\left\{ \begin{array} { l } { 5 x - 3 y = a } \\ { 3 x - 2 y = b } \end{array} \right.
x, y માટે ઉકેલો
x=2a-3b
y=3a-5b
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
5x-3y=a,3x-2y=b
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
5x-3y=a
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
5x=3y+a
સમીકરણની બન્ને બાજુ 3y ઍડ કરો.
x=\frac{1}{5}\left(3y+a\right)
બન્ને બાજુનો 5 થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{3}{5}y+\frac{a}{5}
3y+a ને \frac{1}{5} વાર ગુણાકાર કરો.
3\left(\frac{3}{5}y+\frac{a}{5}\right)-2y=b
અન્ય સમીકરણ, 3x-2y=b માં x માટે \frac{3y+a}{5} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
\frac{9}{5}y+\frac{3a}{5}-2y=b
\frac{3y+a}{5} ને 3 વાર ગુણાકાર કરો.
-\frac{1}{5}y+\frac{3a}{5}=b
-2y માં \frac{9y}{5} ઍડ કરો.
-\frac{1}{5}y=-\frac{3a}{5}+b
સમીકરણની બન્ને બાજુથી \frac{3a}{5} નો ઘટાડો કરો.
y=3a-5b
બન્ને બાજુનો -5 દ્વારા ગુણાકાર કરો.
x=\frac{3}{5}\left(3a-5b\right)+\frac{a}{5}
x=\frac{3}{5}y+\frac{a}{5}માં y માટે -5b+3a ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=\frac{9a}{5}-3b+\frac{a}{5}
-5b+3a ને \frac{3}{5} વાર ગુણાકાર કરો.
x=2a-3b
-3b+\frac{9a}{5} માં \frac{a}{5} ઍડ કરો.
x=2a-3b,y=3a-5b
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
5x-3y=a,3x-2y=b
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}5&-3\\3&-2\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}a\\b\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}5&-3\\3&-2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}5&-3\\3&-2\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}5&-3\\3&-2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}a\\b\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}5&-3\\3&-2\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}5&-3\\3&-2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}a\\b\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}5&-3\\3&-2\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}a\\b\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}-\frac{2}{5\left(-2\right)-\left(-3\times 3\right)}&-\frac{-3}{5\left(-2\right)-\left(-3\times 3\right)}\\-\frac{3}{5\left(-2\right)-\left(-3\times 3\right)}&\frac{5}{5\left(-2\right)-\left(-3\times 3\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}a\\b\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}2&-3\\3&-5\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}a\\b\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}2a-3b\\3a-5b\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
x=2a-3b,y=3a-5b
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
5x-3y=a,3x-2y=b
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
3\times 5x+3\left(-3\right)y=3a,5\times 3x+5\left(-2\right)y=5b
5x અને 3x ને સમાન બનાવવા માટે, પ્રથમ સમીકરણની પ્રત્યેક બાજુના બધા પદોનો 3 સાથે ગુણાકાર કરો અને બીજાના પ્રત્યેક પદોનો 5 સાથે ગુણાકાર કરો.
15x-9y=3a,15x-10y=5b
સરળ બનાવો.
15x-15x-9y+10y=3a-5b
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી 15x-9y=3aમાંથી 15x-10y=5b ને ઘટાડો.
-9y+10y=3a-5b
-15x માં 15x ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો 15x અને -15x ને વિભાજિત કરો.
y=3a-5b
10y માં -9y ઍડ કરો.
3x-2\left(3a-5b\right)=b
3x-2y=bમાં y માટે 3a-5b ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
3x+10b-6a=b
3a-5b ને -2 વાર ગુણાકાર કરો.
3x=6a-9b
સમીકરણની બન્ને બાજુથી -6a+10b નો ઘટાડો કરો.
x=2a-3b
બન્ને બાજુનો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x=2a-3b,y=3a-5b
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}