\left\{ \begin{array} { l } { 3 x + m y = 4 } \\ { - 2 x + m y = - 3 } \end{array} \right.
x, y માટે ઉકેલો
x = \frac{7}{5} = 1\frac{2}{5} = 1.4
y=-\frac{1}{5m}
m\neq 0
ગ્રાફ
શેર કરો
ક્લિપબોર્ડ પર કૉપિ કરી
3x+my=4,-2x+my=-3
પ્રતિસ્થાપનનો ઉપયોગ કરીને સમીકરણની જોડીને ઉકેલવા માટે, પહેલા બેમાંથી એક ચલ માટે એક સમીકરણને ઉકેલો. પછી પરીણામને તે ચલ માટે અન્ય સમીકરણમાં પ્રતિસ્થાપન કરો.
3x+my=4
એક સમીકરણની પસંદગી કરો અને તેને x ને બરાબર ચિહ્નના ડાબા હાથ બાજુએ આઇસોલેટ કરીને x માટે ઉકેલો.
3x=\left(-m\right)y+4
સમીકરણની બન્ને બાજુથી my નો ઘટાડો કરો.
x=\frac{1}{3}\left(\left(-m\right)y+4\right)
બન્ને બાજુનો 3 થી ભાગાકાર કરો.
x=\left(-\frac{m}{3}\right)y+\frac{4}{3}
-my+4 ને \frac{1}{3} વાર ગુણાકાર કરો.
-2\left(\left(-\frac{m}{3}\right)y+\frac{4}{3}\right)+my=-3
અન્ય સમીકરણ, -2x+my=-3 માં x માટે \frac{-my+4}{3} નો પ્રતિસ્થાપન કરો.
\frac{2m}{3}y-\frac{8}{3}+my=-3
\frac{-my+4}{3} ને -2 વાર ગુણાકાર કરો.
\frac{5m}{3}y-\frac{8}{3}=-3
my માં \frac{2my}{3} ઍડ કરો.
\frac{5m}{3}y=-\frac{1}{3}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{8}{3} ઍડ કરો.
y=-\frac{1}{5m}
બન્ને બાજુનો \frac{5m}{3} થી ભાગાકાર કરો.
x=\left(-\frac{m}{3}\right)\left(-\frac{1}{5m}\right)+\frac{4}{3}
x=\left(-\frac{m}{3}\right)y+\frac{4}{3}માં y માટે -\frac{1}{5m} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું x માટે ઉકેલો.
x=\frac{1}{15}+\frac{4}{3}
-\frac{1}{5m} ને -\frac{m}{3} વાર ગુણાકાર કરો.
x=\frac{7}{5}
સામાન્ય ભાજક શોધી અને ગુણકોને ઍડ કરીને \frac{1}{15} માં \frac{4}{3} ઍડ કરો. તે પછી અપૂર્ણાંકને જો સંભાવિત હોય તો ન્યૂનતમ પદો પર ઘટાડો.
x=\frac{7}{5},y=-\frac{1}{5m}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
3x+my=4,-2x+my=-3
સમીકરણને માનક પ્રપત્રમાં મૂકો અને પછી સમીકરણના સિસ્ટમને ઉકેલવા માટે મેટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરો.
\left(\begin{matrix}3&m\\-2&m\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}4\\-3\end{matrix}\right)
સમીકરણને મેટ્રિક્સના પ્રપત્રમાં લખો.
inverse(\left(\begin{matrix}3&m\\-2&m\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}3&m\\-2&m\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&m\\-2&m\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}4\\-3\end{matrix}\right)
\left(\begin{matrix}3&m\\-2&m\end{matrix}\right) ના વ્યુત્ક્રમ મેટ્રિક્સ દ્વારા સમીકરણનો ડાબે ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}1&0\\0&1\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&m\\-2&m\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}4\\-3\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સ અને તેના વ્યુત્ક્રમનું ગુણનફળ એ ઓળખ મેટ્રિક્સ છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=inverse(\left(\begin{matrix}3&m\\-2&m\end{matrix}\right))\left(\begin{matrix}4\\-3\end{matrix}\right)
બરાબરની નિશાનીના ડાબા હાથ બાજુ પર મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{m}{3m-m\left(-2\right)}&-\frac{m}{3m-m\left(-2\right)}\\-\frac{-2}{3m-m\left(-2\right)}&\frac{3}{3m-m\left(-2\right)}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}4\\-3\end{matrix}\right)
2\times 2 ના મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}a&b\\c&d\end{matrix}\right) માટે, વિપરીત મેટ્રિક્સ \left(\begin{matrix}\frac{d}{ad-bc}&\frac{-b}{ad-bc}\\\frac{-c}{ad-bc}&\frac{a}{ad-bc}\end{matrix}\right) છે, એટલે મેટ્રિક્સ સમીકરણને મેટ્રિક્સ ગુણાકાર સમસ્યા તરીકે ફરીથી લખી શકાય છે.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{1}{5}&-\frac{1}{5}\\\frac{2}{5m}&\frac{3}{5m}\end{matrix}\right)\left(\begin{matrix}4\\-3\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{1}{5}\times 4-\frac{1}{5}\left(-3\right)\\\frac{2}{5m}\times 4+\frac{3}{5m}\left(-3\right)\end{matrix}\right)
મેટ્રિક્સનો ગુણાકાર કરો.
\left(\begin{matrix}x\\y\end{matrix}\right)=\left(\begin{matrix}\frac{7}{5}\\-\frac{1}{5m}\end{matrix}\right)
અંકગણિતીય કરો.
x=\frac{7}{5},y=-\frac{1}{5m}
મેટ્રિક્સ ઘટકો x અને y ને કાઢો.
3x+my=4,-2x+my=-3
બકાત કરવાથી ઉકેલવા માટે, બન્ને સમીકરણમાં બેમાંથી એક ચલના ગુણાંકો સમાન હોવા જોઈએ જેથી જ્યારે એક સમીકરણમાંથી અન્યનો ઘટાડો કરાય ત્યારે ચલ વિભાજિત થઈ જાય.
3x+2x+my+\left(-m\right)y=4+3
બરાબર ચિહ્નની પ્રત્યેક બાજુ સરખા પદોને ઘટાડવાથી 3x+my=4માંથી -2x+my=-3 ને ઘટાડો.
3x+2x=4+3
-my માં my ઍડ કરો. માત્ર એક જ ચલવાળા સમીકરણ કે જેને ઉકેલી શકાય છે તેને છોડીને, નિયમો my અને -my ને વિભાજિત કરો.
5x=4+3
2x માં 3x ઍડ કરો.
5x=7
3 માં 4 ઍડ કરો.
x=\frac{7}{5}
બન્ને બાજુનો 5 થી ભાગાકાર કરો.
-2\times \frac{7}{5}+my=-3
-2x+my=-3માં x માટે \frac{7}{5} ને પ્રતિસ્થાપિત કરો. કારણ કે પરિણામી સમીકરણમાં માત્ર એક ચલનો સમાવેશ થાય છે, તમે એને સીધું y માટે ઉકેલો.
-\frac{14}{5}+my=-3
\frac{7}{5} ને -2 વાર ગુણાકાર કરો.
my=-\frac{1}{5}
સમીકરણની બન્ને બાજુ \frac{14}{5} ઍડ કરો.
y=-\frac{1}{5m}
બન્ને બાજુનો m થી ભાગાકાર કરો.
x=\frac{7}{5},y=-\frac{1}{5m}
સિસ્ટમ હવે ઉકેલાઈ ગઈ છે.
ઉદાહરણો
દ્વિઘાત સમીકરણ
{ x } ^ { 2 } - 4 x - 5 = 0
ત્રિકોણમિતિ
4 \sin \theta \cos \theta = 2 \sin \theta
રેખીય સમીકરણ
y = 3x + 4
અંકગણિત
699 * 533
મેટ્રિક્સ
\left[ \begin{array} { l l } { 2 } & { 3 } \\ { 5 } & { 4 } \end{array} \right] \left[ \begin{array} { l l l } { 2 } & { 0 } & { 3 } \\ { -1 } & { 1 } & { 5 } \end{array} \right]
યુગપત્ સમીકરણ
\left. \begin{cases} { 8x+2y = 46 } \\ { 7x+3y = 47 } \end{cases} \right.
ડિફરેન્શિએશન
\frac { d } { d x } \frac { ( 3 x ^ { 2 } - 2 ) } { ( x - 5 ) }
ઇન્ટિગ્રેશન
\int _ { 0 } ^ { 1 } x e ^ { - x ^ { 2 } } d x
લિમિટ્સ
\lim _{x \rightarrow-3} \frac{x^{2}-9}{x^{2}+2 x-3}