.
4y+x-12=7y-28
x ને મેળવવા માટે -3x અને 4x ને એકસાથે કરો.
4y+x-12-7y=-28
બન્ને બાજુથી 7y ઘટાડો.
-3y+x-12=-28
-3y ને મેળવવા માટે 4y અને -7y ને એકસાથે કરો.
-3y+x=-28+12
બંને સાઇડ્સ માટે 12 ઍડ કરો.
-3y+x=-16
-16મેળવવા માટે -28 અને 12 ને ઍડ કરો.
3x-y=8,x-3y=-16
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
3x-y=8,3x+3\left(-3\right)y=3\left(-16\right)
3x અને x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો 1 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 3 સાથે ગુણાકાર કરો.
3x-y=8,3x-9y=-48
સરળ બનાવો.
3x-3x-y+9y=8+48
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી 3x-y=8માંથી 3x-9y=-48 ને ઘટાડો.
-y+9y=8+48
-3x માં 3x ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો 3x અને -3x ને વિભાજિત કરો.
8y=8+48
9y માં -y ઍડ કરો.
8y=56
48 માં 8 ઍડ કરો.
y=7
બન્ને બાજુનો 8 થી ભાગાકાર કરો.
x-3\times 7=-16
x-3y=-16માં y માટે 7 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x-21=-16
7 ને -3 વાર ગુણાકાર કરો.
x=5
સમીકરણની બન્ને બાજુ 21 ઍડ કરો.
x=5,y=7
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}