\left\{ \begin{array}{l}{ \frac { x } { 3 } + \frac { y } { 4 } = \frac { 5 } { 6 } }\\{ \frac { 3 x + 20 y } { 5 } - \frac { 8 y + 1 } { 3 } = \frac { 12 x + 16 y } { 15 } }\end{array} \right.
x, y માટે ઉકેલો
x=1
y=2
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
4x+3y=10
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો 12 દ્વારા ગુણાકાર કરો, 3,4,6 ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
3\left(3x+20y\right)-5\left(8y+1\right)=12x+16y
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો 15 દ્વારા ગુણાકાર કરો, 5,3,15 ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
9x+60y-5\left(8y+1\right)=12x+16y
3 સાથે 3x+20y નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
9x+60y-40y-5=12x+16y
-5 સાથે 8y+1 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
9x+20y-5=12x+16y
20y ને મેળવવા માટે 60y અને -40y ને એકસાથે કરો.
9x+20y-5-12x=16y
બન્ને બાજુથી 12x ઘટાડો.
-3x+20y-5=16y
-3x ને મેળવવા માટે 9x અને -12x ને એકસાથે કરો.
-3x+20y-5-16y=0
બન્ને બાજુથી 16y ઘટાડો.
-3x+4y-5=0
4y ને મેળવવા માટે 20y અને -16y ને એકસાથે કરો.
-3x+4y=5
બંને સાઇડ્સ માટે 5 ઍડ કરો. કંઈપણ વત્તા શૂન્ય સ્વયંને આપે છે.
4x+3y=10,-3x+4y=5
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
4x+3y=10
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
4x=-3y+10
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 3y નો ઘટાડો કરો.
x=\frac{1}{4}\left(-3y+10\right)
બન્ને બાજુનો 4 થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{3}{4}y+\frac{5}{2}
-3y+10 ને \frac{1}{4} વાર ગુણાકાર કરો.
-3\left(-\frac{3}{4}y+\frac{5}{2}\right)+4y=5
અન્ય સમીકરણ, -3x+4y=5 માં x માટે -\frac{3y}{4}+\frac{5}{2} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
\frac{9}{4}y-\frac{15}{2}+4y=5
-\frac{3y}{4}+\frac{5}{2} ને -3 વાર ગુણાકાર કરો.
\frac{25}{4}y-\frac{15}{2}=5
4y માં \frac{9y}{4} ઍડ કરો.
\frac{25}{4}y=\frac{25}{2}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{15}{2} ઍડ કરો.
y=2
સમીકરણની બન્ને બાજુનો \frac{25}{4} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
x=-\frac{3}{4}\times 2+\frac{5}{2}
x=-\frac{3}{4}y+\frac{5}{2}માં y માટે 2 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=\frac{-3+5}{2}
2 ને -\frac{3}{4} વાર ગુણાકાર કરો.
x=1
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને -\frac{3}{2} માં \frac{5}{2} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=1,y=2
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
4x+3y=10
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો 12 દ્વારા ગુણાકાર કરો, 3,4,6 ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
3\left(3x+20y\right)-5\left(8y+1\right)=12x+16y
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો 15 દ્વારા ગુણાકાર કરો, 5,3,15 ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
9x+60y-5\left(8y+1\right)=12x+16y
3 સાથે 3x+20y નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
9x+60y-40y-5=12x+16y
-5 સાથે 8y+1 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
9x+20y-5=12x+16y
20y ને મેળવવા માટે 60y અને -40y ને એકસાથે કરો.
9x+20y-5-12x=16y
બન્ને બાજુથી 12x ઘટાડો.
-3x+20y-5=16y
-3x ને મેળવવા માટે 9x અને -12x ને એકસાથે કરો.
-3x+20y-5-16y=0
બન્ને બાજુથી 16y ઘટાડો.
-3x+4y-5=0
4y ને મેળવવા માટે 20y અને -16y ને એકસાથે કરો.
-3x+4y=5
બંને સાઇડ્સ માટે 5 ઍડ કરો. કંઈપણ વત્તા શૂન્ય સ્વયંને આપે છે.
4x+3y=10,-3x+4y=5
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}4&3\\-3&4\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}10\\5\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}4&3\\-3&4\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}4&3\\-3&4\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}4&3\\-3&4\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}10\\5\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}4&3\\-3&4\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}4&3\\-3&4\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}10\\5\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}4&3\\-3&4\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}10\\5\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{4}{4\times 4-3\left(-3\right)}&-\frac{3}{4\times 4-3\left(-3\right)}\\-\frac{-3}{4\times 4-3\left(-3\right)}&\frac{4}{4\times 4-3\left(-3\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}10\\5\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{4}{25}&-\frac{3}{25}\\\frac{3}{25}&\frac{4}{25}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}10\\5\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{4}{25}\times 10-\frac{3}{25}\times 5\\\frac{3}{25}\times 10+\frac{4}{25}\times 5\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}1\\2\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=1,y=2
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
4x+3y=10
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો 12 દ્વારા ગુણાકાર કરો, 3,4,6 ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
3\left(3x+20y\right)-5\left(8y+1\right)=12x+16y
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો 15 દ્વારા ગુણાકાર કરો, 5,3,15 ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
9x+60y-5\left(8y+1\right)=12x+16y
3 સાથે 3x+20y નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
9x+60y-40y-5=12x+16y
-5 સાથે 8y+1 નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
9x+20y-5=12x+16y
20y ને મેળવવા માટે 60y અને -40y ને એકસાથે કરો.
9x+20y-5-12x=16y
બન્ને બાજુથી 12x ઘટાડો.
-3x+20y-5=16y
-3x ને મેળવવા માટે 9x અને -12x ને એકસાથે કરો.
-3x+20y-5-16y=0
બન્ને બાજુથી 16y ઘટાડો.
-3x+4y-5=0
4y ને મેળવવા માટે 20y અને -16y ને એકસાથે કરો.
-3x+4y=5
બંને સાઇડ્સ માટે 5 ઍડ કરો. કંઈપણ વત્તા શૂન્ય સ્વયંને આપે છે.
4x+3y=10,-3x+4y=5
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
-3\times 4x-3\times 3y=-3\times 10,4\left(-3\right)x+4\times 4y=4\times 5
4x અને -3x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો -3 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 4 સાથે ગુણાકાર કરો.
-12x-9y=-30,-12x+16y=20
સરળ બનાવો.
-12x+12x-9y-16y=-30-20
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી -12x-9y=-30માંથી -12x+16y=20 ને ઘટાડો.
-9y-16y=-30-20
12x માં -12x ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો -12x અને 12x ને વિભાજિત કરો.
-25y=-30-20
-16y માં -9y ઍડ કરો.
-25y=-50
-20 માં -30 ઍડ કરો.
y=2
બન્ને બાજુનો -25 થી ભાગાકાર કરો.
-3x+4\times 2=5
-3x+4y=5માં y માટે 2 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
-3x+8=5
2 ને 4 વાર ગુણાકાર કરો.
-3x=-3
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 8 નો ઘટાડો કરો.
x=1
બન્ને બાજુનો -3 થી ભાગાકાર કરો.
x=1,y=2
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}