x, y માટે ઉકેલો
x=1
y=-1
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
6x-\left(1+2y\right)=4\left(2x-5y\right)-21
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો 12 દ્વારા ગુણાકાર કરો, 2,12,3,4 ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
6x-1-2y=4\left(2x-5y\right)-21
1+2y નો વિરૂદ્ધ શોધવા માટે, પ્રત્યેક શબ્દનો વિરુદ્ધ શબ્દ શોધો.
6x-1-2y=8x-20y-21
4 સાથે 2x-5y નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
6x-1-2y-8x=-20y-21
બન્ને બાજુથી 8x ઘટાડો.
-2x-1-2y=-20y-21
-2x ને મેળવવા માટે 6x અને -8x ને એકસાથે કરો.
-2x-1-2y+20y=-21
બંને સાઇડ્સ માટે 20y ઍડ કરો.
-2x-1+18y=-21
18y ને મેળવવા માટે -2y અને 20y ને એકસાથે કરો.
-2x+18y=-21+1
બંને સાઇડ્સ માટે 1 ઍડ કરો.
-2x+18y=-20
-20મેળવવા માટે -21 અને 1 ને ઍડ કરો.
-2x+18y=-20,\frac{1}{5}x+\frac{2}{7}y=-\frac{3}{35}
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
-2x+18y=-20
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
-2x=-18y-20
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 18y નો ઘટાડો કરો.
x=-\frac{1}{2}\left(-18y-20\right)
બન્ને બાજુનો -2 થી ભાગાકાર કરો.
x=9y+10
-18y-20 ને -\frac{1}{2} વાર ગુણાકાર કરો.
\frac{1}{5}\left(9y+10\right)+\frac{2}{7}y=-\frac{3}{35}
અન્ય સમીકરણ, \frac{1}{5}x+\frac{2}{7}y=-\frac{3}{35} માં x માટે 9y+10 નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
\frac{9}{5}y+2+\frac{2}{7}y=-\frac{3}{35}
9y+10 ને \frac{1}{5} વાર ગુણાકાર કરો.
\frac{73}{35}y+2=-\frac{3}{35}
\frac{2y}{7} માં \frac{9y}{5} ઍડ કરો.
\frac{73}{35}y=-\frac{73}{35}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 2 નો ઘટાડો કરો.
y=-1
સમીકરણની બન્ને બાજુનો \frac{73}{35} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
x=9\left(-1\right)+10
x=9y+10માં y માટે -1 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=-9+10
-1 ને 9 વાર ગુણાકાર કરો.
x=1
-9 માં 10 ઍડ કરો.
x=1,y=-1
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
6x-\left(1+2y\right)=4\left(2x-5y\right)-21
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો 12 દ્વારા ગુણાકાર કરો, 2,12,3,4 ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
6x-1-2y=4\left(2x-5y\right)-21
1+2y નો વિરૂદ્ધ શોધવા માટે, પ્રત્યેક શબ્દનો વિરુદ્ધ શબ્દ શોધો.
6x-1-2y=8x-20y-21
4 સાથે 2x-5y નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
6x-1-2y-8x=-20y-21
બન્ને બાજુથી 8x ઘટાડો.
-2x-1-2y=-20y-21
-2x ને મેળવવા માટે 6x અને -8x ને એકસાથે કરો.
-2x-1-2y+20y=-21
બંને સાઇડ્સ માટે 20y ઍડ કરો.
-2x-1+18y=-21
18y ને મેળવવા માટે -2y અને 20y ને એકસાથે કરો.
-2x+18y=-21+1
બંને સાઇડ્સ માટે 1 ઍડ કરો.
-2x+18y=-20
-20મેળવવા માટે -21 અને 1 ને ઍડ કરો.
-2x+18y=-20,\frac{1}{5}x+\frac{2}{7}y=-\frac{3}{35}
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}-2&18\\\frac{1}{5}&\frac{2}{7}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-20\\-\frac{3}{35}\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}-2&18\\\frac{1}{5}&\frac{2}{7}\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-2&18\\\frac{1}{5}&\frac{2}{7}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}-2&18\\\frac{1}{5}&\frac{2}{7}\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-20\\-\frac{3}{35}\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}-2&18\\\frac{1}{5}&\frac{2}{7}\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}-2&18\\\frac{1}{5}&\frac{2}{7}\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-20\\-\frac{3}{35}\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}-2&18\\\frac{1}{5}&\frac{2}{7}\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-20\\-\frac{3}{35}\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{\frac{2}{7}}{-2\times \frac{2}{7}-18\times \frac{1}{5}}&-\frac{18}{-2\times \frac{2}{7}-18\times \frac{1}{5}}\\-\frac{\frac{1}{5}}{-2\times \frac{2}{7}-18\times \frac{1}{5}}&-\frac{2}{-2\times \frac{2}{7}-18\times \frac{1}{5}}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}-20\\-\frac{3}{35}\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{5}{73}&\frac{315}{73}\\\frac{7}{146}&\frac{35}{73}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}-20\\-\frac{3}{35}\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{5}{73}\left(-20\right)+\frac{315}{73}\left(-\frac{3}{35}\right)\\\frac{7}{146}\left(-20\right)+\frac{35}{73}\left(-\frac{3}{35}\right)\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}1\\-1\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=1,y=-1
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
6x-\left(1+2y\right)=4\left(2x-5y\right)-21
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો 12 દ્વારા ગુણાકાર કરો, 2,12,3,4 ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
6x-1-2y=4\left(2x-5y\right)-21
1+2y નો વિરૂદ્ધ શોધવા માટે, પ્રત્યેક શબ્દનો વિરુદ્ધ શબ્દ શોધો.
6x-1-2y=8x-20y-21
4 સાથે 2x-5y નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
6x-1-2y-8x=-20y-21
બન્ને બાજુથી 8x ઘટાડો.
-2x-1-2y=-20y-21
-2x ને મેળવવા માટે 6x અને -8x ને એકસાથે કરો.
-2x-1-2y+20y=-21
બંને સાઇડ્સ માટે 20y ઍડ કરો.
-2x-1+18y=-21
18y ને મેળવવા માટે -2y અને 20y ને એકસાથે કરો.
-2x+18y=-21+1
બંને સાઇડ્સ માટે 1 ઍડ કરો.
-2x+18y=-20
-20મેળવવા માટે -21 અને 1 ને ઍડ કરો.
-2x+18y=-20,\frac{1}{5}x+\frac{2}{7}y=-\frac{3}{35}
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
\frac{1}{5}\left(-2\right)x+\frac{1}{5}\times 18y=\frac{1}{5}\left(-20\right),-2\times \frac{1}{5}x-2\times \frac{2}{7}y=-2\left(-\frac{3}{35}\right)
-2x અને \frac{x}{5} ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો \frac{1}{5} સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો -2 સાથે ગુણાકાર કરો.
-\frac{2}{5}x+\frac{18}{5}y=-4,-\frac{2}{5}x-\frac{4}{7}y=\frac{6}{35}
સરળ બનાવો.
-\frac{2}{5}x+\frac{2}{5}x+\frac{18}{5}y+\frac{4}{7}y=-4-\frac{6}{35}
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી -\frac{2}{5}x+\frac{18}{5}y=-4માંથી -\frac{2}{5}x-\frac{4}{7}y=\frac{6}{35} ને ઘટાડો.
\frac{18}{5}y+\frac{4}{7}y=-4-\frac{6}{35}
\frac{2x}{5} માં -\frac{2x}{5} ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો -\frac{2x}{5} અને \frac{2x}{5} ને વિભાજિત કરો.
\frac{146}{35}y=-4-\frac{6}{35}
\frac{4y}{7} માં \frac{18y}{5} ઍડ કરો.
\frac{146}{35}y=-\frac{146}{35}
-\frac{6}{35} માં -4 ઍડ કરો.
y=-1
સમીકરણની બન્ને બાજુનો \frac{146}{35} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
\frac{1}{5}x+\frac{2}{7}\left(-1\right)=-\frac{3}{35}
\frac{1}{5}x+\frac{2}{7}y=-\frac{3}{35}માં y માટે -1 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
\frac{1}{5}x-\frac{2}{7}=-\frac{3}{35}
-1 ને \frac{2}{7} વાર ગુણાકાર કરો.
\frac{1}{5}x=\frac{1}{5}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{2}{7} ઍડ કરો.
x=1
બન્ને બાજુનો 5 દ્વારા ગુણાકાર કરો.
x=1,y=-1
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}