\left\{ \begin{array} { r } { \frac { 3 x - 2 y } { 3 } + 4 y = \frac { 13 } { 3 } } \\ { \frac { 2 ( - 2 y + x ) } { 3 } - \frac { 3 x } { 2 } = - \frac { 13 } { 6 } } \end{array} \right.
x, y માટે ઉકેલો
x=1
y=1
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
3x-2y+12y=13
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. સમીકરણની બન્ને બાજુનો 3 સાથે ગુણાકાર કરો.
3x+10y=13
10y ને મેળવવા માટે -2y અને 12y ને એકસાથે કરો.
2\times 2\left(-2y+x\right)-3\times 3x=-13
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો 6 દ્વારા ગુણાકાર કરો, 3,2,6 ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
4\left(-2y+x\right)-3\times 3x=-13
4 મેળવવા માટે 2 સાથે 2 નો ગુણાકાર કરો.
-8y+4x-3\times 3x=-13
4 સાથે -2y+x નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
-8y+4x-9x=-13
-9 મેળવવા માટે -3 સાથે 3 નો ગુણાકાર કરો.
-8y-5x=-13
-5x ને મેળવવા માટે 4x અને -9x ને એકસાથે કરો.
3x+10y=13,-5x-8y=-13
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
3x+10y=13
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
3x=-10y+13
સમીકરણની બન્ને બાજુથી 10y નો ઘટાડો કરો.
x=\frac{1}{3}\left(-10y+13\right)
બન્ને બાજુનો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x=-\frac{10}{3}y+\frac{13}{3}
-10y+13 ને \frac{1}{3} વાર ગુણાકાર કરો.
-5\left(-\frac{10}{3}y+\frac{13}{3}\right)-8y=-13
અન્ય સમીકરણ, -5x-8y=-13 માં x માટે \frac{-10y+13}{3} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
\frac{50}{3}y-\frac{65}{3}-8y=-13
\frac{-10y+13}{3} ને -5 વાર ગુણાકાર કરો.
\frac{26}{3}y-\frac{65}{3}=-13
-8y માં \frac{50y}{3} ઍડ કરો.
\frac{26}{3}y=\frac{26}{3}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{65}{3} ઍડ કરો.
y=1
સમીકરણની બન્ને બાજુનો \frac{26}{3} થી ભાગાકાર કરો, જે બન્ને બાજુને અપૂર્ણાંકના વ્યુત્ક્રમ સાથે ગુણાકાર કરવાના સમાન છે.
x=\frac{-10+13}{3}
x=-\frac{10}{3}y+\frac{13}{3}માં y માટે 1 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=1
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને -\frac{10}{3} માં \frac{13}{3} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=1,y=1
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
3x-2y+12y=13
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. સમીકરણની બન્ને બાજુનો 3 સાથે ગુણાકાર કરો.
3x+10y=13
10y ને મેળવવા માટે -2y અને 12y ને એકસાથે કરો.
2\times 2\left(-2y+x\right)-3\times 3x=-13
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો 6 દ્વારા ગુણાકાર કરો, 3,2,6 ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
4\left(-2y+x\right)-3\times 3x=-13
4 મેળવવા માટે 2 સાથે 2 નો ગુણાકાર કરો.
-8y+4x-3\times 3x=-13
4 સાથે -2y+x નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
-8y+4x-9x=-13
-9 મેળવવા માટે -3 સાથે 3 નો ગુણાકાર કરો.
-8y-5x=-13
-5x ને મેળવવા માટે 4x અને -9x ને એકસાથે કરો.
3x+10y=13,-5x-8y=-13
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}3&10\\-5&-8\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}13\\-13\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}3&10\\-5&-8\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}3&10\\-5&-8\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&10\\-5&-8\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}13\\-13\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}3&10\\-5&-8\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&10\\-5&-8\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}13\\-13\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&10\\-5&-8\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}13\\-13\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{8}{3\left(-8\right)-10\left(-5\right)}&-\frac{10}{3\left(-8\right)-10\left(-5\right)}\\-\frac{-5}{3\left(-8\right)-10\left(-5\right)}&\frac{3}{3\left(-8\right)-10\left(-5\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}13\\-13\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{4}{13}&-\frac{5}{13}\\\frac{5}{26}&\frac{3}{26}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}13\\-13\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{4}{13}\times 13-\frac{5}{13}\left(-13\right)\\\frac{5}{26}\times 13+\frac{3}{26}\left(-13\right)\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}1\\1\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=1,y=1
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
3x-2y+12y=13
પ્રથમ સમીકરણનો વિચાર કરો. સમીકરણની બન્ને બાજુનો 3 સાથે ગુણાકાર કરો.
3x+10y=13
10y ને મેળવવા માટે -2y અને 12y ને એકસાથે કરો.
2\times 2\left(-2y+x\right)-3\times 3x=-13
બીજા સમીકરણનો વિચાર કરો. સમીકરણની બન્ને બાજુઓનો 6 દ્વારા ગુણાકાર કરો, 3,2,6 ના સૌથી ઓછા સામાન્ય ભાજક.
4\left(-2y+x\right)-3\times 3x=-13
4 મેળવવા માટે 2 સાથે 2 નો ગુણાકાર કરો.
-8y+4x-3\times 3x=-13
4 સાથે -2y+x નો ગુણાકાર કરવા માટે પ્રત્યેક ગુણધર્મનો ઉપયોગ કરો.
-8y+4x-9x=-13
-9 મેળવવા માટે -3 સાથે 3 નો ગુણાકાર કરો.
-8y-5x=-13
-5x ને મેળવવા માટે 4x અને -9x ને એકસાથે કરો.
3x+10y=13,-5x-8y=-13
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
-5\times 3x-5\times 10y=-5\times 13,3\left(-5\right)x+3\left(-8\right)y=3\left(-13\right)
3x અને -5x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો -5 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 3 સાથે ગુણાકાર કરો.
-15x-50y=-65,-15x-24y=-39
સરળ બનાવો.
-15x+15x-50y+24y=-65+39
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી -15x-50y=-65માંથી -15x-24y=-39 ને ઘટાડો.
-50y+24y=-65+39
15x માં -15x ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો -15x અને 15x ને વિભાજિત કરો.
-26y=-65+39
24y માં -50y ઍડ કરો.
-26y=-26
39 માં -65 ઍડ કરો.
y=1
બન્ને બાજુનો -26 થી ભાગાકાર કરો.
-5x-8=-13
-5x-8y=-13માં y માટે 1 ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
-5x=-5
સમીકરણની બન્ને બાજુ 8 ઍડ કરો.
x=1
બન્ને બાજુનો -5 થી ભાગાકાર કરો.
x=1,y=1
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}