x, y માટે ઉકેલો
x=-6
y=13
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
3x+y+5=0,-2x-y+1=0
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
3x+y+5=0
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
3x+y=-5
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 5 નો ઘટાડો કરો.
3x=-y-5
સમીકરણની બન્ને બાજુથી y નો ઘટાડો કરો.
x=\frac{1}{3}\left(-y-5\right)
બન્ને બાજુનો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{1}{3}y-\frac{5}{3}
-y-5 ને \frac{1}{3} વાર ગુણાકાર કરો.
-2\left(-\frac{1}{3}y-\frac{5}{3}\right)-y+1=0
અન્ય સમીકરણ, -2x-y+1=0 માં x માટે \frac{-y-5}{3} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
\frac{2}{3}y+\frac{10}{3}-y+1=0
\frac{-y-5}{3} ને -2 વાર ગુણાકાર કરો.
-\frac{1}{3}y+\frac{10}{3}+1=0
-y માં \frac{2y}{3} ઍડ કરો.
-\frac{1}{3}y+\frac{13}{3}=0
1 માં \frac{10}{3} ઍડ કરો.
-\frac{1}{3}y=-\frac{13}{3}
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{13}{3} નો ઘટાડો કરો.
y=13
બન્ને બાજુનો -3 દ્વારા ગુણાકાર કરો.
x=-\frac{1}{3}\times 13-\frac{5}{3}
x=-\frac{1}{3}y-\frac{5}{3}માં y માટે 13 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=\frac{-13-5}{3}
13 ને -\frac{1}{3} વાર ગુણાકાર કરો.
x=-6
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને -\frac{13}{3} માં -\frac{5}{3} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=-6,y=13
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
3x+y+5=0,-2x-y+1=0
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}3&1\\-2&-1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-5\\-1\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}3&1\\-2&-1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}3&1\\-2&-1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&1\\-2&-1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-5\\-1\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}3&1\\-2&-1\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&1\\-2&-1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-5\\-1\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&1\\-2&-1\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}-5\\-1\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{1}{3\left(-1\right)-\left(-2\right)}&-\frac{1}{3\left(-1\right)-\left(-2\right)}\\-\frac{-2}{3\left(-1\right)-\left(-2\right)}&\frac{3}{3\left(-1\right)-\left(-2\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}-5\\-1\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}1&1\\-2&-3\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}-5\\-1\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-5-1\\-2\left(-5\right)-3\left(-1\right)\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-6\\13\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=-6,y=13
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
3x+y+5=0,-2x-y+1=0
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
-2\times 3x-2y-2\times 5=0,3\left(-2\right)x+3\left(-1\right)y+3=0
3x અને -2x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો -2 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 3 સાથે ગુણાકાર કરો.
-6x-2y-10=0,-6x-3y+3=0
સરળ બનાવો.
-6x+6x-2y+3y-10-3=0
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી -6x-2y-10=0માંથી -6x-3y+3=0 ને ઘટાડો.
-2y+3y-10-3=0
6x માં -6x ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો -6x અને 6x ને વિભાજિત કરો.
y-10-3=0
3y માં -2y ઍડ કરો.
y-13=0
-3 માં -10 ઍડ કરો.
y=13
સમીકરણની બન્ને બાજુ 13 ઍડ કરો.
-2x-13+1=0
-2x-y+1=0માં y માટે 13 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
-2x-12=0
1 માં -13 ઍડ કરો.
-2x=12
સમીકરણની બન્ને બાજુ 12 ઍડ કરો.
x=-6
બન્ને બાજુનો -2 થી ભાગાકાર કરો.
x=-6,y=13
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}